Newton'un hareket yasaları: Revizyonlar arasındaki fark

[[Dosya:Newtons laws in latin.jpg|thumb|right|200px|Newton'ın birinci ve ikinci yasası (Principia Matematica'nın orijinal 1687 yılı baskısından,Latince)]]

'''Newton'ın hareket yasaları''', bir cisim üzerine etki eden kuvvetler ve cismin hareketi arasındaki ilişkileri ortaya koyan üç yasadır. İlk kez [[Sir Isaac Newton]] tarafından 5 Temmuz 1687 tarihinde yayımlanan ''Philosophiae Naturalis Principia Mathematica'' <ref name=Principia1>Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri</ref> adlı çalışmada ortaya konmuştur.<ref name=Principia_online>Bakınız ''Principia'' online [http://ia310114.us.archive.org/2/items/newtonspmathema00newtrich/newtonspmathema00newtrich.pdf Andrew Motte'nin İngilizce Çevirisi]</ref> Bu yasalar [[Klasik mekanik|klasik mekaniğin]] temelini oluşturmuş, bizzat Newton tarafından fiziksel nesnelerin hareketleri ile ilgili birçok olayın açıklanmasında kullanılmıştır.<ref name=Motte>[http://members.tripod.com/~gravitee/axioms.htm ''Principia'' 'nın Andrew Motte çevirisi (1687) ''Aksiyomlar veya Hareket Yasaları'']</ref> Newton, çalışmasının üçüncü bölümünde, bu hareket yasalarını ve yine kendi bulduğu [[Newton'un evrensel çekim kanunu|evrensel kütleçekim yasasın]]ı kullanarak [[Kepler'in gezegensel hareket yasaları]]nın elde edilebileceğini göstermiştir.

 

; 1. Yasa

[[Işık hızı]]na yaklaşan hızlarda Newton yasaları fiziksel olayları açıklamakta yetersiz kalmakta, bu nedenle geçerliliklerini yitirmektedirler. Işık hızlarına yakın hızlarda cisimlerin hareketi incelenirken [[Albert Einstein]]'ın geliştirdiği [[özel görelilik]] teorisi dikkate alınmalıdır.<ref>İkinci yasada, momentumun relativistik ifadesi kullanılmalıdır ve üçüncü yasa, birbirinden uzak cisimler arasındaki etkileşimin bir anda değil sonlu bir hızda oluşacağı şekilde genişletilmelidir.</ref>

 

 

=== Newton'ın birinci yasası: Eylemsizlik yasası ===

Görünüşe göre eylemsizlik yasası birbirinden bağımsız olarak birkaç doğa filozofu tarafından keşfedilmiştir. Hareketin eylemsizliği MÖ 3. yüzyılda Çin filozofu [[Mo Tzu]] tarafından, MS. 11. yüzyılda İslam bilginleri [[İbn-i Heysem]] ve [[İbn-i Sina]] tarafından açıklanmıştır. 17. yüzyılda yaşamış olan filozof [[René Descartes]] yasayı formüle etmiştir ancak onu doğrulamak için hiçbir deney yapmamıştır.

 

{{Cquote|''Yasa II: Bir cismin momentumundaki değişim, cisim üzerine uygulanan itme ile orantılıdır ve itmenin uygulandığı düz doğru boyunca meydana gelir.''}}