İttihat ve Terakki: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Neolegen (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Aybeg (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Kaynaksız|tarih=Haziran 2016}}
{{Siyasi parti bilgi kutusu
| isim = İttihat ve Terakki Cemiyeti<br />{{küçük|إتحاد و ترقى جمیعتی}}<br />{{küçük|''İttihâd ve Terakkî Cemiyeti''}}
| yerli_isim = اتحاد و ترقى
| colorcode = #D40000
| kısaltma = İTC
9. satır:
| genel sekreteri =
| kurucusu =
| lider1_başlık = Siyasi1913'ten liderisonra liderler
| lider1_isim = "[[Üç Paşalar]]" ([[Enver Paşa]], [[Talat Paşa]], [[Cemal Paşa]])
| lider2_başlık = Askeri lideri (Kara)
| lider2_isim = [[Enver Paşa]]
| lider3_başlık = Askeri lideri (Deniz)
| lider3_isim = [[Cemal Paşa]]
| lider4_başlık =
| lider4_isim =
| lider5_başlık =
| lider5_isim =
| slogan = ''Hürriyet, {{abbr|Müsavat|Eşitlik}}, Adalet''
| kuruluş = 1889
Satır 29 ⟶ 21:
| pozisyon =
}}
[[Dosya:MehmetDer Talattürkische Pasha.jpg|thumb|220px|TalatKriegsminister Paşa]][[Dosya:IsmailEnver EnverPascha.jpgpng|thumb|220px|Enver Paşa]]
[[Dosya:AhmedMehmed DjemalTalat portrait Project Gutenberg eText 10338Pasha.pngjpg|thumb|220px|CemalTalat Paşa]][[Dosya:Doktor Nazim.jpg|thumb|220px|Selanikli Nazım]]
[[Dosya:Niyazi_Ahmet_Rsneli_BeyAhmed Cemal Paşa-أحمد جمال باشا.jpg|thumb|220px|ResneliCemal NiyaziPaşa]]
[[Dosya:Doktor Nazim.jpg|thumb|220px|Selanikli Nazım]]
[[Dosya:Niyazi Ahmet Rsneli Bey.jpg|thumb|220px|Resneli Niyazi]]
[[Dosya:Istiklal-1895.jpg|thumb|220px|II. Meşrutiyet'in ilanını gösteren posta kartı]]
[[Dosya:Abdulhamid II 1908.jpg|thumb|220px|II. Abdülhamid, Meşrutiyet'in ilanından sonra, 1908]]
[[Dosya:Abdulhamid Cartoon 1909.jpg|thumb|220px|Sultan Abdülhamid'i tahttan indirildikten sonra gösteren karikatür, 1909]]
'''İttihat ve Terakki Cemiyeti''', sonraları '''İttihat ve Terakki Fırkası''' ([[Osmanlı Türkçesi]]: '''اتحاد و ترقى''', [[Türkçe|Güncel Türkçe]]: '''Birlik ve İlerleme'''), [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nda [[İkinci Meşrutiyet]]'in ilânına önayak olup 1908-1918 yılları arasında kısa kesintilerle devlet yönetimine egemen olan, 1889 yılında<ref>{{Web kaynağı | başlık = SİYASİ PARTİLER | url = https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/siyasi_partiler.html | yayıncı = www.tbmm.gov.tr | erişimtarihi = 4 Mayıs 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160527053434/https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/siyasi_partiler.html | arşivtarihi = 27 Mayıs 2016}}</ref> kurulmuş bir siyasal örgüttür ve iktidar partisidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısınayapısında sahiptiregemenlik sürmüştür.
 
Başlangıçta devletin anayasal bir düzene kavuşmasını amaçlayan gizli bir dernek olarak kurulan örgüt; anayasanın kabul edilip İkinci Meşrutiyet’in ilan edilmesinden sonra iktidarı denetleyen bir siyasi parti (İttihat ve Terakki Fırkası) halini almış; 1912 yılında ise iktidar partisi olmuştur. Üyeleri ''İttihatçılar'' olarak anılır. Cemiyetin 1918 yılında kendini feshetmesinden sonra üyelerinin çoğu [[Türk Kurtuluş Savaşı|Milli Mücadele]]'de yer almıştır.
 
İttihat ve Terakki, bir siyasi örgütün olduğu kadar bir devrin ve bir kuşağın da adı olarak düşünülür.<ref name=milliyetcilik>[http://www.belgeler.com/blg/bdw/mesrutiyet-doneminde-milliyetcilik-ve-ittihat-ve-terakki ''Meşrutiyet Döneminde Milliyetçilik ve İttihat Terakki'']</ref> İttihatçılar, kendinden önce gelen [[Genç Osmanlılar]] kuşağının devamıdır; kendilerinden "Jön Türkler" diye de bahsedilir. Ancak "Jön Türkler" ifadesi yalnızca ittihatçılarıİttihatçıları değil dönemin diğer muhalif kesimlerini de kapsar.
 
== Tarihçe ==
Satır 53 ⟶ 47:
Sultan II. Abdülhamid, cemiyetin varlığından ve faaliyetlerinden 1892 yılında haberdar oldu. Bu tarihten itibaren cemiyet üyeleri hafiyeler tarafından takip edildiler. Tıbbiye Mektebi komutanlığına Mehmet Zeki Paşa atandı ve disiplinli bir idare sağladı.
Yeni disiplinli idarenin uygulamaları sonucu Cemiyetin önde gelen üyeleri çeşitli defalar tutuklandılarsa da kısa sürede serbest bırakılıyorlardı. Başkentte Ermeni eylemlerinin gerçekleştiği 1895 yılı, ittihatçılarınİttihatçıların daha sert eylemlere yöneldiği yıl oldu. 30 Eylül 1895 tarihinde başkentte düzenlenen büyük Ermeni yürüyüşünde Müslüman halkın Ermenilerin karşısına çıkmasıyla 3 gün kanlı çatışmalar yaşanmıştı. Bu gelişme karşısında eyleme geçen cemiyet üyeleri olanların yönetimin basiretsizliğinden kaynaklandığına, halkın yönetime karşı harekete geçmesi gerektiğine dair bildirgeleri dağıttılar, duvarlara yapıştırdılar. Eylemleri, pek çok tıbbiyeli üyenin hapse düşmesi veya sürgüne gönderilmesine neden oldu.
 
Kimi cemiyet üyeleri karşılaştıkları sert uygulamalar nedeniyle cemiyetin yardımı ile Avrupa ülkeleri veya [[Mısır]]'a kaçtılar; kimileri cemiyet tarafından Avrupa'ya gönderilip eğitimlerini orada tamamladılar. Yurt dışına giden üyeler, gittikleri yerlerde cemiyetin eylem merkezlerini oluşturdular.