Fârâbî: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Yazılış(((http://tdk.org.tr/index.php?option=com_yanlis&view=yanlis&kelimez=203))) AWB ile
Xwedêda (mesaj | katkılar)
→‎Biyografi: İsim hataları düzeltildi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
38. satır:
Belli başlı [[Arap]] biyografi yazarları Farabi hakkında kapsamlı biyografiler oluşturmaya kalkıştıklarında, ellerinde o kadar az bilgi vardı ki, bu durum Farabi hakkında bilinen bazı küçük detayların üzerine kurulan tahmini öykülerden, taraflı şekilde yeniden kurulmuş yaşam öykülerine, hatta efsanelere kadar bir dizi uydurma öykünün ortaya çıkmasına neden oldu.<ref name="Iranica" /> Filozof'un sonraki dönemlerde yazılan birçok modern biyografisi de işte bu uydurulmuş malzemelerden yeniden türetildi.<ref name="Iranica" /> 6./12. yüzyıl ve sonrasına ait bu biyografiler esas olarak üç biyografi metninden oluşur, diğerleri ise bu üç metni esas alan ya da bunların sonraki yeniden kurgulamalarından ibarettir.<ref name="Iranica" /> (1)
[[İbn Ebî Useybia]] tarafından temsil edilen Suriye ekolü (2) [[İbn-i HallikanHallikân]]'a ait olan '' Wafayāt al-aʿyān wa-anbāʾ abnāʾ az-zamān'' (Ünlü kişilerin ölümleri ve çağın evlatlarının tarihi) adlı eseri (3) Ẓahīr-al-Dīn Beyhaki'nın (d.1097) temsil ettiği yetersiz ve efsanevi doğu ekolü.<ref name="Iranica" />
Kendi eserlerinden tesadüfen elde edilmiş bilgilere göre zamanının önemli bir kısmını Bağdat'ta [[Yuhanna bin Haylan]], Yahya bin Adi ve Abu İshak İbrahim el-Bağdadi gibi hıristiyan alimlerle geçirmiş olduğu rivayet edilir. Daha sonra ise Şam, Suriye ve Mısır'da yaşamış ve 950-1 yıllarında Şam'da ölmüştür.<ref>Reisman, D.(ed.)''Before and After Avicenna''. Princeton, NJ. 2001</ref>
60. satır:
==== Fars kökeni teorisi ====
[[Dosya:KazakhstanP20-200Tenge-1999-donatedoy f.jpg|235px|thumb|Kazakistan Banknotu ve Farabi]]
Ortaçağ [[Araplar|Arap]] tarihçisi ve Farabi'nin "''ʿOyūn''" adlı ilk biyografisinin yazarı olan İbn Ebî Useybia, Farabi'nin babasının Farslı olduğunu yazar.<ref name="Iranica"/><ref>Ebn Abi Osaybea, Oyun al-anba fi tabaqat at-atebba, ed. A. Müller, Cairo, 1299/1882. وكان ابوه قائد جيش وهو فارسي المنتسب</ref> Yine 13. yüzyılda yaşamış olan ve Farabi'nin erken dönem biyografilerinden birini yazan [[Şemseddin eş-Şehrezûrî'Şehrezuri]]'ye göre Farslı bir ailede dünyaya gelmiştir.
<ref name="Nasr">Seyyed Hossein Nasr, Mehdi Amin Razavi. "An Anthology of Philosophy in Persia, Vol. 1: From Zoroaster to Umar Khayyam", I.B. Tauris in association with The Institute of Ismaili Studies, 2007. Pg 134: ''İbn Nedim "al-Fihrist" adlı eserinde, Muhammed Şahrazuri "Tarikh al-hukama" adlı eserinde, İbn Ebi Usaybi ise "Tabaqat al-atibba" adlı eserinde Farabi'nin Fars kökenli olduğunu yazar. Buna karşın İbn Halikan "Wafayat al-'ayan" adlı eserinde Farabi'nin Türk kökenli olduğunu ileri sürer. Hangisi doğru olursa olsun, Farabi 257/870 yılında Horasan'ın Farab şehrinde doğmuş ve Fars kültürünün hakim olduğu bir ortamda yetişmiştir.''</ref>
<ref>Arabic: و كان من سلاله فارس in J. Mashkur, Farab and Farabi,Tehran,1972. See also [[Dehkhoda Dictionary]] under the entry ''Farabi'' for the same exact Arabic quote.</ref>
81. satır:
 
==== Türk kökeni teorisi ====
Farabi'nin [[Türk halkları|Türk]] kökenli olduğunu ileri süren en eski kaynak [[İbn-i HalikanHallikân]] (ö. 1282) olmuştur.{{Olgu}} Farabi'nin Fars kökenli olduğunu ileri süren Useybia'nın çağdaşıdır ve 669/1271'de tamamladığı ""Wafayat" adlı eserinde Farabi'nin bugün adı [[Otrar]] olan Farab kenti yakınındaki [[Wasij]] köyünde, Türk bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldiğini yazar. İbn Halikan'ın takipçisi olan modern yazarlar İbn Halikan'ı referans alarak Farabi'nin Türk olduğunu yazarlar.<ref>* B.G. Gafurov, ''Central Asia:Pre-Historic to Pre-Modern Times'', (Shipra Publications, 2005), 124; "''Abu Nasr Farabi hailed from around ancient Farabi which was situated on the bank of Syr Daria and was the son of a Turk military commander''".
* Antony Black, The History of Islamic Political Thought: From the Prophet to the Present, Routledge, p. 61, [http://books.google.com/books?id=nspmqLKPU-wC&printsec=frontcover&hl=en#v=onepage&q&f=false Online Edition]
* James Hastings, Encyclopedia of Religion and Ethics, Kessinger Publishing, Vol. 10, p.757, [http://books.google.com/books?id=dA9h8XGtRPQC&printsec=frontcover&hl=en#v=onepage&q Online Edition]
121. satır:
* [[Beyhaki]] (ibn Funduk) (ö. 1170)
* [[İbn Ebî Useybia]] (ö. 1269.70)
* [[İbn HallikanHallikân]] (ö. 1282)
* İbnu'l-Kıfti (ö. 1248)
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Fârâbî" sayfasından alınmıştır