Yasama organı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Kaynakça: madde taslak değil |
|||
2. satır:
[[Dosya:Unibicameral Map.svg|400px|thumb|{{legend|#37abc8|Çift Meclisli Ülkeler}}{{legend|#ff9955|Tek Meclisli Ülkeler}}{{legend|#333333|Meclissiz Ülkeler}}]]
'''Yasama organı'''; [[anayasa]]ların verdiği yetki ile [[Anayasa#Kurucu İktidar - Kurulan İktidar Ayrımı|''kurulan'']] ve [[yasa]]lar geçirme, değiştirme ve yürürlükten kaldırma gücü olan bir tür katılımcı [[meclis]]tir. Bir yasama organınca oluşturulan yasalara [[hukuk]] ya da yazılı kurallar denir. Yasa çıkarmanın dışında, yasama organlarının genellikle [[vergi]]leri yükseltme, [[bütçe]]yi ayarlama ve öteki gelire ilişkin yasa tasarıları sunma yetkisi vardır. Yazılı anayasası bulunan ülkelerde [[Anayasa#Kurucu İktidar - Kurulan İktidar Ayrımı|yasama organı]] yetki aldığı anayasada anayasal bütünlüğe sadık kalarak değişiklik yapabilir. Kendisinin yasal dayanağı olan [[anayasa]]nın bütününü red ederek yeni bir anayasa yapma yetkisi yoktur.
[[Parlamenter sistem]] hükümetlerinde, yasama organı resmen en yücedir ve [[yürütme|yürütücü]] olarak iş yapacak [[başbakan]] sanında meclisinden bir üye atar. Bir [[başkanlık sistemi]]nde, [[kuvvetler ayrılığı]] genel kuralına göre, yasama organı hem [[yargı]] hem de [[yürütme]] ile birlikte bağımsız ve denk bir devlet erki olarak değerlendirilir.
Bir yasama organının özel bileşen[ler]i bir [ya da birden fazla] [[münazara|tartışan]] ve yasa tasarılarını [[oy verme|oylayan]] meclistir. Yalnızca bir kurumu olan bir yasama organı [[tek meclislilik|tek meclislidir]]. [[Türkiye]] tek meclisli ülkelerden biridir. [[Çift meclislilik|Çift meclisli]] bir yasama organı genellikle bir [[senato]] ve bir [[meclis]] olarak tanımlanan, görevlerinde, güçlerinde ve üye seçimi için kullanılan yöntemlerde sık sık farklılık gösteren iki ayrı meclise egemendir. Çok daha seyrek olanıysa [[üçmeclislilik|üç meclisli]] yasama organlarıdır; sonuncusu Güney Afrika'da beyaz azınlığın egemenliğinin düşüş yıllarında yaşamıştı.
Pek çok parlamenter sistemde; senato yalnızca bir öğüt ve denetim kuruluşuyken meclis daha güçlü bir kuruluştur. Oysa, başkanlık sistemlerinde, iki kuruluşun güçleri sık sık benzer ve eştir. [[Federasyon]]larda, senato bütün eyaletleri temsil etmesiyle ayrılır, aynısı [[Avrupa Birliği]]'nin uluslarüstü yasama organında da geçerlidir. Bu amaçla, senato ister devlet/eyalet hükümetlerinin temsilcilerini kapsayabilir, Avrupa Birliği'nde ve [[Almanya]]'da olduğu ve [[Birleşik Devletler]]'de 1913'ten önce olmuş olduğu gibi; isterse - [[Avustralya]]'da ve bugünkü Birleşik Devletler'de olduğu gibi - daha küçük nüfuslu devletlere/eyaletlere eşit temsilcilikler devreden bir reçeteye göre seçilir.
| |||