Godefroy de Bouillon: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k fixed typo |
kDeğişiklik özeti yok |
||
12. satır:
| hüküm_süresi1 = 1099-1100
| taç_giymesi1 = Haziran 1099, [[Kudüs]]
| önce_gelen1 = İftikar El-Devle<br/>
| sonra_gelen1 = [[I. Baudouin (Kudüs Kralı)|I.Baudouin]]
| veliaht =
42. satır:
Bir dükün ikinci oğlu olarak gayet geniş arazilere sahip zengin malikane sahibi soylu babası ve sonra da varis olan ağabeyi yanında bulunan önemsiz bir şövalye olması çok muhtemeldi. Fakat dayısı olan Aşağı Lorraine Dükü "Kambur Godfrey" çocuksuzdu ve kendine varis olmak için ve Aşağı Lorraine Dükü unvanını da almak üzere kızkardeşinin ikinci oğlu Godfrey de Bouillon'u seçti.
O zamanlar Aşağı Lorraine Düklüğü Batı Avrupa'da stratejik bakımdan Fransa Krallığı ve Almanya devletleri arasında bulunan bir tampon devlet olarak gayet önemli olan bir konumdaydı. Aşağı Lorraine Düklüğü'nün Almanya devletleri ve Kutsal Roma İmparatorluğu için gayet önemli stratejik durumundan dolayı Kutsal Roma İmparatoru olacak [[IV. Heinrich (Kutsal Roma İmparatoru)|IV. Heindrich]] Godfrey de Bouillon'un yeteneklerini sınamak ve devlet yönetimi tecrübesi kazanması için ona dayısının ölümünden sonra hemen düklük bahşetmedi. Aşağı Lorraine Düklüğü'nü oğlu olan ve sonra Kutsal Roma imparatoru olacak [[V. Heindrich (Kutsal Roma İmparatoru)|V. Heindrich]]'i atadı ve Godfrey de Bouillon'ı sadece
Bu sadık hizmeti dolayısıyla 1087'de Aşağı Lorraine Dükü olarak atandı. Birçok Avrupa tarihçisi eğer
==Birinci Haçlı Seferinde komutanlık==
54. satır:
[[Dosya:A. Salzmann - Épée de Godefroy de Bouillon - Jerusalem.jpg|thumb|upright|Kutsal Kabir Kilisesi'nden 1808'de tahrip edilip kaybolmuş olan 'Godfrey de Bouillon' mezarından kalan ve ona ait olarak sergilenmiş olan kılıç]]
1095'de papa seçilen [[II. Urbanus]] Hıristiyanlar için kutsal olan [[Kudüs]] şehrini ve kaleyi zaptetmiş olan Türk asıllı Artukluların elinden almak için bir kutsal hac şekilinde olan ama askeri bir saldırı olan Haçlı seferi yapmak için bir kutsal davet yapmaya başladı. Avrupa ülkelerinden gelen bu askeri saldırı ile
Bu Birinci Haçlı seferine katılan Avrupalı asillerin en yüksek
Birinci Haçlı seferi'ne Godfrey de Bouillon yanında diğer Avrupalı asiller de iştirak etmekteydiler. Bunlar arasında en yüksek rütbeli olan asilin [[Toulouse'lu IV. Raymond]] (1041/1042 – 1105), (bazen Raymond de Saint-Gilles) olduğu kabul edilmektedir. 52 yaşında olan Raymond St
Yine Frank asıllı olan büyük bir ordu ile Flandra Kontu [[II. Robert]] ayrı bir grup olarak Avrupa'dan Konstantinopolis'e giden bir Haçlı ordusunun başında idi. Bu Frank asıllı asil orduları yanında Norman asıllı ve Sicilya ile güney İtalya'yı eline geçirmiş olan Norman Sicilya Grandkontu [[I. Rugerro]]'nun oğlu olan Taranto'lu [[I. Boemondo|Boemondo]] Norman haçlılarla İtalya'dan Adriyatik Denizi'ni geçerek bu sefere katılmıştı.<ref>Bu asiller Birinci Haçlı seferi ile Güney Anadolu, Lübnan ve Kudüs'ü ellerine geçirdikten sonra buralarda kurulan Frank Haçlı devletlerinin hükümdarları olmuşlardı. Godfrey de
Avrupa'dan gelen Haçlılar dört değişik ordu grubu olarak ayrı olarak Avrupa'dan Konstantinopolis'e geçmeye başladı. Godfrey de Bouillon kardeşleri ile birlikte çoğunluğu Franklardan oluşan (bazı kaynaklara göre 40.000 askeri aşkın) bir şövalye ordusu başında Ağustos 1096'da Aşağı Lorraine'den sefere başladılar. Almanya ve Macaristan'dan geçerek kuzey Balkanlar Bizans sınırına eriştiler. Bu ordu Almanya ve Macaristan'da yerli halk ile bazı çatışmalara girişmişti. Balkanlardan Bizanslıların kurduğu ve idare ettiği menzil sistemi ve [[Bizans ordusu]]nun sağladığı kılavuzluk ile daha disiplinli geçiş yapıldı. Godfrey de Bouillon ve ordusu, Vermandois'lı Hugh'un haçlı ordusundan sonra, ikinci ordu olarak Kasım'da Konstantinopolis'e erişti ve şehrin dışında şehirden pek uzak olmayan bir ordugaha yerleştirildi.
66. satır:
[[Dosya::Godefroy de Bouillon.jpg|thumb|180px|Bizans İmparatoru [[I. Aleksios Komnenos]]'un Godfrey de Bouillon ve diğer Haçlı orduları komutanlarını kabulu]]
Diğer Haçlı orduları birkaç ay içinde Konstantinopolis'e ulaştılar. Birdenbire Bizans İmparatorluğu başkentinin yanında 25.000-50.000 kişilik piyade ordusu ve 4.000-8.000 kişilik ağır süvari şövalye ordusu kampa girmişti. Bizans İmparatoru [[I. Aleksios Komnenos]] ve Godfrey de Bouillon ve diğer Haçlı orduları komutanlarının hedefleri değişik ve çatışmalı idi. Bizans İmparatoru bu Haçlı ordusunun Orta Asya ve İran yoluyla Anadolu'ya göç eden Türkmenleri buralardan temizlemek ve [[Anadolu Selçuklu Devleti]]'ni ortadan kaldırmak için kullanılmasını istemekte idi. Godfrey de Bouillon ve diğer Haçlı orduları ise Anadolu'dan biran evvel geçerek Filistin'e inip Kudüs'ü
[[Dosya:CrusadeLeaders.jpg|thumb|left|upright| Haçlı liderleri Godfrey de Bouillon, [[Antakya Prensliği|Antakya Prensi]] [[I. Boemondo|Boemondo]], [[Toulouse'lu IV. Raymond|Raymond St Gilles]], ve diğer Haçlılar]]
1097'de Baronların Haçlı ordusu Anadolu'ya geçip yürüyüşe başladı. Önce Keşiş Piyer'in "Halk Haçlı Seferi" ufak kalıntıları ile birleştiler. Kılavuzluğu iki Bizans generali, Manuel Boutoumites ve Tatikios, komutasında Bizans ordusu sağlamaktaydı. İlk hedef Sultan Kılıç Arslan'ın Selçuklu başkenti olan Nikea (modern [[İznik]]) idi. 1. Kılıç Arslan Anadolu'da savaşmakta idi ama hazinesi ve ailesi Nikea'da kalmıştı. Haçlı ordusu Nikea'yı kuşatma altına aldı. [[Nikea Kuşatması (1097)|Nikea Kuşatması]]'nda Beomondo Haçlı ordusunu komuta ederek önemli rol oynadı ve Godfrey ve Lorraine
Bundan sonraki Haçlı ordusunun Anadolu'yu geçişinde Godfrey de
Selçuklu orduları bu muharebeden sonra doğrudan doğruya Haçlı ordusu ile savaşa girişmekten kaçındılar. Kılıç Arslan gerilla tipi bir savaşa girdi ve yak-yık-boşalt tipi bir yıldırıcı ve yıpratıcı savaşa girişti. Haçlı ordusu ta Antakya'ya varıncaya kadar nerede ise hiç karşıtsız ilerledi. Haçlılar, kılavuz Bizanslı general Tatakios'a uyarak güneyde ve Bizans yerleşkeleri yakınların geçen bir güney güzergah takip ettiler. Takip edilen yol şöyle oldu: [[Uluborlu]] (Polybotus), [[Yalvaç]] (Antioch-Pisidia), [[Akşehir]] (Philomelium), [[Ladik]] (Laodicea), [[Konya]] (Iconium), [[Ereğli]] (Hereclea), [[Kemerhisar, Bor|Kemerhisar]] (Tyana), [[Niğde]] (Augustapolis). Norman ve güney İtalyanlar Boemondo ve Tancred komutası altında
Ekim 1098'da Haçlılar Selçuk emiri [[Yağı Sıyan]] tarafından savunulan [[Antakya kuşatması]]'na başladılar ve bu kuşatma gayet uzun sürdü. Bu kuşatma sırasında Anadolu'dan geçişte kendisine refakat eden karısı ölen Godfrey'in kūçük kardeşi [[I. Boudouin|Baudouin]] Bouluognelu Edessa'da, (modern [[Şanlıurfa]]) Ortodoks Hristiyan olan Rum halkı tarafından beğenilmeyen bir Ermeni Katolik Kilisesi mensubu olan Ermeni Kralı Toros'a yardım icin ordudan ayrıldı. Baudouin kendine bağlı şövalyelerle Urfa'ya ulaşınca onu özel bir törenle evlat edinerek kendine varis yaptı. Birkaç hafta geçmeden Toros bir suikastla öldürüldü. Böylece Baudouin Bouluognelu kendisine Edessa Kontu unvanı vererek idareyi ele alıp ilk Haçlı Devleti olarak [[Urfa Kontluğu|Edessa (Urfa) Kontluğu]] devletini kurdu.
84. satır:
Haçlı askerleri hemen Kudüs'e yürümek istemekteydiler. Ama önemli asil komutanlar, başlarında Raymond de Saint-Gilles ve Norman [[Tancred]], kuşatmada aç ve perişan olan Haçlılar ordusunun bir müddet Antakya'da bekletmeye karar verdiler. Bu bekleme sırasında Temmuz, Ağustos aylarında Haçlı ordusu ve şehir nüfusu içinde bir veba salgını çıktı ve birçok kişi, bunlar arasında 1 Ağustos'ta Papalık temsilcisi Le Puy Başpiskoposu Adhemar, öldü. Haçlı orduları komutanları, Bizans İmparatoru'nun onların şehri almadan önceki tutumu nedeniyle onlara destek verme sözünden ayrıldığı için Haçlı komutanların Bizans'a verdikleri yeminlerin geçersiz düşürdüğü iddiası ile, işgal ettikleri Antakya ve diğer arazileri Bizanslılara geri vermeyeceklerini ilan ettiler. Bu arada şehre ilk giren komutan olan Beomondo şehrin hükümdarı olma isteğini açıkça savunmaya başladı. Haçlı ordusunun Antakya'da beklemesi alelade Haçlı askerlerin ve Haçlıları takip eden sivillerin bekleme takatlerini aştı ve Raymond de Saint-Gilles'i Kudüs'e gitmek için zorlamaya başladılar ve Godfrey de Bouillon da bunlara katıldı.
Tam bu sıralarda Kudüs ve Filistin'de büyük değişiklikler oldu. Mısır'da bulunan [[
En sonunda Ocak 1099'da Haçlı ordusu tekrar Kudüs üzerine yürümek için Antakya'dan ayrıldı. Ama şehir Bizans'a geri verilmedi ve burada bir Haçlı devleti olan [[Antakya Prensliği]] devletini kurup başına Beomondo'yu geçirdiler. Kudüs'e yönelen Haçlı ordusu Toulouse'lu IV. Raymond tarafından sevk ve idare edildi. Saycar ve [[Trablusşam]] kaleleri etrafindan gecildi. Hisn-el-Akrad kalesi, [[Tartus]], [[Kasariya]], [[Arsuf]], [[Ramallah]] ve [[Beytüllahim]] şehirleri Haçlılar ellerine geçti. Raymond de Saint-Gilles [[Akka]] kalesine ve Godfrey de Bouillon [[Jabala]] kalelerine saldırdılar ama ele geçiremeyip başarısız kaldılar. Uzun ve yıpratıcı bu seferden ve bu sefer güzergahı üzerindeki Müslümanlara karşı gerçekleştirdikleri pek çok yağma ve katliamdan sonra gerçekten de Haçlılar 7 Temmuz 1099'da Kudüs kale duvarları önüne vardılar.
7 Temmuz 1099 başlayan Haçlılar [[Kudüs Kuşatması (1099)|Kudüs Kuşatması]] 15 Temmuz 1099'e kadar sürdü. Bu kuşatmada Godfrey de Bouillon büyük cesaret ve kahramanlık gösterip kendi hakkında bir efsane doğmasına neden oldu. Haçlı orduları önce şehrin surlarına birçok başarısız saldırılarda bulundular ve geri püskürtüldüler. Denizden Yafa yakınlarına gelen [[Ceneviz]]liler karaya oturttukları gemilerini parçalayarak tahtalarını Kudüs önlerine getirdiler ve iki tane büyük kuşatma kulesi yaptılar. Bunlar 14 Temmuz gecesi şehrin duvarları önüne getirildi. Bu kulelerden şehrin kuzeydoğu kapısı önünde bulunana Godfrey komuta etmekteydi. Askerlerinden iki Flandralı şövalye ilk defa kuleden şehre girmeyi başardı. Sonra Godfrey, kardeşi Boulogne'lu Eustace, Tancerd ve askerleri de şehre girdiler. Raymond komutasındaki ikinci kule bir hendek dolayısıyla ilerleyemedi.
Haçlı ordusu üç yıl süren sefer sonunda hayallerine ve isteklerine erişmişler ve Kudüs'ü ve Hristiyanların en kutsal saydıkları Kutsal Kabir'i ele geçirmişlerdi. 15 Temmuz 1099 günü öğleden sonra, akşam üstü ve ertesi sabah Haçlı ordusu mensupları Kudüs'te bulunan bütün Müslümanları ve Yahudileri öldürmeye başlayıp dünya tarihinde eşine az rastlanır bir vahşet gerçekleştirdiler. Haçlı ordusu Kudüs'te iki gün içinde şehirdeki 70 binden fazla olmak üzere tüm Müslümanları ve Yahudileri kılıçtan geçirdiler. Birçok Müslüman Kudüslü [[Mescid-i Aksa]] camisine, [[Haremi Şerif]], [[Süleyman Tapınak Tepesi]]ne, Yahudiler ise Batı Duvarı (Ağlama Duvarı) kenarında bulunan kendi sinagoglarına sığınmışlardı. Haremi Şerif, Süleyman Tapınak Tepesi üstünde kendi tapınaklarına sığınanların hepsi (Müslüman ve Yahudiler) öldürüldü.
96. satır:
15 Temmuz 1099'da Haçlılar Kudüs'ü ellerine geçirdikten sonra Haçlı ordusunun soylu komutanları [[Kutsal Kabir Kilisesi]]'nde 22 Temmuz'da yapılan bir toplantı ile bu Hristiyan eline geçmiş olan Kutsal şehrin ve diğer arazilerin nasıl yönetilebileceği hakkında kararlar aldılar. Yeni bir Kudüs Krallığı kurulmasına karar verdiler. Bu krallık Hristiyanların kutsal saydıkları topraklarda dinsel olmayan devlet işleri ile uğraşmaya yetkili olacaktı. Kudüs Krallığı Kudüs şehri yanında Suriye'in güneyi ve Filistin'i de ihtiva edecekti. Bizans Hükümdarı I. Aleksius'a verdikleri sadakat yemini ve kazanılan eski Bizans topraklarını tekrar Bizans yönetimine verecekleri sözüne rağmen hiçbir Haçlı soylu buna yanaşmamıştı. Fakat Kudüs krallığının bir teokratik devlet mi olup olmayacağı üzerinde tartışma oldu ve sonra krallık tacının Katolik Kilisesi hiyerarşisinden olmayan Avrupalı asıllı olan asillere verilmesi kabul edildi. Bu devletin başına Toulouse Kontu Raymond St Gilles'in geçirilmesi bu toplantıya katılanların çoğunluğu tarafından beklenmekteydi. Raymond, ya kendi tutumunu mütevazi bir dindar göstermek için yahut ta katılan soyluların ne de olsa kendini seçeceklerini beklediği için önce bu hükümdarlığı kabul etmekte çekingen davrandı. Fakat ona rakip olan Godfrey de Bouillon böyle bir çekingenlik göstermedi ve Antakya Kuşatması ve fethine olan katkısı dolayısıyla Haçlı soylu komutanları arasında kazandığı popülerliği kullanarak kendinin kutsal Kudüs Kralı olarak seçilmesini sağladı. Godfrey'un bu başarısı Raymond tarafından hiç iyi karşılanmadı ve hatta Raymond bu gelişmeye çok kızarak kendi komutası altında olan birliklerle Kudüs şehrinden çekilip kırsal bir ordugâha yerleşti.
Godfrey de
Kudüs Hükümdarı olarak kısa süren döneminde Godfrey önce [[Kudüs Krallığı]]'
Filistin'in bu güneydoğu kesimdeki sahil şehrinde
Bu krallığın bu Haçlı Seferi'ne iştirak eden Papalık Temsilcisi olan "Pisa'lı Daimbert" tarafından teokratik bir devlet olarak Papa idaresinde
1100'de
Fakat Godfrey'in "Pisa'lı Daimbert" ile olan fikir çatışmaları devam etti. "Pisa'lı Daimbert" kenidine müttefik olan Tancred ile Kudüs'ü ve Kudüs Krallığı'nın aynen [[Roma]]'daki Vatikan gibi bir başpatrik tarafından fiilen idare edilen ve Roma Papalığı'na
==Ölümü==
Godfrey de Bouillion 18 Temmuz 1100'da Şam Emiri [[Dukak]]'in güçlerine karşı [[Askelon]] kalesinin kuşatılmasından sonra dönmekte iken ciddi olarak hasta olmuş ve Kudüs'e vardıktan hemen sonra ölmüştür. Ölümü hakkında zamanının kronikleri değişik nedenler vermektedirler. Hristiyan Haçlı tarihi-kronikçiler olan Albert Aixli ve Ekkehard Auralı hazırladıkları tarih eserlerine Godfrey'in Haziran 1100'de [[Caesarea]]'da yakalandığı bir hastalık sonunda öldüğünü yazarlar.
Kudüs Krallığı devletinin teokratik olmayan bir krallık olmasını isteyen Haçlılar ilerigelenleri tarafından Kudüs Kralı olmaya Godfrey de Bouillon küçük erkek kardeşi olan ve Haçlı [[Edessa Kontluğu]] kontu olan [[I. Baudouin (Kudüs Kralı)|I. Baudouin]] çağrıldı.
== Hakkında mitler ve edebiyat ve sanat eserleri ==
117. satır:
Fransız yazar Albert Aixli 1100-1110 döneminde Godfrey de Bouillon hakkında tarih yazdığı zaman objektif olarak tarihsel incelemelerden ayrıldı ve Godfrey de Bouillon tarihine bir efsane veya mit olma karakteri verdi.
Godfrey de Bouillon'un yaşadığı zamanların kronikçilerinden en inanılır olduğu kabul edilen Surlu Giyom da Godfrey de Bouillon'a efsanevi nitelikler atfedederek onun
Orta çağlar sonlarındna geliştirilen ve sonradan 19. yüzyılda [[Wagner]] tarafından opera haline hazırlanan [[Lohengrin]] adli
İtalyan rönesans şairi [[Torquato Tasso]] (yaşamı 1544–1595) en önemli şiirsel eseri olan [[Kudüs'ün Kurtarılış (La Gerüsalemme liberata)]] adli eserinin kahramanı olarak Godfrey de Bouillon'u kullanmıştır.
125. satır:
İtalyan şairi [[Dante Alighieri]] (yaşamı 1265-1321) tarafından hazırlanmış klasik [[İlahi Komedya`|İlahi Komedya`(La Divina Commedia)]] adli eserinde Godfrey de Bouillon'un ruhunu diğer "İnanmışlar Savaşçıları" ile birlikte Mars Cenneti'nde olarak göstermektedir.
1711 yılında [[George Frideric Handel]] tarafından hazırlanan [[Rinaldo (Handel)|Rinaldo]]
Fransa'da 19. yüzyılda ortaya çıkan [[romantik]] edebiyat akımın baş yazarlarından olan [[Chateaubriand]] hazırlamış olduğu günlükte Godfrey de Bouillon'un şövalyeliğinin Kutsal Kabir'de kutsalanmasını Fransız olan Godfrey de
[[1830]]'da bağımsızlığını kazanan [[Belçika]] liderleri yeni ortaya çıkan ülkeye tarihsel kökler bulmak ve her Belçikalı'ya bu yeni çıkartılan milliyetçi tarihsel kökleri kabul ettirmek için Godfrey de Bouillon'u bir milli kahraman olarak kabul edip onu lanse etmeye başladılar. Bu nedenle modern Valon Brabant'ta bulunan Godfrey de Bouillon doğum yeri olduğu kabul edilen küçük Baisy-Thys köyüne gayet büyük önem verip bu köyün milliyetçi Belçikalılar için bir turistik mevki olmasını sağladılar. Belçika başkenti [[Brüksel]]'de
==Kaynakça==
|