Plütoid: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
Sae1962 (mesaj | katkılar)
Küçük düzeltmeler yapıldı.
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
1. satır:
{{bilgi kutusuz}}
[[Dosya:EightTNOs.png|küçükresim|sağ| [[Eris]], [[Plüton]], [[Makemake]], [[Haumea]], Sedna, 2007 OR10, Quaoar, Orcus, ve Dünya'nın boyutlarına göre karşılaştırılması]]
'''Plütoid''', '''plütonsal''' veya '''plütonumsu''' [[Neptün ötesi cisim|Neptün ötesindeki]] [[cüce gezegen]]ler veya bunlarla ve plütoid adını kalıcı olarak almış nesnelerle[[gök cismi|cisimlerin]] benzer biçimdeşekilde olan nesnelercisimler için kullanılan terim. Bu terim, İngilizce ''"{{dil|en|plutoid}}"'' kelimesinden gelmektedir ve ''"[[Plüton (cüce gezegen)|Plüton]]'a benzer"'' anlamındadır. [[Uluslararası Astronomi Birliği]] (UAB) astronomik nesnelercisimler için 2006 çözümünde "[[gezegen]]" sözcüğünükelimesinin tanımlarken bunun bir sonucu olarak bu kategoriyi geliştirmiştir. [[11 Haziran]] [[2008]]'de UAB'nin "plütoid" için resmiresmî açıklaması şu şekildedir:
 
:Plütoidler, [[Güneş]]'in çevresinde [[ana eksen]]inin yarısı [[Neptün]]'ünkinden büyük bir yörüngede dönen ve kendi [[kütle çekimi]]nin [[rijit cisim|rijit nesne]] kuvvetlerini yenebilmesini sağlayacak yeterlilikte kütle ile [[hidrostatik denge]]yi yakalayarak dairesele bir şekle sahip ve yörüngesinin çevresini temizlememiş [[gökselgök cismi|gök nesnecisimlerdir]]lerdir. Plütoidlerin [[uydu]]ları ise kütle çekimlerinin belirlediği bir şekli sağlayacak yeterli kütleye sahip olsalar bile "plütoid" olarak sayılamaz.<ref>[http://www.iau.org/public_press/news/release/iau0804 News Release - IAU0804:] Güneş Sistemi'ndeki Plüton benzeri nesneler için "plütoid" adı seçilmiştir</ref>
 
Bu açıklamaya dayanarak plütoidler, cüce gezegenler ile [[Neptün ötesi cisim|Neptün ötesi nesnelercisimler]] kümeleri arasında bir kesişim kümesi olarak düşünülebilir. [[2008]]'deki güncelleştirmeden beri sadece [[Plüton (cüce gezegen)|Plüton]], [[Eris (cüce gezegen)|Eris]], [[Haumea (cüce gezegen)|Haumea]] ve [[Makemake (cüce gezegen)|Makemake]] nesnelericisimleri ''plütoid'' olarak sınıflandırılmıştır. [[2007]] NisanındaNisan'ında, 70'ten fazla nesnenincismin de bu sınıflandırmaya aday olabileceği duyurulmuştu.
 
Bir cüce gezegen olan [[Ceres (cüce gezegen)|Ceres]]'in durumu da 11 Haziran 2008'deki IAU0804 adlı raporda belirtilmiştir. Ceres bir plütoid olarak adlandırılamaz; çünkü, [[Mars]] ve [[Jüpiter]] arasındaki asteroit kuşağında yer almaktadır. Halbukialdığından plütoid terimi sadece Neptün ötesi nesneler için kullanılmaktadırdeğildir. Günümüzdeki bilimsel yaklaşım doğrultusunda Ceres kendi, türünün tek örneğidir. Şu anda da Ceres benzeri cüce gezegenler kategorisini oluşturmak düşünülmemektedir.
 
== Kaynaklar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Plütoid" sayfasından alınmıştır