Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Yanlış kullanılan Yetersiz sablonu kaldırıldı. |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
22. satır:
|üyeler =
|dil =
|
|lider_adı = Besim Şişman <ref>{{Web kaynağı | başlık = Türkiye'nin 2023'te Enerjide Dışa Bağımlılığı Bitecek | url = http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2010/05/07/turkiyenin_2023te_enerjide_disa_bagimliligi_bitecek | yayımcı = Sabah Gazetesi, sabah.com.tr | erişimtarihi = 17 Ağustos 2013 | tarih = 07.05.2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160527070827/http://www.sabah.com.tr/ekonomi/2010/05/07/turkiyenin_2023te_enerjide_disa_bagimliligi_bitecek | arşivtarihi = 27 Mayıs 2016}}</ref>
|
|lider_adı2 =
|
|lider_adı3 =
|
|lider_adı4 =
|genel =
73. satır:
Germik sahasındaki keşfi 1961 yılında Türkiye'nin halen aktif olarak faaliyet gösteren en büyük rezervi Batı Raman Sahasının bulunması izler.
Bugün yaklaşık 400’e yakın istasyonu ile bütün yurt genelinde faaliyet gösteren Türkiye Petrolleri akaryakıt istasyonlarının ilki 1963 yılında Ankara Balgat’ta açılır. “'''''
Dünyada hızla gelişen [[petrokimya]] sektörü Türkiye’de de bu alanda faaliyet gösteren bir şirket kurulmasını zorunlu kılar. Planlı ve sürdürülebilir büyümenin temellerinin atıldığı Birinci 5 Yıllık Kalkınma Planı ile hayata geçirilen [[Petkim|PETKİM]] Türkiye Petrolleri öncülüğünde 250 milyon TL sermaye ile İzmit Yarımca’da 1965 yılında kurulur. Petrolü işleyerek önemli bir değer haline getiren [[Petkim|PETKİM]], günlük hayatımızın vazgeçilmezleri olan ilaçtan, kozmetiğe, deterjandan, boyaya, inşaat malzemelerinden, tarım ürünleri ve otomotiv parçalarına kadar geniş bir yelpazede üretim yapar.
83. satır:
1967 yılında sıra ham petrolü işleyerek hızla büyüyen ülkenin ihtiyaç duyduğu benzin, gaz, motorin, jet yakıtı, plastik ve daha pek çoklarını imal edecek bir rafineri kurmaya gelir. İzmir [[Aliağa Arıtımevi|Aliağa]]’da 3.000 dönüm üzerine [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]’den alınan 24,5 milyon dolar kredi ve tesis için gerekli bütün mühendislik hizmetleri ve makine donanımının satın alınarak temellerinin atıldığı İzmir Rafinerisi devreye alınır.
Batman Bölgesinde artan petrol üretimi nedeniyle [[Batman Rafinerisi]] yetersiz kalır ve çıkarılan petrolün İskenderun’a tankerlerle taşınarak oradan da gemilerle İPRAŞ’a gönderilmesi büyük problemleri de beraberinde getirir. 1963 yılında yapımına başlanan ve 04 Ocak 1967 tarihinde açılan 3,5 milyon ton taşıma kapasiteli Batman-Dörtyol Petrol Boru Hattı yabancı şirketlerin “yapılamaz” raporlarına rağmen Türk mühendis ve işçisinin üstün gayretleriyle tamamlanır. 60’lı yıllarda yıllık 200 milyon TL kazanç sağlayan boru hattı sayesinde [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi]]’nde üretilen petrol en ekonomik yolla İskenderun’a, oradan da İzmir ve İzmit rafinelerine ulaştırılarak
=== 1968 - 1977 ===
104. satır:
1972 yılında petrolün millileştirilmesi ile bölgede etkinliğini artırmaya başlayan Irak, Kerkük petrollerinin taşınması amacıyla Türk Hükümeti ile görüşmelere başlar. Bu görüşmeler neticesinde Türkiye ile Irak arasında 1973 tarihinde imzalanan “Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması” çerçevesinde Irak ham petrolünün İskenderun Körfezi’ne taşınması amacıyla BOTAŞ kurulur. Petrol boru hatları yaptırmak, satın almak ve kiralamak suretiyle ham petrol nakliyatı yapan şirketin ilk tecrübesi olan Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı dönemin Başbakanı Süleyman Demirel tarafından şu sözlerle açılır, “''Büyük Türkiye sağlam ve güçlü bir ekonomiyi gerektirir. İstihdam içinde büyütülen ekonomi doğru yol alır''.” BOTAŞ’ın faaliyetleri ileriki yıllarda sadece Kerkük-Yumurtalık Boru Hattının işletmeciliği ile sınırlı kalmaz ve Ceyhan-Kırıkkale, Batman-Dörtyol ve Şelmo-Batman Ham Petrol Boru Hatlarının ilavesi ile Türkiye’de boru hattı işletmeciliği konusunda en önemli ihtisas kuruluşu olur.
Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda petrol işi ile uğraşan kamu şirketlerinin tek bir çatı altında birleştirilerek entegre bir yapı kurulmasına karar verilir. Faaliyet alanı halk ve
[[Kıbrıs Harekâtı|1974 Kıbrıs Barış Harekâtı]]'nın ardından Türk bölgesinin petrol altyapısını kurmak amacıyla TP’nin %34 hisse ile ortak olduğu 50 milyon sermayeli Kıbrıs Türk Petrolleri Ltd. Şti. kurulur. Savaş sonrasının zorlu şartlarında bin bir güçlükle faaliyetlerine başlayan şirket kısa sürede Kıbrıs’ın birçok noktasına yer üstü tesisleri yaptırır ve ülkenin benzin, motorin, fuel-oil ihtiyacı kısa sürede giderilir. O dönemde Kıbrıs’ta kullanılan 98 oktan benzin özel olarak TP İzmir Rafinerisi’nde üretilir. [[Ercan Uluslararası Havalimanı|Ercan Havaalanı]]’nın yapımının ardından Kıbrıs Türk Petrolleri bu kez de uçakların ihtiyaç duyduğu yakıtı temin ederek ülkenin dış dünyayla olan bağlantısının kopmamasında büyük rol oynar.
134. satır:
Ankara Bildirisinin imzalanmasının ardından Kazakistan Hükümeti ile görüşmelere başlanır. 10 Eylül 1992 tarihinde Kazakistan Jeoloji ve Yeraltı Bakanlığı ile Türkiye Petrolleri arasında imzalanan iyi niyet anlaşması ile Kazakistan’da faaliyet gösterecek ortak bir şirket kurulması kararı alınır. Dönemin Kazakistan ve Türkiye Cumhurbaşkanları Nursultan Nazarbayev ve Turgut Özal’ın destekleri ile TP’nin %49 ve Kazak şirketlerinin %51 hissesi ile Kazak Turk Munay şirketi 4 Şubat 1993 tarihinde kurulur ve 26.500 km<sup>2</sup>’lik bir alanda 7 ayrı arama ruhsatında çalışmalara başlar.
Türkiye Petrolleri’nin Avrasya’daki bir sonraki durağı Azerbaycan olur. 1992 yılında Türkiye Petrolleri ve Azerbaycan
Irak’ta ikisi doğal gaz, ikisi petrol olmak üzere dört proje ile yer alan Türkiye Petrollerinin Irak’taki hidrokarbon arama ve üretim yatırımları Irak Petrol Bakanlığı ile 1994 yılında yapılan temaslarla başlar. İlerleyen yıllarda ise Irak gazının Avrupa pazarlarına ihracını öngören “Irak-Türkiye Gaz İhraç Projesi” görüşmelerine geçilir ancak 2003 yılında Irak’ta meydana gelen siyasi kargaşa nedeniyle proje askıya alınır.
Türkiye Petrollerinin Şah Deniz Projesine ortak olabilmesi amacıyla yasal zorunluluk gereği kurulan Turkish Petroleum Overseas Company (TPOC) ilerleyen yıllarda yurtdışında petrol ile ilgili her türlü teknik faaliyette bulunmaya başlar. Şah Deniz’in yanı sıra Kurdaşı Projesi’nde %5 ve ALOV’da %10 hisseye sahip olan TPOC, Hindistan
Azerbaycan’ın en büyük gaz sahası Şah Deniz için ilk adımı 1992 yılında atan Türkiye Petrolleri, 4 yıl süren müzakerelerin ardından 1996 yılında BP ve Statoil ile “Arama, Geliştirme ve Üretim Paylaşım Anlaşmasını” imzalar. TP’nin %9 hisse ile yer aldığı konsorsiyum ilk ticari doğal gaz ve kondensat keşfini 2001 yılında yapar. Şah Deniz gazının dünya pazarları ile buluşmasını sağlayan Güney Kafkasya Boru Hattı’nın yapımına da ön ayak olan proje yalnızca Azerbaycan’ın hatırı sayılır bir doğal gaz ülkesi olmasının önünü açmaz aynı zamanda Türkiye Petrollerini de bölgenin en önemli enerji oyuncularından biri yapar.
| |||