Kalorimetre: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Curious (mesaj | katkılar)
78.177.53.194 tarafından yapılan 16832181 sayılı değişiklik geri alınıyor.
düzeltme AWB ile
1. satır:
{{Çıkmaz sokak|date=Şubat 2016}}
{{düzenle|Ekim 2011}}
'''Kalorimetre''' (ısı ölçer), bir nicelik olarak [[ısı|ısıyı]] ölçen aygıttır. Kalorimetri ise "ısı ölçüm bilimi" ve "ısı ölçümü" için kullanılır. Kalorimetre merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılan ve her bir bağımsız bölümün ne kadar enerji tüketimi yaptığını hesaplamaya yarayan bir ölçü aletidir. Kalorimetre mekanik ve elektronik bileşenlerden oluşur ve bir debi ölçüm sistemi ve elektronik hesaplama ünitesine sahiptir. Ölçüm mekanik ve ultrasonik ölçüm teknikleriyle yapılabilir<ref>http://www.atlassayac.com/sayfa/62/kalorimetre-hakkinda-bilinmesi-gerekenler-.html</ref>.
 
Isı, başka cisimler üzerinde meydana getirdiği etkiye dayanarak dolaylı olarak ölçülür. Bu etkilerden en çok bilinenleri;
# Bir maddenin hacminde sıcaklıkla meydana gelen artma,
# Bir maddede durum değişmesine sebep olma,
# Enerjiye dönüşme olarak verilir.
 
Isı ölçümünde ilk gerekli olan şey birimin tespit edilmesidir. Böyle değişik birimler ortaya atılmıştır.
 
[[Enerji verimliliği yasası]]na göre;
24. satır:
 
== Buz kalorimetresi ==
En basit ısı ölçü birimi, bir [[kilogram]] [[buz]]u eritmek için gerekli ısı miktarıdır. Birime dayanan ölçme şeklinde, bir buz kütlesi alınır. İçinde bir oyuk açılır. Mesela belirli bir sıcaklıktaki bir cismin 0&nbsp;°C dereceye inmek için vereceği ısıyı ölçmek için, o cisim bu oyuğa konulur ve üstü bir buz tabakasıyla kapatılır. Konulan cismin sıcaklığı 0&nbsp;°C dereceye bir müddet sonra iner. Sonra meydana gelen su alınarak tartılır. Cismin sıfır dereceye inmek için vereceği ısı su haline geçen buzun erimesi için gerekli olan ısıya eşit olacağından, kilogram cinsinden ölçülen su ağırlığı ısı miktarını verir. Daha sonra [[Joseph Black]] tarafından kullanılan bu alet, [[Pierre Laplace]] tarafından geliştirilmiştir.
 
[[Robert W. E. Bunsen]] ise, bu aleti iki hazneli yaparak daha da pratik hale getirmiştir. İç hazne ısısı ölçülecek cisim için olup, dışta bulunan ve iç hazneyi çeviren haznede buz ve su karışımı bulunur. Dış hazneye bir kapiller boru bağlanmıştır. Ayrıca aleti, dış tesirlerden korumak için bütün dış hazne buz parçacıklarıyla sarılmıştır. Çalışma durumunda dış haznedeki buz ve su karışımı tamamen dengede olup, ne erime ve ne de donma mevcuttur. Isısı ölçülecek cisim, iç hazneye konulduğunda buz-su karışımındaki buzlar erimeye başlar.
 
Eriyen buz miktarı bu haznede meydana gelen hacim değişikliğinden ve bu ise eklenmiş bulunan tüpteki seviye değişikliğinden anlaşılır. Bu değerden, cismin sahip olduğu ısıya geçmek mümkündür.
 
== Buhar kalorimetresi ==
Bir kilogram buharın yoğunlaşıp aynı sıcaklıkta su haline dönüşürken verdiği ısı da, başka bir ısı birimi olarak tarif edilir. Bugünkü durumuna fizikçi [[John Joly]]'in çalışmalarıyla gelmiştir. Hassas bir [[terazi]]nin bir kefesine sahib olduğu sıcaklığı ölçülecek cisim konur. Cismin sıcaklığı kendisini saran buharın sıcaklığına çıkarken, buharın bir kısmı cisim üzerinde yoğunlaşır. Daha sonra cisim tartılarak yoğunlaşmış olan buharın ağırlığı bulunur. Bu kadar buharın yoğunlaşması için gerekli olan ısı miktarı, cismin bulunduğu sıcaklıktan, buharın sıcaklığına gelmesi için gerekli olan ısı miktarına eşit olacaktır.
 
== Kalorimetre bombası (kap kalorimetresi) ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kalorimetre" sayfasından alınmıştır