Vikipedi:GNU Özgür Belgeleme Lisansı: Revizyonlar arasındaki fark
İçerik silindi İçerik eklendi
Fatih kılıç (mesaj | katkılar) |
k Fatih kılıç tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Vikiçizer tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
||
12. satır:
</pre>
==Giriş==
Bu lisansın amacı, bir kullanıcı kılavuzuna, bir ders kitabı veya başka işlevsel ve faydalı bir belgeye, herkesin, etkili bir kullanım hakkıyla, ticari veya gayri-ticari, değiştirerek ya da olduğu gibi, almak ve tekrar dağıtmak özgürlüğü anlamında, serbest kullanım hakkı vermektir. İkincil olarak, bu Lisans, yazar ve yayıncının, başkaları tarafından yapılan değişiklikler sebebiyle sorumlu olduklarını düşünmeden, bir bakıma yaptıkları işten saygınlık kazanmalarını da sağlar.
Bu Lisans bir "copyleft" (copyright'ın tersi; telif haksızlığı da denebilir) türüdür, yani bu belgenin türevleri de aynı mantıkla özgür olmalıdırlar. Bu Lisans, özgür yazılımlar için tasarlanmış bir "copyleft" lisansı olan GNU Özgür Belgeleme Lisansının bir tamamlayanıdır.
Bu Lisans, serbest yazılım kılavuzlarında kullanmak üzere tasarlanmıştır. Çünkü serbest kullanım hakkı olan yazılım, serbest kullanım hakkı olan belgelendirme gerektirir. Serbest kullanım hakkına sahip bir program, yazılımın yaptığı işlerde bazı serbest kullanım haklarını sağlayan kılavuzlarla birlikte verilmelidir. Fakat bu Lisans, yazılım kullanım kılavuzlarıyla sınırlı değildir; konudan bağımsız olarak veya basılı bir kitap olup olmadığına bakılmaksızın her hangi bir metinde de kullanılabilir. Prensip olarak bu Lisans, amacı eğitim veya referans olan çalışmalar için tavsiye edilir.
=== Uygulanabilirlik ve Tanımlar ===
Bu Lisans, telif hakkı sahibi tarafından; "bu Lisansın koşulları altında olmak üzere dağıtılabilir" şeklinde bir uyarı içeren, herhangi bir ortamdaki, herhangi bir el kitabı veya benzeri çalışma için geçerlidir. Bu uyarı, dünyanın her yerinde geçerli ve telif hakkı içermeyen bir Lisans demektir ve zaman limiti olmaksızın bu çalışmayı bu yazının içinde belirtilen koşullarda kullanma hakkını verir.
Aşağıda bahsedilen "Belge" bu tür bir el kitabı veya çalışmayı kasdetmektedir. Kamunun herhangi bir üyesi Lisans sahibini temsil etmekte olup kendisi "Siz" olarak adlandırılacaktır. Eğer çalışmayı, telif hakkı yasası gereği izin gerektiren bir şekilde kopyalamış, üzerinde değişiklikler yapmış ve dağıtımını gerçekleştirmişseniz Lisansı kabul etmişsiniz demektir.
Belgenin "Değiştirilmiş Sürüm"ü, Belgenin tümünü veya bir kısmını içeren, ya birebir kopyalanmış ya da değiştirilmiş ve/veya bir başka lisana tercüme edilmiş herhangi bir çalışma anlamına gelmektedir.
"İkinci Bölüm", belli bir adı olan apendiks (Ek bölüm) veya Belgenin giriş bölümü olup sadece yayıncının veya Belgenin yazarlarının, Belgenin genel konusu ile ya da ilişkili konularla olan ilişkilerini kapsar ve doğrudan Belgenin genel konusu alanına giren hiçbir madde içermez. (Bu nedenle, eğer Belge bir matematik ders kitabı ise, İkincil Bölüm matematikle ilgili hiçbir şey içermez). İlişki, doğrudan konuyla veya ilişkili hususlarla alâkalı tarihi, yasal, ticari, filozofik, ahlâki veya politik bir konu olabilir.
"Değişmeyen Bölümler", başlıkları, Belgenin bu Lisansla serbest bırakıldığını ifade eden uyarıda belirtilmiş İkincil Bölümlerdir. Eğer bir bölüm, yukarıdaki İkincil tanımına uymuyorsa, Değişmeyen olarak adlandırılamaz. Belgede, Değişmeyen Bölüm olmayabilir. Eğer Belge, herhangi bir Değişmeyen Bölüm tanımı yapmıyorsa, Değişmeyen Bölüm yok demektir.
"Kapak Metinleri", Belgenin bu Lisansla serbest bırakıldığını ifade eden uyarıda belirtilmiş ve Ön Kapak Metni veya Arka Kapak Metni şeklinde listelenmiş kısa metin parçalarıdır. Ön Kapak Metni en fazla 5 kelime, Arka Kapak Metni de en fazla 25 kelime olabilir.
Belgenin "Saydam" kopyası, makine tarafından okunabilir ve biçiminin özellikleri genel kamunun bilgisine sunulmuş, genel metin düzenleyicilerle veya (piksellerden oluşan şekiller için) genel boyama programlarıyla veya (çizimler için) kolay bulunur çizim programlarıyla Belge üzerinde değişiklik yapmaya elverişli, metin biçimlendiricilere girdi olmaya uygun veya otomatik tercüme için farklı biçimlerde olup metin biçimlendiricilere girdi olmaya uygun bir kopya demektir. Normalde Saydam olabilecek bir dosya, kopyasının biçimindeki bir fark ya da farksızlık nedeniyle okuyucu tarafından sonradan yapılacak değişiklikleri engellediği ya da cesaret kırıcı olabileceği için Saydam sayılamaz. Bir şekil biçimi, eğer önemli miktarda metin yerine kullanılıyorsa Saydam değildir. Saydam olmayan bir kopya "Donuk" (saydam olmayan) olarak adlandırılır.
Saydam kopyaların uygun biçimlerine ilişkin örnekler olarak: yalın, ilavesiz ASCII, Texinfo girdi biçimi, LaTeX girdi biçimi, kamuya açık DTD kullanan SGML veya XML, standart-uyumlu basit HTML, kişilerin değişiklik yapmasına uygun Postcript veya PDF verilebilir. Uygun Saydam şekil biçimlerine ilişkin örnekler olarak da: PNG, XCF ve JPG sayılabilir. Yalnızca tescilli kelime işlemcileri tarafından okunabilen ve değiştirilebilen tescilli biçimler, DTD ve/veya işleme araçları genellikle pek bulunmayan SGML veya XML, makine tarafından yaratılan HTML, bazı kelime işlemcileri tarafından sadece çıktı amaçlı olarak yaratılan Postcript veya PDF ise Donuk biçimler arasında yer alır.
Basılmış bir kitap için "Başlık Sayfası" demek, başlık sayfasının kendisi ve takiben bu Lisansın gerektirdiği konuların da okunaklı bir şekilde yer aldığı, ihtiyaca göre birkaç sayfa daha demektir. Başlık sayfası içermeyen bir biçime sahip çalışmalarda "Başlık Sayfası" olarak; çalışmanın başlığının en okunaklı şekilde göründüğü yerin yakınındaki metin, ana metnin başlangıcının hemen öncesi anlaşılır.
"XYZ Başlığı" taşıyan bir bölüm, Belgenin, ya başlığı tam olarak XYZ olan ya da XYZ yi metni takibeden parantez içinde gösteren ve XYZ yi bir başka dile tercüme eden bir alt kısmı demektir. (Burada XYZ, "Teşekkür", "İthaf", "Onay", veya "Tarihçe" gibi özel bölüm adlarından biri olabilir. Belgeyi değiştirdiğinizde böyle bir bölümün "Başlığını Korumak" demek, bu tanıma göre, "XYZ Başlığı" taşıyan bir bölüm kalacak demektir.
Belge, bu Lisansın, Belgeye uygulandığını belirten uyarının yanında Garanti Feragatnameleri içerebilir. Garanti Feragatnamelerinin, bu Lisansın içinde referans olarak var oldukları kabul edilirse de bu sadece garantilerden feragat edildiği anlamını taşır: çıkarılabilecek diğer bütün anlamlar geçersiz olup bu Lisansın anlamı üzerinde hiçbir etkileri yoktur.
== Birebir Kopyalama ==
| |||