Carl Friedrich Gauss: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Hayatı: matematiksel dizilim hatası giderildi.
IVBaudouin (mesaj | katkılar)
k →‎Çocukluğu ve gençliği: clean up, yazış şekli: tamsayı → tam sayı (2) AWB ile
38. satır:
Gauss, Braunschweig [[Dük]]ü Karl Wilhelm Ferdinand'in verdiği burs sayesinde 1792-1795 arasında Collegium Carolinum'da (bugünkü adıyla Braunschweig Teknik Üniversitesi), 1795-1798 arasında da [[Göttingen Üniversitesi]]'nde öğrenim gördü. 1796'da kenar sayısı bir [[Fermat sayıları|Fermat asalı]] olan her düzgün [[çokgen]]in, sadece cetvel ve pergel kullanılarak çizilebileceğini kanıtladı. Bu tür cetvel ve pergel problemleri [[Antik Yunan]]'dan beri matematikçileri meşgul etmekteydi, dolayısıyla da Gauss'un keşfinin önemi büyüktü. Gauss bu başarısından o kadar memnun oldu ki, mezar taşına bir düzgün onyedigenin oyulmasını vasiyet etti. Ne var ki, daireye çok yakın olan bu şeklin oyulması çok zor olacağından, vasiyetini yerine getirecek bir taş ustası bulamadı.
 
1796 Gauss için oldukça verimli bir yıl oldu. Düzgün çokgenlerle ilgili keşfinden bir ay kadar sonra, yine kendi keşfi olan [[modüler aritmetik]] fikrini kullanarak, sayılar kuramında "karesel karşılıklılık ilkesi" ([[Almanca|Alm.]] ''quadratisches Reziprozitätsgesetz'') olarak bilinen çok önemli teoremi kanıtladı. İlk olarak [[Euler]] ve [[Legendre]] tarafından ortaya atılmış ama kanıtlanamamış olan bu teorem, ikinci dereceden denklemlerin çözülebilirliğinin belirlenmesini sağlıyordu. Yine aynı yıl içinde Gauss, [[asal sayı]]ların tamsayılartam sayılar arasındaki dağılımına ilişkin önemli bir sonuç buldu. Bundan kısa bir süre sonra da, her tamsayınıntam sayının en fazla üç [[üçgensel sayı]]nın toplamı olarak yazılabileceğini kanıtladı, ve 10 Temmuz 1796'da günlüğüne şu notu düştü: "[[Eureka]]! Num = <math>\Delta+\Delta+\Delta</math>." Ekim 1796'da ise katsayıları sonlu bir [[Cisim (matematik)|cisimden]] gelen [[polinom]]ların çözümleriyle ilgili bir sonuç yayımladı. (Bu sonuç, 150 yıl sonraki [[Weil varsayımları]]nın da çıkış noktası olmuştur.)
 
=== Orta yaşları ===