[[I. Selim]]'in [[Nedim Hasan Can|Nedimi Hasan Can]]'ın oğlu olarak 1536/37 yılında İstanbul'da doğdu. İyi bir eğitim gördü, [[ilmiye sınıfı]]na girerek 1556 ila 1573 yılları arasında müderrislik yaptı. [[Manisa]]'da bulunan Şehzade Murad'ın ([[III. Murad]]) hocalığı ile görevlendirilmesi sonraki yıllarda hızla yükselmesine yardımcı oldu. 1574 yılında III. Murad'ın tahta çıkması ile birlikte ''[[Hace-i Sultani]]'' sıfatıyla devlet işlerinde etkili oldu. Bu sıfatını daha sonra tahta çıkan [[III. Mehmed]]'in döneminde de koruyarak padişah üzerinde nüfuzu sayesinde iç ve dış siyasette etkin rol oynadı. 1596 yılında [[Haçova Savaşı]]nda padişahı savaş alanından ayrılmamasına ikna ederek Haçova Zaferinin kazanılmasında önemli ve etkin rol oynadı. Haçova Savaşında yararlılığı görülen [[Cigalazade Yusuf Sinan Paşa]]'nın sadrazamlığa getirilmesini sağladı. Ancak önceki sadrazam İbrahim Paşa'yı tutan valide [[Safiye Sultan]]'ın etkisiyle gözden düştü. Sürgüne gönderilmekten güçlükle kurtulabildi ve devlet işlerine karışmaması koşuluyla İstanbul'da kalmasına izin verildi. Bu süreçte 1598 yılında şeyhülislam [[Bostanzade Mehmed Efendi]]'nin ölümü üzerine karşı çıkmalar olmasına karşın şeyhülislamlığa getirildi. 1598 yılında şeyhülislam olarak görevlendirilmesine karşı çıkan sadrazam [[Hadım Hasan Paşa]]'yı padişaha görevden aldırtarak idam edilmesini sağladı. Sonrasında sadrazamlığa sırasıyla gelmesini sağladığı [[Cerrah Mehmed Paşa]] ve [[Damat İbrahim Paşa]] üzerinde etkili olarak yer yer devlet işlerine müdahalelerde de bulundu.
Şeyhülislam olarak fetva yazımında büyük yetenek gösterdi. Şeyhülislamlığı ve müderrisliği dışında asıl ününü [[Hoca Tarihi]] olarak da anılan [[Tac üt-tevarih]] isimli yapıtıyla kazandı. Ayrıca padişah III. Murad'ın emri ile Molla Muslihittin Lari'nin iki eseri ile [[Abdülkadir Geylani]]'nin Menakıbını Türkçeye tercüme etti.
