Sığır: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nushirevan11 (mesaj | katkılar)
Düve maddesinden aktarım yapıldı.
Nushirevan11 (mesaj | katkılar)
Birleştirme şablonuna istinaden birleştirme yapıldı, geçmiş birleştir şablonu eklendi.
1. satır:
{{Geçmiş birleştir|sığır}}
{{unreferenced|tarih=Nisan 2017}}
{{Taksokutu
| renk = lightgreen
| ad = Sığır
| statü = DOM
| resim = CH cow 2.jpg
| resim_bilgi = Sığır
| alem = [[Animalia]] (<small>Hayvanlar</small>)
| şube = [[Chordata]] (<small>Kordalılar</small>)
| sınıf = [[Memeliler|Mammalia]] (<small>Memeliler</small>)
| takım = [[Artiodactyla]] <br />(<small>Çift toynaklılar</small>)
| alttakım = [[Ruminantia]] <br />(<small>Geviş getirenler</small>)
| familya = [[Bovidae]] (<small>Boynuzlugiller</small>)
| altfamilya = [[Bovinae]] (<small>Sığırlar</small>)
| cins = [[Bos]]
| tür = B. primigenius
| ikili_ad= Bos primigenius
| ikili_ad_yazar = [[Ludwig Heinrich Bojanus|Bojanus]], 1827
| alt_tür= '' B. p. taurus'', <br />''B. p. indicus''
| üçlü_ad= Bos primigenius taurus, <br />Bos primigenius indicus
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Bos primigenius taurus}}
}}
'''Sığır''' ({{Dil-la|Bos primigenius taurus}} ile ''Bos primigenius indicus''), [[memeli hayvan]]ların [[çift toynaklılar]] (Artiodactyla) takımının, [[boynuzlugiller]] (Bovidae) familyasının [[sığırlar]] (Bovinae) [[alt familya]]sından [[Evcilleştirme|evcil]] büyükbaş hayvan.
 
Çoğunlukla evcil olan, kaba ve hantal yapılı, kuyrukları püsküllü, [[boynuz]]lu [[büyükbaş hayvanlar]]dır. [[Mide]]leri dört gözlüdür ve [[geviş]] getirirler. Üst çenelerinde kesici dişleri bulunmaz. Otları alt [[çene]]lerinin dişleriyle keserler. [[Boynuz]]ları daimidir. Kırıldığında bir daha yeniden çıkmaz.
 
Sığır kelimesi, halk arasında geniş manada geviş getiren, [[et]]inden, [[süt]]ünden ve hizmet hayvanı olarak faydalanılan ''[[büyükbaş]]'' [[evcil hayvanlar]] için kullanılır. Dar manada ise, [[Evcilleştirme|evcilleştirilen]] ve [[et]]inden, [[süt]]ünden veya gücünden faydalanılan ve birçok soyu üretilen ''evcil boğa'' (''Bos taurus'')dır. Sığırın doğumundan altı aylığa kadar olan [[erkek]] ve [[dişi]] yavrularına ''[[buzağı]]''; altı aylıktan bir yıllığa kadar olan erkek ve dişi yavrularına ''[[dana]]''; [[boğa]]ya gelmemiş, 1-2 yaşında dişi [[sığır]] ya da buzağıdan büyük, [[ortalama]] 12 aylıktan ilk [[buzağı]]sına sahip oluncaya kadarki [[dönem]]deki dişi sığıra ''[[düve]]''; bir yıllıktan [[baba]]lık dönemine kadar erkeklerine ''[[tosun]]''; [[damızlık]] erkeğine ''[[boğa]]''; yavrulayan dişiye ''[[inek]]''; iğdiş edilmiş erkeğine ''[[öküz]]'' denir.
 
Boğa damızlık olarak, öküz ise iş ve besi hayvanı olarak kullanılır. Ortalama 800&nbsp;kg gelebilen öküz, 4500&nbsp;kg'lık yükü rahatça çekebilir. [[Traktör]]ün giremediği yerlerde [[ziraat]]ın temel direğidir. Sığırların eti ve sütü insan için en iyi bir besin kaynağı olduğu gibi [[deri]]sinden de [[gön]] ve [[kösele]] yapılır. Boynuz ve [[kemik]]leri [[sanayi]]de, [[gübre]]si [[tarla]]larda kullanılır. Yayıldıkları [[mera]]yı [[at]], [[keçi]] ve [[koyun]] gibi kuvvetten düşürmez, bilakis düzenli otlayarak ıslahını sağlarlar.
 
[[Dosya:Gelbvieh.jpg|260px|thumb|İnek]]
[[Dosya:Hereford bull large.jpg|260px|thumb|Hereford ırkı bir [[boğa]]]]
 
== Ayrıca bakınız ==
* [[Davar]]
 
{{Sığırlar}}
 
[[Kategori:Sığır| ]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Sığır" sayfasından alınmıştır