|
''' Enderunlu Vasıf''' ya ''Enderûnî Vâsıf'' ya da ''Enderunlu Osman Vasıf Bey'' (d. 1771, [[İstanbul]] - ö. 1824, İstanbul), asıl adı ''Osman'' olan, [[muhammes]], [[gazel]] ve [[şarkı (edebiyat)|şarkı]]larıyla tanınan [[19. yüzyıl]] [[divan şairi]].
== HayatiHayatı==
Istanbulİstanbul'da dogmusturdoğmuştur. Belgeler bulunmamakla beraber egitimeğitim yillariyılları ve aldigialdığı gorevleregörevlere dayanilarakdayanılarak dogumdoğum tarihinin takriben 1771 olduguolduğu tahmin edilmektedir. BabasiBostancılıktan bostanciliktansadrazamlığa sadrazamligi yukselenyükselen Arnavut asilliasıllı [[Hacı Halil Paşa]]'nın oldugubabasının amcası olduğu bilinmektedir. Ilk ailesiAilesi, cocukluguçocukluğu, gencligigençliği ve egitimieğitimi hakkindahakkında tam inanilirinanılır belgeler bulunmamaktadirbulunmamaktadır. Fakat lakabininlakabının "Enderunlu" olmasiolması onun egitimeğitim gooemegoduğu kurumunun kurumun Enderun oldugunaolduğuna isaretişaret etmektedrietmektedir. <ref name="TDV">Karahan, AbdülkadirAbdulkadir, (2001) "Enderunlu Vâsıf”, ''Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. c.Cilt 11 say.Sayfa 189-190'', Online: [http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c11/c110120.pdf]</ref>
Eğitim ve öğrenim gördüğü Enderun Saray Mektebi’nde yetiştiği için Enderunlu veya Enderûnî lakabıyla anıldigianıldığı kabul edilmektedir. HazirlamisHazırlamış olduguolduğu ''Dı̂vânDîvân-ıi gülşen-i efkâr-ıi Vâsıf-ıi EnderûnıEnderûni'' adliadlı divanindakidivanındaki siirlerindenşiirlerinde Enderun gunlukgünlük hayatihayatı hakkindahakkında gayet gercekcigerçekçi anlatimlaranlatımlar bulunmaktadirbulunmaktadır. Ilkİlk genclikgençlik yillarindayıllarında buyukbüyük babasininbabasının kardesikardeşi HaciHacı Halil PasaPaşa'ninnın destegidesteği ile Enderun'a girmeye aday Acemi oglalnlarinoğlalnların yetistirldigiyetiştirildiği Galata SarayiSarayı'na yerlestirildigiyerleştirildiği ve burada egitimeğitim almaya basladigibaşladığı da bilinmektedir. Fakat ya kendisinin yetenekli olmadigiolmadığı kabul edilerek ya da hamisi HaciHacı Halil PasaPaşa'ya dusmandüşman olanlarinolanların iftira veya inandiriciinandırıcı gayretleri nedeniyle onceönce TopkapiTopkapı SarayuSarayı'ndaki Enderun okuluna alinmadialınmadığı bildirilmektedir. DahaFakat daha sonra Silahdar Sileyman PasaPaşa'ninnın kaftancisikaftancısı oldu veolup bu gorevlegörevle saray girebildigirebilmiştir..Çok Cok gecmedengeçmeden TopkapiTopkapı SarayiSarayı Enderun-u Hassa KogusunaKoğuşuna kabul edildiedilmiştir.<ref name="TDV"/>
BuEnderun-u goreviHassa Koğuşu'ndaki bu görevi takiben onemliönemli olduklarioldukları kabul edilen bir sirasıra saray gorevinegörevine atandiatandı. Vâsıf [[III. Mustafa]], [[I. Abdülhamid]], [[III. Selim]]], [[IV. Mustafa]] ve [[II. Mahmud]] hukumdarlikhükümdarlık dönemlerinde saray gorevlerigörevleri yaptiyaptı. Sultan [[III. Selim]]'e (7 kaside sunmasisunması ile padisahinpadişahın gozunegözüne girdi ve ondan sahsişahsi takdir gordugugördüğü belgelidir. IV. MustafMustafa'ninnın hukumdarlikhükümdarlık donemidönemi basindabaşında padisahinpadişahın sahsişahsi hizmetlerini gorengören "Has Oda" erkanierkanı icineiçine alindialındı; bunu takiben padisahinpadişahın baslalasibaş-lalası gorevinegörevine atandiatandı. 1815'de peskirpeşkir ve anahtar agasiağası oldu ve en sonunda 1817'de kiler kethudaliginakethudalığına yukseldiyükseldi. II. Mahmud donemindedöneminde de kiler kethudaligikethüdalığı kendisiine girevigörevi verildigndeverildiğinde padisahinpadişahın bizzat huzurunda kendisine hilat giydirildi. VasifVasıf da II. Mahmud'a bagliliginibağlılığını gostermekgöstermek iciniçin ona 4 kaside ve cesitliçeşitli nedenlerle 60 kadar tarihsel manzume sundu. Enderunlu VasifVasıf TopkapiTopkapı SarayindaSarayı'nda cesitliçeşitli gorevdegörevlerde 30 yildanyıldan fazalfazla hizmet etti.<ref name="TDV"/>
1819'de Enderunlu VasifVasıf kendi istegiyleisteğiyle saray hizmetindnehizmetinden ayrildiayrıldı. Kendine hacegan payesi verildi ve [[BolayirBolayır]]'da bulunan Şehzade Süleyman Vakfı’nın mütevelliliğine atandiatandı. Fakat BolayirBolayır'da fazla kalmayipkalmayıp Istanbulİstanbul'a geri dondudöndü.<ref name="TDV"/>
Enderunlu VasifVasıf haytinnhayatınn son yillarindayıllarında Istanbulİstanbul'da yasadiyaşadı. VasifVasıf'in Istanbulİstanbul Tophane semtinde yasadigiyaşadığı bir evi bulundugubulunduğu belegesi elimize gecmistirgeçmiştir. Fakat bu ev 1823'de cikançıkan buyukbüyük Tophane yangindanyangında yanipyanıp kulkül olmusturolmuştur.<ref name="TDV"/>
Enderunlu VasifVasıf'in 1824'de Istanbulİstanbul'da vefat ettigiettiği bilinmektedir. VasifVasıf, UskudarÜsküdar'da Karacaahmet MezarligiMezarlığı'nda Mimar KasimKasım mezarimezarı yakininyakının gomulmusturgömülmüştür. Mezar tasitaşı kitabesi yakinyakın arkadasiarkadaşı olan [[Keçecizade İzzet Molla]] tarafindantarafından yazilmisyazılmış 7 beyitlik bir kitakıta seklindedirşeklindedir. Bu kitaninkıtanın son beyiti [[ebced hesabihesabı]]'na goregöre olumununölümünün tarihini belirtmek iciniçin soyleşöyle yazilmistiryazılmıştır:
<blockquote>
SuaraŞuara matem edip yazdiyazdı mucevhermücevher tarih <br/>
Ruh-i Osman'a ede VasifiVasıfı tefrih ede illah<br/>
</blockquote>
Bu beyitten VasifVasıf'in olumölüm tarihi olan Hicri olarak 1240 tarihi cikartilmaktadirçıkartılmaktadır.<ref name="TDV"/>
== Eserleri==
| 