Mehdi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Mehdi hadisleri: -Hazreti Muhammed Mustafa (Sallallahü aleyhi vesellem) |
→Tarihsel gelişim: Hz.İsa (aleyhisselam)-Hz.İbrahim (aleyhisselam) Hazreti Muhammed Mustafa (Sallallahü aleyhi vesellem) |
||
6. satır:
İnanç [[Kur’an]]'da yer almadığı halde bazı ayetlerin [[tefsir|yorum]]ları, [[hadis]]ler ve dini önderlerin sözlerine dayanmaktadır. [[Şiilik|Şiiliğin inanç esasları]]ndan sayılan Mehdi inancı, tarih boyunca olduğu gibi Akademik çevrede pek fazla itibar edilmese de <ref>http://millicumhuriyet.wordpress.com/2012/03/10/hayrettin-karaman-mehdi-meselesi/#more-1068</ref> tasavvuf ve tarikat merkezli, kendi liderlerini Mehdi, cemaatlerini de Mehdinin cemaati olarak görmek isteyen [[sünni]] toplumlarında da yaygın kabul ve etki gücüne sahiptir.
''"Mehdilik konusu",'' kaynaklarda [[deccal]], [[süfyan]], [[Melhame-i kübra|melhame]], [[Ahir zaman]] ve [[kıyamet]] gibi [[eskatoloji]]k korku [[İslam mitolojisi|mit]]leri ile birlikte işlenmiştir. [[Celaleddin Suyuti|İmam Suyuti]]ye göre [[Ashab-ı Kehf]], Mehdi’nin yardımcıları olacak, [[İsa]] O'nun zamanında gökten inecek ve [[Deccal]] ile [[savaş|harb]] ederken beraber olacaklardır. Mehdi, inanca göre [[deccal]]in olduğu bir zamanda gelecek ve deccale karşı savaşacaktır.<ref>http://www.musayusuf.com/altincag07.html</ref> Hz.İsa [[Mesih]] (aleyhisselam) gökten yeryüzüne inince onun yanında olup deccali yenmesine yardım edecektir.<ref>http://www.caferilik.com/ehlibeyt/onikiimam/mehdi/hayat.htm</ref>
Bazı yazarlar, İslam'daki Mehdî inancının kökenlerini Mecusîlik gibi Fars inançlarında ararken diğer bazıları da bunu Yahudi-Hıristiyan geleneğindeki “Mesih” öğretisine alternatif oluşturma amacına bağlarlar.<ref name="mehdi"/> Ancak tarihsel olarak Mecusi inancı daha eskiye dayandığı için, Mesih inancını geliştiren Yahudîler’in de, bu düşüncelerini [[Babil sürgünü]] zamanında dönemin etkin dini [[mecusilik|Mazdeizm]]’den almış olması muhtemeldir.
36. satır:
== Tarihsel gelişim ==
Mehdi deyimi "bir inanç olarak" tarihte ilk kez ''[[Keysanilik]]'' hareketinde ilk imam olarak bilinen [[Ali]]'nin oğlu [[Muhammed bin el-Hânifîyye]] için kullanılmıştır. Ayrıca Haris b. Süreyye, Abdullah bin Zübeyr, Hz.[[Ali]]’nin kölesi Keysan, oğlu Hz.[[Hüseyin bin Ali|Hüseyin]], Abdullah bin Zübeyr, Muhtar es Sakafiye bağlı Ali, Emevi halifesi [[Süleyman bin Abdülmelik]] ve [[Yezid]]'in oğlu Ebu Muhammed için de mehdilik iddia veya isnadları bulunmaktadır.<ref name="mehdi"/>
Ayrıca ''Mehdilik'' Hz.[[İbrahim (peygamber)|İbrahim (aleyhisselam)]] 'e, [[Muhammed|Hazreti Muhammed]] (Sallallahü aleyhi vesellem)'e, [[Dört Büyük Halife]]'ye ve [[Abbasiler]]'in 34. halifesi olan [[Nasır]]'a da atfedilen sıfatlardandır.{{olgu}} [[Emeviler]]'in son döneminde Mehdi inanışı yayılmıştır. [[Abbasiler]] bu inanıştan istifade ederek Emeviler ile mücadele etmiştir. Bu durum Abbasilerin 3. halifesi olan [[Mehdi (Abbasi)|Muhammed ibn Mansûr]]'a da "el-Mehdi" lâkabı ile yansıtılmıştır.
Müslümanlar, değişik kurtarıcı fikirlerinden etkilenmiş olsalar da, kendi sosyal şartlarına uygun olarak farklı bir mehdî profili (veya profilleri) ortaya koydular. Şiî önderler yeni bir kurtarıcı beklemek yerine, [[12 imam|On İkinci İmam]]’ın ölmeyip [[Gayba]]'ya girdiği ve ileride yeniden ortaya çıkacağını ileri sürdüler. Şiîlik'te Mehdîlik iddiaları, ileride gelecek bir şiî hükümetin sembolü olarak kullanılmaktaydı. Fakat sonraları şiî ekol Mehdî'yi gerçek manada anladı ve ''[[İmamiye]]'' kolu onu beklemeyi bir inanç esası haline getirdi. Mehdî’ye birçok vasıflar yükleyerek, hakkında rivayetler uydurdular.<ref>http://www.ilafdergi.hitit.edu.tr/files/5.7.pdf</ref> Yüzlerce sayı ile ifade edilebilecek bu rivayetler günümüzde sünnni kesim tarafından da makbul sayılan pek çok kaynakta yer almaktadır. İnanç hicri 3. Yüzyılın sonlarından itibaren İslam dünyasına yerleşmiştir.
52. satır:
{{Sünni}}
{{Ana|Sünnilik}}
Sünni İslam'da Mehdi'ye [[kıyamet]] öncesinde gelecek ve ümmeti birleştirerek [[deccal]] veya ''yalancı Mesih'''e karşı savaşacak ve Hz.[[Mesih]] (aleyhisselam) ile dayanışma içerisinde İslamın kısa süreli dünya hakimiyetini gerçekleştirecek Hazreti Muhammed (Sallallahü aleyhi vesellem)'in soyundan bir halife olarak inanılır.
Sünni ekol tarikat ve cemaat mensupları arasında Mehdi yerine daha çok eşdeğer anlamlar ifade eden kelimeler kullanılmaktadır. Bunlar kutub, hatemül evliya gibi deyimler<ref name="mehdi">[http://webcache.googleusercontent.com/search?hl=tr&q=cache:iHox-BFzroEJ:http://eprints.sdu.edu.tr/129/1/TS00295.pdf%2B%22mehdilik+e%C5%9Fde%C4%9Feri%22&gbv=2&gs_l=heirloom-hp.12...0.0.0.1703.0.0.0.0.0.0.0.0..0.0...0.0...1c.JFfh21UaPCY&ct=clnk Mehdilikle ilgili hadisler]</ref> olmakla beraber kullanılan terimler bununla sınırlı değildir. [[Ahir zaman]] ile birlikte kullanılan halife, imam, devrin imamı, sahibüz zaman vb. deyimler de anlamsal içerik olarak ''Mehdi'' kavramı ile ilişkilendirilirler. Mehdinin kendisini bilmeyeceği, kendi mehdiliğinin farkında olmayacağı ve çevresindeki kişilerin bunun farkına varacakları ve kendisine zorla biat edileceği rivayetleri dolayısıyla, önde gelen pek çok siyasi ve dini önderin, bunu dile getirmeseler, hatta şiddetle reddetmiş olsalar bile beklenen mehdi olduklarına ve zamanı geldiğinde mehdi’den beklenen fonksiyonları eda edeceklerine inanılır.<ref name="celcelutiye.com"/>
66. satır:
[[Abdülaziz Bayındır]] ve [[Yaşar Nuri Öztürk]]'ün de aralarında bulunduğu bazı sünni otoriteler Mehdi inancını tamamıyla reddederler.<ref>[http://www.fetva.net/goruntulu-fetvalar/islamda-mehdi-inanci-hakkinda-bilgi-verir-misiniz-mehdi-gelecek-mi.html Prof.Dr. Abdülaziz Bayındır'ın Mehdilik ile ilgili Kur'an-ı Kerîm'e dayalı görüşleri]</ref><ref>[http://www.estanbul.com/yasar-nuri-ozturk-kiyamet-alametleri-uydurmalari-116610.html#.VE4rFiKsVA0 Yaşar Nuri Öztürk, Kıyâmet Alâmetleri Uydurmaları]</ref> Prof. [[Ali Bardakoğlu]] mehdicilikle ilgili olarak "Mehdici, Mesihci… Allah, Peygamberle görüşen bir dini propagandanın bir enfeksiyon alanı oluşturduğunu, uygun şartlar olduğunda kanlı, gizli hesaplara girebileceğini anlatmak istiyorum. Mehdici hareketler, İslam düşüncesinin ciddi bir enfeksiyon alanıdır." ifadelerini kullanmıştır.<ref>http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/ali-bardakoglundan-yeni-feto-uyarisi-1</ref>
Bazı [[Hadis]]lerde
"Ey [[İsa]], seni vefat ettireceğim, seni kendime yükselteceğim, seni inkar edenlerden ayıracağım".(Ali İmran 55)
| |||