Arap mitolojisi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
ÖÇS (mesaj | katkılar)
ÖÇS (mesaj | katkılar)
sadeleştirme ve düzenleme
8. satır:
==Kaynaklar ve tarihçe==
Bu dönemde [[Araplar]]<nowiki/>ın bir kısmı [[Arap Yarımadası|Arabistan]] yarımadasında koyun, keçi ve deve çobanlığı yaparak göçebe bir kısmı ise vahalarda tahıl ve hurma tarımı yaparak yerleşik olarak yaşamaktaydı<ref name=":0">[[Özhan Öztürk]]. [[Dünya Mitolojisi (kitap)|Dünya Mitolojisi]]. Nika Yayınları. Ankara, 2016. s.171 <nowiki>ISBN 978-605-8389199</nowiki></ref> Arapların dinleri hakkında, kitabeler ve arkeolojik eserlerin yanı sıra Asur, İbrani, Yunan ve Latin kaynakları ile İslam öncesi Arap toplumu hakkında doğrudan bilgi sunan Cahiliye şiiri ve atasözlerinden de istifade etmek mümkündür.<ref name="beyt-nahreyn.com"/>
 
;Politeizm, Henoteizm ve Arap Mitolojisinde Allah: Arap mitolojisinin öğeleri belirgin biçimde günümüze ulaşamamıştır, yine de daha sonra [[İslam]] döneminde bazı kaynaklarda çok kısa ve yalınca tanımlandıkları olmuştur. [[İslam]] dininin kutsal kitabı [[Kur'an]]'da dönemin Araplarının inançlarına dair bazı tanımlaripuçları içermektedirbulunur. [[Kur'an]]'da İslam öncesianda Araplarının [[cin]]lere tapındığı (34/41), [[melek]]lere tapındığı (43/19) ve dişi [[tanrıça]]lara tapındıkları (4/117) geçmektedir. Arap mitolojisine dair [[Kur'an]]'da geçen en belirgin ifade onların, ''Yaratıcı'' sıfatı bulunan belirli bir baş tanrıya tapındıkları fakat bunun dışında, bu baş tanrı ile kendileri arasında aracı olmaları için, çeşitli daha küçük tanrılara tapındıklarıdırtapındıkları (29/61,63; 39/3 vd.)ifade edilir. Ayrıca tapındıkları ve [[putperestlik]] geleneğini sürdürdükleri bu tanrıların bir kısmını ''Allah'ın Kızları'' olarak gördüklerine ve onları Allah'ın onları affetmesine dair şefaatçi bildiklerine dair ifadeler vardır. Bu düşünceleri destekleyecek şekilde dönemden bugüne kadar ulaşan bazı şiir metinlerinde, "Allah" adıyla andıkları yüce bir [[Tanrı]]'ya dair bilgiler bulunmaktadır.<ref>H.İbrahim Hasan, I., s.70-71; M. Şemseddin, s. 152; Maurice Gaudefroy-Demombynes, Mahomet, Paris, 1969, s.53.</ref> Yine de bunun daha sonraki dönemlerde Müslümanlar tarafından, politeistik tanrıların isimleri yerine metinlere geçirildiği şeklinde iddialar da mevcuttur. Genel görüş bu iddiaları içinde çeşitli putların ve politeistik inançta inanılan tanrı isimlerinin yer aldığı şiir parçalarının da bugüne ulaştığı gerekçesiyle reddeder. Ayrıca [[İbnu'l-Kelbî]]'nin kaleme almış olduğu "[[Kitabu'l Asnam]]"da Arapların Allah adıyla andıkları bir tanrının yanı sıra farklı tanrılara da tapındıklarına dair bilgiler mevcuttur.
 
Arap mitolojisini araştırmada dini kaynaklar da kullanılmaktadır.
Satır 50 ⟶ 52:
 
'''[[El (tanrı)]]''':[[İsmail Hakkı Altuntaş]] Allah isminin kökeni için "Bazı araştırmacılar Eloah kelimesinin Arapça’da Allah kelimesine dönüştüğünü ileri sürerler. Allah kelimesinin ‘İlah’ dan türetilmiş olduğu bunun da Sami dinlerin ortak kullanımı olan El/İl den türetilmiş olduğu daha kabul edilebilir bir görüştür. Pagan baş Tanrısı ölümsüz [[El (tanrı)|El]]’in isminin geçirdiği linguistik değişmelerin Hem Yahudilere hem Müslümanların hem de diğer birçok dinin Tanrı isimlerinin oluşumunda katkıda bulunmuş olacağı ihtimali kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Bütün dinler bir önceki dinlerin inanç, dil, kültür, yaşam, dünya görüşü gibi birçok öğelerinden beslenerek gelişmişlerdir. Aramca-Süryanice konuşan Hz. İsa da Tanrıya Eli diyordu. Aramca ifadeyle Hz. İsa son nefesinde şöyle diyordu; “Eli, Eli, lama şevaktani”, ‘Tanrım, Tanrım beni neden terk ettin?” ifadelerini kullanmaktadır.<ref>https://ismailhakkialtuntas.com/2016/10/19/israil-israelin-tanrisi-el-ile-allah-isminin-tarihi-derinliklerine-etimolojik-bir-seyahat/</ref>
 
;Politeizm, Henoteizm ve Arap Mitolojisinde Allah: Arap mitolojisinin öğeleri belirgin biçimde günümüze ulaşamamıştır, yine de daha sonra [[İslam]] döneminde bazı kaynaklarda çok kısa ve yalınca tanımlandıkları olmuştur. [[İslam]] dininin kutsal kitabı [[Kur'an]]'da dönemin Araplarının inançlarına dair bazı tanımlar içermektedir. [[Kur'an]]'da İslam öncesi Araplarının [[cin]]lere tapındığı (34/41), [[melek]]lere tapındığı (43/19) ve dişi [[tanrıça]]lara tapındıkları (4/117) geçmektedir. Arap mitolojisine dair [[Kur'an]]'da geçen en belirgin ifade onların ''Yaratıcı'' sıfatı bulunan belirli bir baş tanrıya tapındıkları fakat bunun dışında, bu baş tanrı ile kendileri arasında aracı olmaları için, çeşitli daha küçük tanrılara tapındıklarıdır (29/61,63; 39/3 vd.). Ayrıca tapındıkları ve [[putperestlik]] geleneğini sürdürdükleri bu tanrıların bir kısmını ''Allah'ın Kızları'' olarak gördüklerine ve onları Allah'ın onları affetmesine dair şefaatçi bildiklerine dair ifadeler vardır. Bu düşünceleri destekleyecek şekilde dönemden bugüne kadar ulaşan bazı şiir metinlerinde, "Allah" adıyla andıkları yüce bir [[Tanrı]]'ya dair bilgiler bulunmaktadır.<ref>H.İbrahim Hasan, I., s.70-71; M. Şemseddin, s. 152; Maurice Gaudefroy-Demombynes, Mahomet, Paris, 1969, s.53.</ref> Yine de bunun daha sonraki dönemlerde Müslümanlar tarafından, politeistik tanrıların isimleri yerine metinlere geçirildiği şeklinde iddialar da mevcuttur. Genel görüş bu iddiaları içinde çeşitli putların ve politeistik inançta inanılan tanrı isimlerinin yer aldığı şiir parçalarının da bugüne ulaştığı gerekçesiyle reddeder. Ayrıca [[İbnu'l-Kelbî]]'nin kaleme almış olduğu "[[Kitabu'l Asnam]]"da Arapların Allah adıyla andıkları bir tanrının yanı sıra farklı tanrılara da tapındıklarına dair bilgiler mevcuttur.
 
[[Dosya:Nabu-Lawrie-Highsmith.jpeg|thumb|left|upright|[[Lee Lawrie]], ''Nabu'' (1939). Library of Congress [[John Adams Building]], Washington, D.C.]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Arap_mitolojisi" sayfasından alınmıştır