2011 Türk futbolu şike davası: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği |
Değişiklik özeti yok Etiketler: potansiyel vandalizm referans etiketleri kaldırıldı Görsel Düzenleyici |
||
1. satır:
'''2011 Türk futbolu şike davası''', İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talimatıyla Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü'ne bağlı ekiplerin yapmış olduğu 8 aylık teknik ve fiziki takip inceleme neticesinde 3 Temmuz 2011 tarihinde Türkiye'nin 15 şehrinde eş zamanlı olarak gerçekleştirdiği operasyonla birçok aktif yönetici ile futbolcunun gözaltına alınması sonucu başlayan davadır. Türk futbol tarihinin en büyük skandallarından birisidir. 2010-11 sezonunda [[Süper Lig]] ve [[TFF 1.Lig]]'in bazı müsabakalarında [[şike]] yapıldığı ve teşvik primi verildiği iddiası üzerine başlatılmıştır.
3 Temmuz 2011 tarihinde yapılan operasyonla halkın duyduğu bu büyük dava, Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı [[Zekeriya Öz]] tarafından başlatılmıştır. Daha sonra dava Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı [[Mehmet Berk]]'e devredilmiş ve bu savcı operasyonları başlatmıştır. İddianameyi yazdıktan sonra dava Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı [[Ufuk Ermertcan]]'a teslim edilmiş ve Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan yargılama sırasında bu savcı görev yapmıştır. Özel Yetkili Mahkemeler kapatıldığından ötürü, Yargıtay kararı sonrası İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan yargılamada ise Cumhuriyet
Savcı iddianameyi hazırlayana kadar soruşturmanın ilk evrelerinde 93 sanıktan 31'i tutuklanmış, daha sonra değişen yasa ve duruşmalar sonrasında tahliye edilmişlerdir. Şu anda bu davadan dolayı tutuklu sanık bulunmamaktadır.
Toplam 93 sanıklı dava ilk olarak Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesinde görülmüştür. 14 Şubat 2012 tarihindeki ilk duruşmayla başlayan dava, 2 Temmuz 2012 tarihindeki 23. duruşmada karara bağlanmıştır. Mahkeme Başkanı Hakim [[Mehmet Ekinci]],
'''10 Ağustos 2012 tarihinde Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi, 682 sayfalık gerekçeli kararını açıklamıştır.'''<ref name="im.haberturk.com">{{Web kaynağı | başlık = T.C. İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi - Gerekçeli Kararı | url = http://im.haberturk.com/images/others/2012/08/10/GEREKCELI__KARAR.pdf | yayıncı = [[Haberturk.com]] | tarih = 02 Temmuz 2012 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150225230958/http://im.haberturk.com:80/images/others/2012/08/10/GEREKCELI__KARAR.pdf | arşivtarihi = 25 Şubat 2015}}</ref> Mahkemenin kararını önce savcı, arkasından da sanıklar temyiz etmiştir.
13. satır:
6 Mart 2014 tarihinde Cumhurbaşkanı tarafından onanarak yasalaşan "Özel Yetkili Mahkemelerin Kaldırılması" şeklindeki yeni yasa düzenlemesine göre Yargıtay 5. Ceza Dairesi tarafından hükümleri bozulan sanıklar, haklarında yapılacak yeniden yargılamada özel yetkili mahkemelerde değil, ağır ceza mahkemelerinde yargılanmıştır.<ref name="trthaber.com">{{Web kaynağı | başlık = Özel yetkili mahkemeler kaldırıldı | url = http://www.trthaber.com/haber/gundem/ozel-yetkili-mahkemeler-kaldirildi-120281.html | yayıncı = [[TRT Haber]] | tarih = 6 Mart 2014 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141028073151/http://www.trthaber.com/haber/gundem/ozel-yetkili-mahkemeler-kaldirildi-120281.html | arşivtarihi = 28 Ekim 2014}}</ref><ref name="haberturk.com">{{Web kaynağı | başlık = Özel yetkili mahkemeler tarih oldu, 9 dava ağır cezaya | url = http://www.haberturk.com/gundem/haber/923745-ozel-yetkili-mahkemeler-tarih-oldu-9-dava-agir-cezaya | yayıncı = Haberturk.com | tarih = 22 Şubat 2014 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141129192448/http://www.haberturk.com/gundem/haber/923745-ozel-yetkili-mahkemeler-tarih-oldu-9-dava-agir-cezaya | arşivtarihi = 29 Kasım 2014}}</ref> 2 Mayıs 2014 tarihinde ise [[Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu|HSYK]] tarafından verilen karara göre dava, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görülmüştür.<ref name="sabah.com.tr">{{Web kaynağı | başlık = Şike Davası'nda flaş gelişme | url = http://www.sabah.com.tr/Spor/Futbol/2014/05/02/sike-davasinda-flas-gelisme | yayıncı = [[Sabah (gazete)|Sabah]] | tarih = 2 Mayıs 2014 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141219140459/http://www.sabah.com.tr/spor/futbol/2014/05/02/sike-davasinda-flas-gelisme | arşivtarihi = 19 Aralık 2014}}</ref>
'''İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Yargıtay tarafından cezası bozulan 31 sanık ve yeniden yargılanmasına karar verilen 6 sanığın dosyalarını birleştirerek toplam 37 sanığı davada tekrar yargılamıştır. Mahkeme başkanlığını hakim Ahmet Civelek'in yaptığı mahkeme heyeti 13 Ocak 2015'te başlayan davayı, 9 Ekim 2015 tarihindeki 6. duruşmayla sonlandırmıştır. Mahkeme, yargılanan tüm sanıkların beraatine ve kapatılmış olan Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından cezalandırılmış sanıkların ceza hükümlerinin bozulmasına karar vermiştir.'''<ref name="hurriyet.com.tr">http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/30274406.asp</ref>
19 Nisan 2016 tarihinde 28 ilde başlatılan operasyonla, şike adı altında spor kulüplerine kumpas olayına adı karışan çok sayıda gazeteci, avukat ve dönemin bazı emniyet teşkilatı üyeleri göz altına alınmaya başlandı.<ref>[http://www.haberra.com/sike-operasyonu-64-kisi-icin-yakalama-karari/40862 Şike Operasyonu! 64 kişi için yakalama kararı]
</ref>
▲19 Nisan 2016 tarihinde 28 ilde başlatılan operasyonla, şike adı altında spor kulüplerine kumpas olayına adı karışan çok sayıda gazeteci, avukat ve dönemin bazı emniyet teşkilatı üyeleri göz altına alınmaya başlandı.<ref>[http://www.haberra.com/sike-operasyonu-64-kisi-icin-yakalama-karari/40862 Şike Operasyonu! 64 kişi için yakalama kararı]</ref> İlerleyen süreçte, 3 Temmuz 2011'de yapılan operasyonla başlayan şike davasının kumpas olduğu iddiasına dair dava başlatıldı. Davanın ilk duruşması 20 Şubat 2017 tarihinde yapılmış olup, dava halen sürmektedir.<ref>[http://www.aspor.com.tr/spor-toto-super-lig/2017/02/20/sikede-kumpas-davasi-basladi Şike'de kumpas davası başladı.]</ref>
== Sportif Tarafı ==
Satır 86 ⟶ 85:
* [[MKE Ankaragücü (futbol takımı)|MKE Ankaragücü]] --------------------- (1 maçtan sevk edildi, ceza almadı)
* [[Sivasspor]] ------------------------------ (1 maçtan sevk edildi, ceza almadı)
* [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]] --------------------------- (7 maçtan sevk edildi, ceza almadı)
* <b>PFDK'ya "Müsabaka sonucunu etkileme" sebebiyle sevk olmuş 17 kulübe hiçbir ceza verilmedi. Aynı sebeple sevk edilmiş 63 kişiden 12'si ceza alırken, 51 kişi suçsuz bulundu.'''
=== Kararlara Yönelik İtirazlar ===
* [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]], [[2010-11 Süper Lig]] şampiyonluk ünvanının ve kupasının [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]]'den alınarak, kendi lehlerine tescilini istedi. TFF'nin aldığı bu kararlar üzerine "Yargılamanın yeniden yapılması" başvurusunda bulundu. Ancak bu başvuru TFF Tahkim Kurulu tarafından reddedildi.<ref name="tff.org" />
* [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]], TFF'ye "2010-11 sezonunda oynanan 12 maçın tescilinin iptali" talebiyle başvuru yaptı.<ref>http://spor.milliyet.com.tr/trabzonspor-2010-2011-sezonunun-iptali-icin-basvurdu/spor/spordetay/15.08.2012/1581458/default.htm</ref> Bu başvurusu önce TFF Yönetim Kurulu daha sonra TFF Tahkim Kurulu tarafından reddedildi.<ref>http://www.sabah.com.tr/Spor/superlig/2012/11/23/tahkim-trabzonsporun-tescil-itirazini-reddetti</ref> [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]] bunun üzerine "2010-11 sezonunun tamamının tescilinin iptali" talebiyle başvuru yaptı.<ref>http://www.iddaalihaber.com/haberdetay.asp?id=94045</ref> Ancak bu başvurusu da önce TFF Yönetim Kurulu daha sonra TFF Tahkim Kurulu tarafından reddedildi.<ref>http://www.ntvmsnbc.com/id/25479669/</ref><ref>http://www.ntvspor.net/haber/futbol/99672/trabzonspor-a-tahkim-den-ret</ref>
* [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]], 4 Ekim 2012 tarihinde [[Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi]]ne "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanma ve mülkiyet haklarıyla ilgili maddelerinin ihlal edildiği" şikayetiyle başvuruda bulundu.<ref>http://www.ntvspor.net/haber/gunun-haberleri/73446/trabzonspor-aihme-basvurdu</ref> [[Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi]], 15 Kasım 2012 tarihinde bu başvuruyu "kabul edilebilirlik şartlarını yerine getirmediği" gerekçesiyle reddetti.<ref>http://www.ntvmsnbc.com/id/25398172/</ref>
* [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]], 31 Ocak 2014'te [[FIFA]] ve [[UEFA]]'ya resmi başvuruda bulundu.<ref>http://www.aksam.com.tr/spor/trabzonspor/trabzonspor-uefa-ve-fifaya-basvurdu/haber-281128</ref> Ancak [[UEFA]]'ya yaptığı başvuru önce [[UEFA Kontrol, Etik ve Disiplin Kurulu]] daha sonra da [[UEFA Temyiz Kurulu]] tarafından reddedildi.<ref>http://www.medyatrabzon.com/mobi/sikede-cas-ve-fifa-yolu-acildi-184633h.htm</ref> Böylelikle UEFA'da itiraz edebileceği başka bir kurum kalmayan [[Trabzonspor Kulübü]], davayı
== UEFA, CAS ve İFM Yargılamaları ==
[[UEFA]], 24-25 Mayıs 2013 tarihinde [[Londra]]'da gerçekleştirdiği kongresinde "Irkçılık ve şikeye karşı sıfır tolerans" prensibi çerçevesinde çok ciddi kararlar aldı. Bu tür eylemlerde geriye dönük zaman aşımını kaldıran [[UEFA]], eğer yerel federasyon bu olaylara kamu vicdanını tatmin edici cezalar vermezse kendi soruşturmasını başlatabileceğini açıkladı.<ref>http://www.uefa.com/uefa/disciplinary/news/newsid=1960117.html</ref>
Satır 117 ⟶ 121:
UEFA soruşturması sonucunda [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]] katılım hakkı elde ettiği 2 sezon, [[Beşiktaş (futbol takımı)|Beşiktaş]] katılım hakkı elde ettiği 1 sezon UEFA turnuvalarından men edildi. İki kulüpte UEFA Temyiz Kurulu'nun verdiği bu cezalara karşı Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi'ne (CAS) başvurdu.<ref>http://www.ntvspor.net/haber/gunun-haberleri/90968/fenerbahce-ve-besiktas-casa-basvurdu</ref>
* '''[[CAS]], 18 Temmuz 2013 tarihinde UEFA'nın verdiği kararın yürütmesini durdurdu ve her iki takımın da CAS'taki yargılama bitene kadar turnuvalarda oynamasına karar verdi.<ref>http://www.kap.gov.tr/bildirim-sorgulari/bildirim-detayi.aspx?id=297737</ref><ref>http://www.kap.gov.tr/bildirim-sorgulari/bildirim-detayi.aspx?id=298171</ref> 2 kulüp ve [[UEFA]]'nın karşılıklı anlaşmaları sonucu hızlandırılmış yargılama yapan CAS, 28 Ağustos 2013 tarihinde [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]]'nin, 30 Ağustos 2013 tarihinde de [[Beşiktaş (futbol takımı)|Beşiktaş]]'ın davalarını karara bağladı. CAS, her iki kulübün de itirazlarını reddetti ve [[UEFA Temyiz Kurulu]]'nun verdiği cezaları onadı.<ref>http://www.uefa.com/uefa/disciplinary/news/newsid=1986404.html</ref><ref name="uefa.com">http://www.uefa.com/uefa/disciplinary/news/newsid=1988004.html</ref>'''
Bu doğrultuda [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]] ve [[Beşiktaş (futbol takımı)|Beşiktaş]] takımları katılım hakkı elde ettikleri [[2013-14 UEFA Avrupa Ligi]] gruplarından ihraç edildiler. [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]]'nin yerine UEFA'nın kurayla belirlediği [[APOEL FC]] takımı ve [[Beşiktaş (futbol takımı)|Beşiktaş]]'ın yerine Play-Off turunda elemiş olduğu [[Tromsø IL]] takımı gruplara alındı.<ref name="uefa.com" /><ref>http://www.ntvspor.net/haber/futbol/93039/fenerbahcenin-yerine-apoel</ref>
* '''[[Fenerbahçe SK]], 27 Mayıs 2014 tarihinde [[İsviçre Federal Yüksek Mahkemesi|İsviçre Federal Mahkemesine]] "CAS'ın verdiği kararın iptali ve yürütmenin durdurulması" talebiyle dava açtı.<ref>http://www.ntvspor.net/haber/futbol/107895/fenerbahce-cas-kararina-itiraz-etti</ref> [[İsviçre Federal Yüksek Mahkemesi|İsviçre Federal Mahkemesi]], 24 Temmuz 2014 tarihinde [[Fenerbahçe SK]]'nün yürütmeyi durdurma talebini UEFA'nın Fenerbahçe Spor Kulübü'nün davayı kazanması halinde her türlü tazminatı ödemeye hazır olduğuna dair beyanı kapsamında, bu aşamada ileride telafisi imkansız zararların oluşmadığı gerekçesiyle reddetti.<ref>http://www.fenerbahce.org/detay.asp?ContentID=40898</ref> 16 Ekim 2014 tarihinde ise [[Fenerbahçe SK]]'nün itirazını reddederek davayı sonlandırdı.<ref>http://www.fenerbahce.org/detay.asp?ContentID=42028</ref>'''
Satır 128 ⟶ 132:
* '''[[UEFA Temyiz Kurulu]], 6 Haziran 2014 tarihinde [[Eskişehirspor]] ve [[Sivasspor]]'u katılım hakkı elde ettiği 1 sezon UEFA turnuvalarından men etti. İki kulüpte UEFA Temyiz Kurulu'nun verdiği bu cezalara karşı Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi'ne (CAS) başvurdu.'''<ref>http://www.uefa.org/disciplinary/news/newsid=2114295.html</ref>
* '''[[CAS]], 7 Temmuz 2014 tarihinde iki kulübün davalarını karara bağladı. CAS, her iki kulübün de itirazlarını reddetti ve [[UEFA Temyiz Kurulu]]'nun verdiği cezaları onadı.<ref>http://www.ntvspor.net/haber/futbol/110023/castan-kotu-haber</ref>'''
=== 2014 Yılı TFF, Fenerbahçe ve Trabzonspor Dosyaları ===
Satır 139 ⟶ 143:
Böylelikle [[UEFA]], soruşturma sonucunda [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]], [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]] ve [[Türkiye Futbol Federasyonu]]'na bir yaptırım uygulamadı.
* '''[[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]] ve [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]], [[UEFA Temyiz Kurulu]]'nun verdiği bu karara karşı Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi'ne (CAS)
=== 2015 Yılı İstanbul Başakşehir Dosyası ===
Satır 149 ⟶ 153:
== Adli Tarafı ==
Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi, 93 sanığın yargılandığı şike davasını 2 Temmuz 2012 tarihindeki, 23. duruşmayla sonlandırmıştır. Mahkeme 48 kişiye şike, teşvik primi ve örgüt suçlarından çeşitli cezalar verirken 45 sanık beraat etmiştir.<ref name="im.haberturk.com" />
'''17 Ocak 2014 tarihinde Yargıtay 5. Ceza Dairesi tarihinde kararını açıklamıştır.'''<ref name="skorer.milliyet.com.tr" /> Hükümlerin büyük bir kısmını onayan daire, 1 sanığın ölümü nedeniyle bu sanık hakkında düşme kararı vermiştir.
6 Mart 2014 tarihinde Cumhurbaşkanı tarafından onanarak yasalaşan "Özel Yetkili Mahkemelerin Kaldırılması" şeklindeki yeni yasa düzenlemesine göre Yargıtay 5. Ceza Dairesi tarafından hükümleri bozulan sanıklar, haklarında yapılacak yeniden yargılamada özel yetkili mahkemelerde değil, ağır ceza mahkemelerinde yargılanmıştır.<ref name="trthaber.com" /><ref name="haberturk.com" /> 2 Mayıs 2014 tarihinde ise [[Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu|HSYK]] tarafından verilen karara göre dava, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görülmüştür.<ref name="sabah.com.tr" />
Yargıtay tarafından onanıp kesinleşen cezaların infazı için dava dosyası İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmiştir. Cezası onanan 6 sanık mahkemeye "infazın durdurulması ve yeniden yargılama yapılması" talebiyle itiraz etmiş, mahkeme de bu itirazlar hakkında mütalaa vermesi için dava savcısı [[Abdullah Mirza Coşkun]]'u görevlendirmiştir. Savcı, 7 Haziran 2014 tarihinde verdiği mütalaada sanıkların itirazlarının kabulünü, infazın durdurulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını istemiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Şike davasında yeniden yargılama | url = http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/26570585.asp | yayıncı = Hürriyet | tarih = 8 Haziran 2014 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140612202256/http://www.hurriyet.com.tr:80/spor/futbol/26570585.asp | arşivtarihi = 12 Haziran 2014}}</ref>
Satır 159 ⟶ 163:
'''23 Haziran 2014 tarihinde İstanbul 13 Ağır Ceza Mahkemesi, itirazda bulunan 6 sanığın itirazını haklı bulmuş ve infazı durdurarak bu sanıklar hakkında yeniden yargılamaya hükmetmiştir. 13 Ocak 2015 tarihindeki duruşmada bu 6 sanık ve Yargıtay tarafından cezası bozulup, yeniden yargılanan sanıkların dosyaları birleştirilmiş ve 37 sanığın yeniden yargılanmasına başlanmıştır.'''<ref name="fenerbahce.org">http://www.fenerbahce.org/detay.asp?ContentID=40538</ref><ref>http://www.ntvspor.net/haber/futbol/115231/yeniden-yargilama-tarihi-belli-oldu</ref>
'''İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Yargıtay tarafından cezası bozulan 31 sanık ve yeniden yargılanmasına karar verilen 6 sanığın dosyalarını birleştirerek toplam 37 sanığı davada tekrar yargılamıştır. Mahkeme başkanlığını hakim Ahmet Civelek'in yaptığı mahkeme heyeti 13 Ocak 2015'te başlayan davayı, 9 Ekim 2015 tarihindeki 6. duruşmayla sonlandırmıştır. Mahkeme, yargılanan tüm sanıkların beraatine ve kapatılmış olan Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından cezalandırılmış sanıkların ceza hükümlerinin bozulmasına karar vermiştir.'''<ref name="hurriyet.com.tr" />
=== İlk yargılamada verilen bazı cezalar ===
Satır 259 ⟶ 263:
*[[Can Arat]] -İBB Futbolcu -
*Zafer Önder İpek -Eski Hakem ve [[Gençlerbirliği SK|Gençlerbirliği]] Genel Müdürü
*İlhan Çelikay -[[Korcan Çelikay]]'ın kardeşi<br /><ref>[http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/18366774.asp?gid=381 Şike operasyonunda 3. dalga: 4 kişi gözaltına alındı
=== IV. Dalgada Gözaltına Alınıp Serbest Bırakılanlar ===
Satır 266 ⟶ 270:
*[[Kaan Söylemezgiller]] - [[MKE Ankaragücü (futbol takımı)|MKE Ankaragücü]] futbolcusu
*[[Ekrem Okumuş]] - Menajer
*[[Tahir Kum]] - Gazeteci <ref>[http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/18395587.asp?gid=381 Emre Belözoğlu adliyeye sevk edildi
{{Vikihaber|Aziz Yıldırım gözaltına alındı}}
| |||