[[Gazneli]], [[Karahanlı]] ve [[Selçuklu|Selçuklu devletidevletinde]]nde çavuşluk yüksek görevlerden biriydi. Siyasal ilişkileri, elçilik görevlerini ve protokol işlerini yönetirlerdi. [[Osmanlı]]'da [[denetim]] görevlerini üstlendiler. [[Saray]]da [[müezzin]]lik, [[müzik]]çilik, [[mehter]]lik yapanlar çavuş şanını taşırlardı. II.Mahmud'un 1826'dan sonra gerçekleştirdiği askeri yenilikler sırasında geleneksel çavuşluklar kaldırılarak kara ve deniz [[Ordu (askeriye)|ordu]]larında [[er]]le [[subay]] arasındaki küçük rütbelere çavuş sanı verildi. Erleri temsilen kullanılan çavuş rütbesi, [[onbaşı]] rütbesininin bir kademe üstüdür. Çavuş, erlerle subay arasındaki ilişkileri düzenler. Ayrıca çavuşlar, bir [[manga]]nın komutanı da olabilirler. Askeriyede çavuşlar nöbet tutmazlar ancak komutanların emriyle nöbet tutabilirler.
=== Türk Silahlı Kuvvetleri'nde Sözleşmeli Çavuş ===