Glorfindel: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
85.109.30.112 tarafından yapılan 17097851 sayılı değişiklik geri alınıyor. |
düzeltme AWB ile |
||
19. satır:
===Tolkien edebiyatında===
====İlk bahsedildiği yer====
Tolkien, Glorfindel'den ilk kez Karanlıklar Efendisi [[Morgoth]]'un, elf şehirlerinden birisi olan [[Gondolin]]'i fethini anlatan ''[[Gondolin'in Yıkılışı]]'' hikâyesinde bahsetmektedir.<ref name="Gondolin">[[J. R. R. Tolkien]]; ed. [[Christopher Tolkien]]; ''The Book of Lost Tales 2''; Boston: Houghton Mifflin; 1984; "The Fall of Gondolin"; ISBN 0-395-36614-3</ref> ''[[Kayıp Öyküler Kitabı]]''’nın ilk bölümü olacak olan ''Gondolin'in Yıkılışı'', 1916-1917 senelerinde yazıldı.<ref name="Gondolin"/> Orta Dünya evreni ile ilgili fikirleri geliştikçe Tolkien, ''Gondolin'in Yıkılışı'' hikâyesini birkaç defa gözden geçirdi. ''Gondolin'in Yıkılışı''’nın Silmarillion'daki hâli, ilk versiyonun birkaç defâ gözden geçirilmiş ve ilk zamanlardaki birçok unsurun terkedildiği bir versiyonudur.
Hikâyenin ilk versiyonundan beri, Glorfindel hep asil bir elf beyi olarak ve Kral [[Turgon]]'un generallerinden birisi olarak geçmektedir. ''Gondolin'in Yıkılışı''’nın ilk versiyonunda Glorfindel hakkında [[Altın Çiçek Hânedânı]]'nın reisi olarak bahsedilmektedir. Şehrin savunması için savaştıktan sonra Glorfindel, [[Tuor]], [[İdril]], [[Eärendil]] ve birçokları ile berâber kaybedilen şehirden kaçmak üzere yola düştü. Hayatta kalan grup, Gondolin'i tamâmen çevreleyen [[Kuşatan Dağlar]]'daki bir geçitten geçmek üzereyken içlerinde bir [[balrog]]un da olduğu bir Morgoth birliği tarafından pusuya düşürüldüler. Glorfindel, düşman birliğindeki balrogla birebir bir muhârebeye daldı. Muhârebede hem Glorfindel hem de savaştığı balrog öldü. Kartal [[Thorondor]], Glorfindel'in cesedini düştüğü uçurumdan alıp Gondolinli kurtulan grubun olduğu yere uçurdu. Sağ kalan Gondolinli grup, Glorfindel'in cesedinin üzerini taşlardan yapılmış bir tümsekle kapattı. Gondolin'in Yıkılışı hikâyesinde anlatıldığına göre "Glorfindel ve Balrog" sözü elfler arasında, cesâreti ve savaşçılık yeteneğini anlatmak için kullanılan bir deyime dönüştü.<ref name="Gondolin"/>
42. satır:
<blockquote>"Frodo onları hayranlıkla seyretti. Zîrâ daha önce -hakkında birçok hikâye duyduğu- [[Elrond]]'u hiç görmemişti. Onun sağına ve soluna oturduklarında, Glorfindel ve -kendisini çok iyi tanıdığını sandığı- Gandalf ise vakarlı ve kudretli önderler olarak tebârüz ettiler... Glorfindel uzun boylu ve dik bir duruşa sâhipti; saçları parlak altın sarısı rengindeydi, çehresi açık tenli, genç, korkusuz ve canlılık doluydu, gözleri parlak ve dikkatli bakıyordu ve konuştuğunda sesi dinleyene müzik gibi âhenkli geliyordu, kaşlarında bilgeliğin ağırlığı vardı ve ellerinde kudret temâşâ ediliyordu."<ref name="GlorfindelTasviri"/></blockquote>
Yazarın, daha sonra ''[[Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği|Yüzük Kardeşliği]]'' kitabı olarak basılacak olan çalışmasında Elrond'un Divânı'nın ilk taslağında son versiyonuna göre büyük farklar vardı. Dokuz Seyyah grubunu oluşturacak kişiler Frodo, Gandalf, Koşucu (değişen adıyla [[Aragorn|Yolgezer]]), [[Balin oğlu Durin]] (değiştirilerek [[Gimli|Glóin oğlu Gimli]] oldu), Glorfindel, [[Samwise]], [[Meriadoc]] ve [[Peregrin]] idi. [[Boromir]] ve [[Legolas]] daha sonra düşünüldü.<ref name="returnoftheshadow">[[J. R. R. Tolkien]]; ed. [[Christopher Tolkien]]; ''The Return of the Shadow''; Boston: Houghton Mifflin; 1988; ISBN 0-395-49863-5</ref> Sonraki taslaklarda Glorfindel'in yerine Kardeşlik'te elf ırkını temsil edecek kişi olarak Legolas seçildi. Fakat, Tolkien Glorfindel'in yerine Legolas'ı yerleştirmekle Glorfindel'in karakteristik özelliklerini ve târihini Legolas'a aktarmadı, Glorfindel, Kardeşlik'te yerinden çıkarılmak dışında aynı karakterdi. Glorfindel, Ayrıkvâdi'deki Ateş Salonu'nda mevkîce Gandalf ve Elrond'la birlikte oturuyordu<ref name="GlorfindelTasviri"/> ve Ayrıkvâdi Elfleri arasında Yüzüktayflarıyla muhârebe edebilecek nâdir elflerden biriydi, bu yüzden Frodo'nun güvenliğini sağlamak için gönderilen süvâri oydu. Elrond, Glorfindel'i [[Yüzük Taşıyıcısı]]'nı Nazgûl'den korumak için yolladığında, Glorfindel, [[Son Köprü]]'de Yüzüktayflarından birkaçına rastlamış ve onlarla tek başına harbetmişti. Glorfindel elfler içinde o kadar kudrete sâhipti ki, Gandalf, [[Tek Yüzük]]'ün yok edilmesi görevini başarma durumu ile Glorfindel'in kudreti arasında kıyaslama yapmıştı. Elrond, Yüzük Kardeşliği grubunu tamamlayacak son iki kişilik boşluğu kendi hânedânından iki elfle doldurmak istediğinde, Gandalf bunun yerine Merry Brandybuck ve Pippin Took'u tavsiye ederek şöyle dedi:
<blockquote>"Bana sorarsan, Elrond, bu meselede onların bilgelik seviyelerinden ziyâde dostluk karakterlerine güvenmek daha yerinde olacaktır. Eğer bizim için, Glorfindel gibi, bir elf beyini seçsen bile, o ne Karanlık Kule'ye saldırabilir, ne de kendisinde bulunan kudretle [[Kıyamet Dağı|Ateş]]'e giden yolu açabilir."<ref>[[J. R. R. Tolkien]]; ''The Fellowship of the Ring, The Lord of the Rings'' (1954); Boston: Houghton Mifflin (1987); "The Ring Goes South"; ISBN 0-395-08254-4</ref></blockquote>
====Glorfindel'in iki hayatı meselesi====
Return of the Shadow kitabında Christopher Tolkien, Yüzüklerin Efendisi'nin yayımlanmasından bir süre sonra babasının "Glorfindel meselesi"ne çok kafa yorduğunu belirtmektedir. Onun anlattıklarına göre, Glorfindel ismi, J. R. R. Tolkien'in ''Silmarillion'' öykülerinden rastgele seçip kullandığı bir isimdi ve Tolkien eğer daha önceden bunu farketmiş olsaydı, ''Yüzüklerin Efendisi''’ndeki Glorfindel’in ismini büyük ihtimâlle değiştirecekti.<ref name="returnoftheshadow"/> Burada problemin kaynağı, Tolkien'in elflerle ilgili daha önceden belirlemiş olduğu bir kânundan kaynaklanıyordu. [[Orta Dünya evreni
Tolkien'in taslaklarının Christopher Tolkien tarafından kitaplaştırılmış ''[[The History of Middle-earth]]'' serîsinde görüldüğü üzere Tolkien'in onyıllara uzanan bir isim îcad etme ve değiştirme âdeti vardır. Bu yüzden "Glorfindel meselesi"nin meydâna gelmesi şaşırtıcı değildir. Elrond'un Divânı'nın önceki taslaklarında Glorfindel, Gondolin’deki şeceresinden bahsediyordu. Bu da Tolkien’in ''Yüzüklerin Efendisi''’ni son hâline getirmeden önce Glorfindel meselesinin farkına vardığına işâret etmektedir. Tolkien'in Glorfindel meselesinin hem farkında olup hem de farkında olmaması şeklinde kendini gösteren bu tezatın ise çözümü, Tolkien'in düzensiz biri olmasıyla açıklanabilir. Tolkien çeşitli notlar alır ve onları düzenli bir şekilde bir arada tutmazdı, birçok defâda da notlarına bakmadan hâfızadan çalışırdı. Bununla birlikte Glorfindel'e nihâyetinde ''Yüzüklerin Efendisi''’nde yer verdikten sonra Tolkien, Glorfindel'in -normâlde yeniden bedenlendikten sonra Orta Dünyâ'ya dönmeyip Valinor'da kalması gerekirken nasıl olup da ikinci kez bir Orta Dünyâ hayâtı yaşadığı şeklindeki- açıklanması zor durumunu açıklamaya karar verdi. Tolkien'in ölümünden önce en son kafa yorduğu meselelerden birisi de Glorfindel meselesine bir îzah getirmekti. Bu durumu, oğlu Christopher Tolkien, ''The Peoples of Middle-earth'' kitabında belgelemektedir.<ref name="PeoplesofME1">[[J. R. R. Tolkien]]; ed. [[Christopher Tolkien]]; ''The Peoples of Middle-earth''; Boston: Houghton Mifflin; 1996; ISBN 0-395-82760-4</ref>
[[Dosya:Glorfindel Finds His Grave by Alystraea.jpg|küçükresim|Alystraea'nın ''Glorfindel Kendi Mezarını Bulur'' tablosu, Glorfindel problemine temas etmektedir]]
Tolkien, notlarında, Glorfindel'in [[İkinci Çağ|İÇ]] 1600 civârında -Barad-dûr inşâ edildiğinde ve Sauron'un Tek Yüzük'ü dövmesi tamamlandığında [[Tar-Minastir]]'in hayâtında ([[İkinci Çağ|İÇ]] 1474-1873), [[Númenor]], elflerle dostâne ilişkiler içinde olmaya devâm ettiği bir dönemde- Valar tarafından Orta Dünyâ'ya geri gönderildiğini açıkladı. [[Üçüncü Çağ|ÜÇ]] 1000 civârında Valar tarafından Orta Dünyâ'ya gönderilen [[Istari
Glorfindel meselesi, Gondolinli Glorfindel'in adını başka bir isimle değiştirerek çözülebilirdi ancak Tolkien bunu yapmaya gönülsüzdü. Bunun sebebi, Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi'ndeki Glorfindel ile daha önceki bir çağda yaşayan Glorfindel'i kaynaştırması ve ilişkilendirmesiydi. Eğer ismi değiştirseydi, onunla birlikte ''Yüzüklerin Efendisi''’nde sadece ismi değil, o karakterin içinde yer aldığı hikâyeleri ve tasvirleri de değiştirmesi gerekecekti.
| |||