Vikiproje:Sovyetler Birliği/Bunları biliyor muydunuz?: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
Ahmet Turhan (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Ahmet Turhan (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
10. satır:
===Kuruluş öncesi ve kuruluş dönemi===
</center>
* [[Alaska]] 1868 yılında [[Amerika Birleşik Devletleri]] tarafından [[Çarlık Rusyası]]'ndan satın alınmıştır. Bu konu Sovyetler döneminde sıkça tartışma konusu olmuştur.
* 1903 yılındaki [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi II. Kongresi]]'nde parti [[Bolşevik]]ler ve [[Menşevik]]ler olarak ikiye ayrılmıştır.
* 7 Ekim 1897 yılında kurulan ve 1920'li yıllara kadar faaliyet gösteren [[Genel Yahudi Emek Federasyonu]], [[Rusya İmparatorluğu]] içindeki tüm Yahudileri bir sosyalist partide birleştirmeyi amaçlamıştır ve [[Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi]]'ne destek vererek demokratik ve sosyalist Rusya amacını taşıyan bir Yahudi kitlesi oluşturmuştur.
* 26 Haziran 1907 tarihinde [[Gürcistan]]'ın başkenti [[Tiflis]]'de şehrinde gerçekleşmiş silahlı bir soygun olan [[1907 Tiflis banka soygunu]]'nda yüklü miktarda paraya [[Bolşevik]]ler tarafından politik faaliyetlerine kaynak oluşturmak üzere el konulmuştur. Soygunu Lenin, Stalin, [[Maksim Litvinov]], [[Leonid Krasin]], [[Alexander Bogdanov]] gibi isimler organize etmişti.
Satır 34 ⟶ 36:
===Türkiye ile ilişkiler===
</center>
* 1926-1935 yılları arasında "Milliyet" adıyla, 1935-1945 arasında İstanbul'da yayımlanan, Sovyetlerler ile ilişkilerin geliştirilmesine yönelik yayın politikasıyla bilinen günlük gazete [[Tan (gazete, 1935)|Tan]], 4 Aralık 1945 günü [[Tan Olayı]] kapsamında yağmalanmış ve olaylar sırasında birçok kişi yaralanmıştır. Sovyet yönetimi bu olayı mevcut Türkiye hükûmetinin düzenlediği ve bunun gerçekte Sovyetler Birliği'ne yönelik bir saldırı olduğu yönünde açıklamalarda bulunmuş ve Türkiye'ye bu konuda nota vermiştir.
* [[Ekim Devrimi]] sonrasında [[Osmanlı İmparatorluğu]] ile [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti]] arasında [[Erzincan Mütarekesi]] imzalanmış [[Kafkasya Cephesi]]'ndeki savaş sona ermiştir.
* [[Ekim Devrimi]]'nden sonra [[Bolşevizm]]'in etkisiyle 1918 yılında sürgündeki askerler ve Türkiye'deki gruplarla birlikte 10 Eylül 1920 tarihinde Bakü'de yapılan [[Birinci Doğu Halkları Kurultayı]]'nın ardından [[Türkiye Komünist Partisi (1920)|Türkiye Komünist Partisi]] kurulmuştur.
Satır 102 ⟶ 105:
===Genel bilgiler===
</center>
* [[Sergey Eisenstein]] ve [[Dimitri Vasiliev]]'in yönettiği Sovyetler Birliği'ndeki [[Mosfilm]] stüdyolarında çekilen [[Aleksandr Nevskiy (film)|Aleksandr Nevskiy]] filmi, 1938 yılında [[Nazi Almanyası]] ile savaş ihtimali olan bir dönemde çevrilmiştir.
* [[Sovyetler Birliği]], [[Mahatma Gandi]]'nin öncülük ettiği [[Gandizm]] politikalarına şiddetle karşı çıkmıştır. [[Komünist Enternasyonal]]'de bu görüşü ''"Baştan sona dini kavramlarla dolu olan, en geri ve iktisadi bakımdan gerici yaşam biçimlerini idealize eden ve kurtuluşu proleter sosyalizmde değil, bu geri biçimlere geri dönüşte gören, pasif sabır örgütleyip sınıf mücadelesini yadsıyan bir akım"'' şeklinde ifade etmiştir.
* [[Sovyetler Birliği]], [[Milletler Cemiyeti]]'ne 1934 yılında kabul edilmiştir. 1939 yılında [[Kış Savaşı]] sebep gösterilerek Cemiyet'ten çıkartılmıştır. Milletler Cemiyeti 1946 yılında dağılmıştır.
* [[Stalin]]'in 1953 yılındaki ölümünden sonra [[Çin Halk Cumhuriyeti]] ve Sovyetler Birliği arasında ciddi bir [[Çin-Sovyet ayrılığı]] oluşmuştur.
Satır 128 ⟶ 133:
* Sovyet tarımı, [[kolhoz]] adı verilen kolektif çiftliklerdeki ve [[sovhoz]] adındaki devlet çiftliklerindeki üretimlere dayalıydı. Kolektif çiftlikler özerk birimler olarak faaliyet yürütmekte idi., dolayısıyla çalışan kişi aynı zamanda kendi çiftliğinde çalışıyordu. Devlet çiftliklerinde çalışan tarım işçileri ise doğrudan Tarım Bakanlığı'na bağlıydı.
* [[Türkistan Komünist Partisi]] Haziran 1918 tarihinde kurulmuştur. 1918'den 1924'e kadar [[Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]] içinde önde gelen partiydi. 1924 yılında bu cumhuriyetin yürürlükten kaldırılmasıyla parti kapatıldı ve [[Türkmenistan Komünist Partisi]] ve [[Özbekistan Komünist Partisi]]'ne katıldılar.
* [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]]'nin temel yönetim ilkesi olan [[demokratik merkeziyetçilik]] ilkesi, [[Marksist-Leninist]] partiler arasında geniş kabul gören "tartışmada özgürlük, eylemde birlik" şeklinde özetlenebilen bir ilkedir. Bu ilkeye göre; bir eylemden önce mümkün olduğu sürece geniş tabanlı bir tartışma olması gerekmekte, fakat eylem kararı ortaya çıktığı andan itibaren herkesin bu eylemi desteklemesi zorunludur.
* 14 Şubat 1950'de [[Moskova]]'da [[Mao Zedong]] ile [[Josef Stalin]] arasında yapılan müzakerelerden sonra SSCB ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında 30 yıllık [[Çin-Sovyet Dostluk, İttifak ve Karşılıklı Yardımlaşma Antlaşması]] imzalandı. Antlaşmanın, oluşan [[Çin-Sovyet ayrılığı]] sonucunda meydana gelen politik ayrılıklar sonucunda, anlaşmanın bittiği 1980 yılında yeniden imzalanmadı ve geçersiz sayıldı.
* [[Fransız Devrimi]]'nin marşı olan [[La Marseillaise]], [[Kızıl Ordu Korosu]] tarafından [[İşçilerin Marseillaise'i]]'i adıyla yeniden bestelenmiştir.
* Sovyetler Birliği'ni oluşturan cumhuriyetler bir çok özerk yapılara ayrılmıştır ve bu yapılara ait her yönetim biriminin ([[oblast]]) kendine ait bir bayrağı vardır.
* [[Kızıllar (film)|Kızıllar filmi]] [[Dünyayı Sarsan On Gün]] kitabının yazarı [[John Reed]] ile [[feminizm]]in öncülerinden [[Louise Bryant]]'ın yaşadığı aşk ile birlikte [[Ekim Devrimi]]'ni canlı canlıya tanık olduğu dönemi konu alır. Film'de [[Lenin]], [[Troçki]], [[Emma Goldman]], [[Max Eastman]], [[Grigori Zinoviyev]] gibi bir çok önde gelen politikacıyı görmek mümkündür.
* [[Sovyet]] kelimesi [[Rusça]]'da hem tavsiye; hem de meclis, kurul, komite, şura anlamlarını kapsamaktadır. "Sovyetler Birliği" tamlaması, tüm bu yerel şuraların birliği (meclisler birliği ya da birleşmiş meclisler) anlamına gelmektedir. Dönemin diğer devletlerinde olan katı merkezi yönetim lağvedilip bütün yönetim bu sovyetlere verilmiştir.
* [[Komünizm]]in simgesi olan ve [[Sovyetler Birliği]]'nin birçok armasında yer alan [[Kızıl yıldız (sembol)|kızıl yıldız]]ın beş köşesi emekçilerin beş parmağını, geleneksel olarak sayılmış beş kıtayı ve temsil eder. Ayrıca yıldızın beş köşesi toplumu [[sosyalizm]]e taşıyacak ve onu koruyacak olan beş farklı sosyal grubu temsil eder: Gençlik, ordu, işçiler, çiftçiler ve [[entelijansiya]].
149. satır:
</noinclude>
<!-- DİKKAT! Aşağıda kısımda yer alan 5 cümle proje ana sayfasında görülen cümlelerdir ve ayda bir yenilenir. Yeni önerilerinizi bu kısma değil, üstteki listeye yerleştirin. -->
* 14 Şubat 1950'de [[Moskova]]'da [[Mao Zedong]] ile [[Josef Stalin]] arasında yapılan müzakerelerden sonra SSCB ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında 30 yıllık [[Çin-Sovyet Dostluk, İttifak ve Karşılıklı Yardımlaşma Antlaşması]] imzalandı. Antlaşmanın, oluşan [[Çin-Sovyet ayrılığı]] sonucunda meydana gelen politik ayrılıklar sonucunda, anlaşmanın bittiği 1980 yılında yeniden imzalanmadı ve geçersiz sayıldı.
* 1903 yılındaki [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi II. Kongresi]]'nde parti [[Bolşevik]]ler ve [[Menşevik]]ler olarak ikiye ayrılmıştır.
* [[Kızıllar (film)|Kızıllar filmi]] [[Dünyayı Sarsan On Gün]] kitabının yazarı [[John Reed]] ile [[feminizm]]in öncülerinden [[Louise Bryant]]'ın yaşadığı aşk ile birlikte [[Ekim Devrimi]]'ni canlı canlıya tanık olduğu dönemi konu alır. Film'de [[Lenin]], [[Troçki]], [[Emma Goldman]], [[Max Eastman]], [[Grigori Zinoviyev]] gibi bir çok önde gelen politikacıyı görmek mümkündür.
* [[Alaska]] 1868 yılında [[Amerika Birleşik Devletleri]] tarafından [[Çarlık Rusyası]]'ndan satın alınmıştır. Bu konu Sovyetler döneminde sıkça tartışma konusu olmuştur.
* [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]]'nin temel yönetim ilkesi olan [[demokratik merkeziyetçilik]] ilkesi, [[Marksist-Leninist]] partiler arasında geniş kabul gören "tartışmada özgürlük, eylemde birlik" şeklinde özetlenebilen bir ilkedir. Bu ilkeye göre; bir eylemden önce mümkün olduğu sürece geniş tabanlı bir tartışma olması gerekmekte, fakat eylem kararı ortaya çıktığı andan itibaren herkesin bu eylemi desteklemesi zorunludur.
* 1926-1935 yılları arasında "Milliyet" adıyla, 1935-1945 arasında İstanbul'da yayımlanan, Sovyetlerler ile ilişkilerin geliştirilmesine yönelik yayın politikasıyla bilinen günlük gazete [[Tan (gazete, 1935)|Tan]], 4 Aralık 1945 günü [[Tan Olayı]] kapsamında yağmalanmış ve olaylar sırasında birçok kişi yaralanmıştır. Sovyet yönetimi bu olayı mevcut Türkiye hükûmetinin düzenlediği ve bunun gerçekte Sovyetler Birliği'ne yönelik bir saldırı olduğu yönünde açıklamalarda bulunmuş ve Türkiye'ye bu konuda nota vermiştir.
* [[Fransız Devrimi]]'nin marşı olan [[La Marseillaise]], [[Kızıl Ordu Korosu]] tarafından [[İşçilerin Marseillaise'i]]'i adıyla yeniden bestelenmiştir.
* [[Sovyetler Birliği]], [[Mahatma Gandi]]'nin öncülük ettiği [[Gandizm]] politikalarına şiddetle karşı çıkmıştır. [[Komünist Enternasyonal]]'de bu görüşü ''"Baştan sona dini kavramlarla dolu olan, en geri ve iktisadi bakımdan gerici yaşam biçimlerini idealize eden ve kurtuluşu proleter sosyalizmde değil, bu geri biçimlere geri dönüşte gören, pasif sabır örgütleyip sınıf mücadelesini yadsıyan bir akım"'' şeklinde ifade etmiştir.
* Sovyetler Birliği'ni oluşturan cumhuriyetler bir çok özerk yapılara ayrılmıştır ve bu yapılara ait her yönetim biriminin ([[oblast]]) kendine ait bir bayrağı vardır.
* [[Sergey Eisenstein]] ve [[Dimitri Vasiliev]]'in yönettiği Sovyetler Birliği'ndeki [[Mosfilm]] stüdyolarında çekilen [[Aleksandr Nevskiy (film)|Aleksandr Nevskiy]] filmi, 1938 yılında [[Nazi Almanyası]] ile savaş ihtimali olan bir dönemde çevrilmiştir.
<!-- DİKKAT! Yukarı kısımda yer alan 5 cümle proje ana sayfasında görülen cümlelerdir ve 15 gündeayda bir yenilenir. Yeni önerilerinizi bu kısma değil, üstteki listeye yerleştirin. -->
__NOTOC__