Folklor: Revizyonlar arasındaki fark

"Folklor" terimi ise [[Türkçe]]ye [[Fransızca]]dan geçmiş olup, ''folk'' (halk) ve ''lore'' (bilgi)'den gelmektedir. Terim ilk kez İngiliz araştırmacı [[William Thoms]] (1803-1885) 1846 yılında, Londra’da yayınlanan “Athenaeum” adlı bir dergideki yazısında kullanmıştır.<ref>Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Özkul Çobanoğlu, Akçağ Yayınları s.18</ref> Thomas söz konusu yazısında halk edebiyatı ve halk gelenekleri konularındaki ürünleri inceleyen bilim dalına ad olarak ''Folklore'' teriminin kullanılmasını önermiştir. Johann Gottfried von Herder de Alman halkının otantik ruhu, geleneği ve kimliğinin belgesi olan folklorün kaydedilmesi ve korunması gerektiğini ilk savunan kişilerden biri olmuştur{{kaynak göster}}.

 

=== Metin Merkezli Kuramlar===

Metin merkezli kuramlar halk edebiyatını temel alır. Daha eski bir yöntemdir. Kültürü incelerken edebi ürünlerden yararlanır.Geçmişe dönüktür. Tamamlanmış ürünler olarak bakılan halkbilim verileri derlenip toplanması gereken birer objedir. Fonetik yöntemler, motif ve epizotlar ile metinler incelenir.

==== Performans Kuramı ====

Halkbilim dinamik bir iletişim sürecidir. [[Roman Jacobson]] ve [[Saussure]] gibi dilbilimciler ile ortaya çıkmıştır. [[Alan Dundes]], [[Rager Abraham]], [[Don Ban Amos]] gibi Amerikalılar da dahil olmuştur. Halk kültürü ögelerinin genel dokusu ile birlikte dinsel ögelerinin de incelenmesi gerekir. Dundes, metin ve bağlam kavramları üzerinde durarak; metnin toplumdan topluma aktarıldığını, oysa sözlü ürünün aktarılmasının olanaksız olduğunu söyler. Toplumsal bağlam her yaratmada değişkendir. Performans kuramında halkbilim sanatsal bir eylemdir. Ürünlerin geçtiği çevre kültür olarak ele alınır.Halkbilim ürünlerinin anlatımında yeniden yararlanma değil, kültürel yeniden üretim vardır. Ürünlerin özü tarihsel dokuya bağlı kalır, anlatıcı yalnızca bunun aktarımını yapar.<ref>Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Özkul Çobanoğlu, Akçağ Yayınları</ref>

== Kavramın gelişmesi ==

Folklor kavramı 19.yüzyılın sözlü gelenekleri modern ideolojik amaçlar doğrultusunda birleştirmeyi arzulayan romantik ulusalcı ideolojinin bir parçası olarak gelişmiş ancak 20.yüzyılda etnograflar politik amaçlar dışında folklor kayıtları yapmaya başlamışlardır{{kaynak göster}}.