Dunbuliler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Neribij (mesaj | katkılar)
ara başlık + düzenleme
Neribij (mesaj | katkılar)
Cümeleler birleştirildi. Kaynakta diyor ki "Tuhfe-i Şahi'de aşiretlerin nüfus miktarları gibi mensup oldukları topluluklar hakkında verilen bilgiler güvenilir değildir."
1. satır:
'''Dunbuli''', [[Irak]], [[İran]] ve [[Türkiye]]'de yaşayan bir Kürt aşiretidir.<ref name=":0" /><ref>A. E. Dehkhoda, [http://parsi.wiki/dehkhodaworddetail-6e089fc124954eab979f12ddffef7032-fa.html LoghatNameh Dehkhoda] (online erişim: 03.12.2015)</ref> Dunbulilerin kökeninin ise [[Bermekîler|Bermekîlere]] dayandığı ifade edilir.<ref>Ercan Cağlayan, "Zaza Tarihinin Kaynakları", Bingöl Üniversitesi Yayınları, s. 288 </ref> Dunbuliler, Tuhfe-i Şahi'de ise İran'daki [[Türk]] kökenli topluluklar arasında yer alır.<ref>The Journal of Ottoman Studies XII, İstanbul, 1992, s. 471</ref> Tarihi Osmanlı kaynaklarında Dönbeli/Dunbuli taifeleri yer almış olup bunlardan bir çoğu Türklerin Eymür boyundan ve bir diğer önemli bölümü de "Dönbeli Ekradı Cemaati" olarak geçer.<ref>Halaçoğlu, Yusuf. Anadolu'da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar (1453-1650), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2009, s. 688 - 690</ref>
 
İlk olarak 11 yy.'da Arap coğrafyacıların [[Suriye]] ile ilgili aktarımlarında adı geçer. Firuzabadî ünlü ansiklopedik sözlüğü ''El-Kamusu'l-Mûhît'' de şöyle yazar: "Dunbul Musul civarında yaşayan bir Kürt aşiretinin ismi olup, Şafii fakihi Ahmed b. Nasr ile hadisçi Ali b. Ebubekir b. Süleyman Dunbulilerdendir."<ref>دُنْبُل كفنْفُذٍ قَبِيلَةٌ مِن الأَكراد بنَواحِي المَوصِل منهم أحمدُ بنُ نصر الفقيه الشافِعي وعليّ بن أبي بكر بن سُلَيمانَ المُحَدِّثُ الدُّنْبُلِيّان Mecdeddîn Yakûb Fîrûzabadî, El-Qamusu'l-Mûhît, C. 3, Mısır 1979, s. 366
5. satır:
Bazı araştırmacılar, Kürtçe'de "sinbore - simbore - simore", "şenbe - şembe - şeme"deki gibi '''nb''' sesinin '''m''' sesine dönüştüğü örneklerden hareketle Dunbuli kelimesinin de zamanla Dımıli/Dumuli kelimesine evrildiğini iddia etmişlerdir.<ref>Bilal Zilan, "Tarîxê Xonamekerdişê Kirdan", II. Uluslararası Zaza Tarihi ve Kültürü Sempozyumu (4-6 Mayıs 2012), Bingöl Üniversitesi Yayınları, 2012, s.377 vd.</ref><ref>Malmisanıj, [http://en.calameo.com/read/001695923509c0f9c7096 Kırd, Kırmanc, Dımıli veya Zaza Kürtleri, Deng Yayınları], İstanbul 1996 (online erişim: 18.12.2014)</ref>
 
Dunbuliler, Tuhfe-i Şahi'de İran'daki [[Türk]] kökenli topluluklar arasında yer alsa da Şerefname'de Kürt aşiretleri arasında sayılır.<ref>[http://www.isam.org.tr/documents/_dosyalar/_pdfler/osmanli_arastirmalari_dergisi/osmanl%C4%B1_sy12/1992_12_GOYUNCN.pdf The Journal of Ottoman Studies XII], İstanbul, 1992, s. 470-471: "Tuhfe-i Şahi'de aşiretlerin nüfus miktarları gibi mensup oldukları topluluklar hakkında verilen bilgiler güvenilir değildir. KUNKE bu bilgileri, eserinin açıklamalar bölümünde başka kaynaklarla karşılaştırır. (...) İran'daki Türk asıllı topluluklardan olarak Tuhfe-i Şahi'de Dumbuli ve Şakaki taifeleri de gösterilmektedir. Bunlardan her ikisini de Şerefname Kürt kabileler arasında sayar. Bununla beraber, Hoy çevresinde yerleşmiş olan Dumbuli (BOZARSLAN'ın okuyuşu ile: Dunbıli) kabilesinin Türkçe konuştuğu hem 19. yüzyıl başlarında JOUANNIN, hem de bizzat Şerefname'de ifade edilmektedir. (...)"</ref> [[Şerefname]] bu aşiretten "Dunbuliye Boxtî" (Botanlı DımılilerDunbuliler) diye bahseder. [[Şerefhan]]'a göre onlar sonradan Müslümanlaşmış [[Ezidiler]]dir, onun aktardığına göre Dunbuli beyleri Sekmanabad Beyliğini yönetiyorlardı. Yine bir ara Hakkari Beyliğini de [[Safeviler]]in yardımıyla ele geçirmişlerdir.<ref>Şerefhan, Şerefname (çev. Mehmet Emin Bozarslan), İstanbul 1971</ref><ref>Şerefhan, Şerefname (çev. Ziya Avcı), Avesta yayınları, İstanbul 2007, s.401-408</ref>
 
Britanya askeri ataşesi F.R. Maunsell'in 1899'da hazırladığı Kürt Aşiretleri listesinde Dünbeli aşireti Bitlis ve Diyarbekir vilayetleri içindeki aşiretler içinde gösterilmiştir.<ref>List of Kurdish tribes in the South of Bitlis Vilayet and East of Diyarbekir Vilayet prepared by British Military Attaché Maunsell, 1899
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dunbuliler" sayfasından alınmıştır