Uluslararası Af Örgütü: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Pragdon (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Pragdon (mesaj | katkılar)
Çalışma şablonu + eklemeler
1. satır:
{{çalışma}}
{{kaynaksız|tarih=Aralık 2014‎}}
{{Kuruluş bilgi kutusu
| adı = Uluslararası Af Örgütü
23. satır:
| tür = [[Uluslararası örgüt|UAÖ]]
| statü = [[Kâr amacı gütmeyen kuruluş]]
| amaç = <!--İnsan örn.Haklarının insani, barışı koruma amaçlı, vb -->Korunması
| merkez = [[Londra]], [[İngiltere]]
| konum = Uluslararası
40. satır:
| lider_adı4 =
| kilit_insanlar =
| ana_organ = <!-- kurul, yönetim kurulu, vb. -->
| ana_kurum = <!-- eğer alt organizasyonu varsa -->
| üyelik =
| bütçe =
52. satır:
| friendfeed = <!-- yalnızca friendfeed kullanıcı adı-->
| pinterest = <!-- yalnızca pinterest kullanıcı adı-->
| youtube = <!-- yalnızca youtube kullanıcı adı-->AmnestyInternational
| notlar = [http://www.amnesty.org.tr Türkiye Resmi Sitesi]
}}
 
'''Uluslararası Af Örgütü''' veya '''Af Örgütü''' ([[İngilizce]]: ''Amnesty International'' veya ''Amnesty'' (AI)), dünya çapında 7 milyondan fazla üyesi ve destekçisi olan insan hakları üzerine kurulu bir sivil toplum örgütüdür. [[Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi]] ve diğer uluslararası standartlarca belirlenmiş her türlü insan[[İnsan hakkınıhakları|İnsan haklarını]] savunma ve teşvik etmeyi amaç edinmişedinmiştir.<ref uluslararasıname="aboutai">{{cite birweb|url=https://www.amnesty.org/en/who-we-are/about-amnesty-international sivil|title=About toplumAmnesty kuruluşudur.International |publisher=Amnesty International |accessdate=20 July 2008}}</ref>
 
Uluslararası Af Örgütü, [[28 Mayıs]] [[1961]]'de [[avukat]], [[Peter Benenson]] tarafından "The Forgotten Prisoners (Unutulmuş mahkumlar)" adlı makalesinin [[The Observer]]'da yayınlanmasının ardından [[Londra]]'da kuruldu.<ref name=Forgotten>Benenson, Peter, [http://www.guardian.co.uk/uk/1961/may/28/fromthearchive.theguardian "The Forgotten Prisoners"], ''The Observer'', 28 May 1961. Retrieved 28 May 2011.</ref> Örgüt, [[insan hakları]] ve uluslararası sözleşmelerin ihlallerine karşı kampanyalar düzenlemektedir. Bu kampanyalar sayesinde hükümetlere baskı yaparak kamuoyunu harekete geçirmeyi hedeflemektedir.<ref name="aboutai" />
AI hiçbir devlet, siyasi ideoloji, veya dine bağlı değildir, kâr amacı gütmez. Özellikle '''düşünce suçluları'''nın serbest bırakılması, '''siyasî suçlu'''larının adil bir şekilde yargılanması, [[işkence]], [[idam]] ve tutuklulara gösterilebilecek her türlü zulmün bertaraf edilmesi, [[siyasi cinayet]] ve [[adam kaçırma]] ve her türlü [[insan hakları]] ihlaline karşı durulması konusunda çeşitli kampanyalar düzenler.
 
Kuruluş, [[işkence|işkenceye]] karşı yürüttüğü kampanyalar sayesinde [[1977]] yılında [[Nobel Barış Ödülü]] ve [[1978]] yılında [[Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ödülü]]'nün sahibi oldu.<ref name="AIUNAward">{{cite web|url=http://www.ohchr.org/Documents/Press/previous_recipients.pdf |title=United Nations Prize in the field of Human Rights |format=PDF |date=}}</ref>
[[1977]] yılında [[Nobel Barış Ödülü]]nü kazanan AI bugün yaklaşık 2 milyondan fazla üye ve destekçisinin yanı sıra 5 milyondan fazla aktivistiyle 216 ülke ve bölgede faaliyet göstermektedir.<ref name="whoai"/> Kuruluşundan bugüne kadar 44.600'den fazla tutukluyu savunmak ve desteklemek amacıyla çalışmıştır.{{olgu}}
 
== Tarihçe ==
 
Uluslararası Af Örgütü (AI) [[1961]] yılında, [[Londra]]'da İngiliz avukat [[Peter Benenson]]<ref>{{cite encyclopedia |year=2002 |encyclopedia= Encyclopedia of Contemporary British Culture |publisher= Routledge |location= Londra |editor1-first =Peter |editor1-last= Childs |editor2-first =Mike |editor2-last= Storry |title= Amnesty International |pages= 22–23 }}</ref> ve [[Eric Baker]] adlı, [[Quaker]] dinine mensup bir barışsever tarafından kurulmuştur.<ref>Benenson, P. (1983). Memoir</ref> Benenson'un bu kurumu kurma fikri, gazetelerde defalarca, hükümetlerin kendi halklarına karşı haksız davranışlarını okuduğunda oluştu. Okuduğu makale, "''Özgürlük''" kelimesinin o zamanlar yasak olduğu [[Portekiz]]'de iki üniversite öğrencisinin bir lokantada "''özgürlük''" şerefine kadehlerini kaldırdıkları için yedi yıl hapse mahkûm edilmeleri hakkındaydı.<ref name=Keane>{{cite book | title=An Irish Statesman and Revolutionary: The Nationalist and Internationalist Politics of Sean MacBride| author=Elizabeth Keane |isbn= 978-1-84511-125-0 | year=2006 |publisher=I.B.Tauris }}</ref> [[28 Mayıs]] [[1961]] tarihinde Benenson, İngiliz gazetesi [[The Observer]]'da bu vaka hakkında "Unutulmuş Mahpuslar" (''The Forgotten Prisoners'') başlıklı makaleyi yayınladı. Bu makalede okuyucularını, bu gençlerin salıverilmesi için hükümete mektup yazmaya çağırıyordu. Benenson şöyle yazıyordu "''Gazetenizi haftanın herhangi bir günü açtığınızda, dünyanın bir yerinde, birisinin, görüşleri veya inançları hükümetince beğenilmediğinden, tutuklandığını, işkence gördüğünü ya da idam edildiğini okuyabilirsiniz''". Yazısı o kadar etkili oldu ki bunu izleyen yıl zarfında bir düzine ülkede haksızlık kurbanlarının haklarını savunmak için mektup yazma grupları oluştu. Bu eylem, "''Appeal for amnesty''" (Türkçe yaklaşık anlamı: 'politik tutukluların bırakılma çağrısı') olarak ''Amnesty International'''ın başlangıcı kabul edilir.
 
[[Dosya:Irene Khan 2003.jpg|Ağustos 2001- Temmuz 2010 tarihleri arası Örgütün Genel Sekreter olan [[Irene Khan]]|thumb|200px]]
73. satır:
 
=== Genel Sekreterler ===
{| border="2" cellpadding="2" cellspacing="0" style="margin: 0 1em 0 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 92%;"
* [[Peter Benenson]], [[1961]]-[[1966]]
|-
* [[Eric Baker]], [[1966]]-[[1968]]
!| Genel Sekreterler
* [[Martin Ennals]], [[1968]]-[[1980]]
! Görev süresi
* [[Thomas Hammarberg]], [[1980]]-[[1986]]
! Köken
* [[Ian Martin]], [[1986]]-[[1992]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
* [[Pierre Sané]], [[1992]]-[[2001]]
| <span style="display:none">Peter Benenson</span>{{flagicon|United Kingdom}} '''[[Peter Benenson]]'''
* [[Irene Khan]], [[2001]]-[[2010]]
| 1961–1966
* [[Salil Shetty]], [[2010]]-halen
| [[Birleşik Krallık]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
| <span style="display:none">Eric Baker</span>{{flagicon|United Kingdom}} '''[[Eric Baker]]'''
| 1966–1968
| [[Birleşik Krallık]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
| <span style="display:none">Martin Ennals</span>{{flagicon|United Kingdom}} '''[[Martin Ennals]]'''
| 1968–1980
| [[Birleşik Krallık]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
| <span style="display:none">Thomas Hammarberg</span>{{flagicon|Sweden}} '''[[Thomas Hammarberg]]'''
| 1980–1986
| [[İsveç]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
| <span style="display:none">[[Avery Brundage]]</span>{{flagicon|United Kingdom}} '''[[Ian Martin]]'''
| 1986–1992
| [[Birleşik Krallık]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
| <span style="display:none">Pierre Sané</span>{{flagicon|Senegal}} '''[[Pierre Sané]]'''
| 1992–2001
| [[Senegal]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
| <span style="display:none">Irene Zubaida Khan</span>{{flagicon|Bangladesh}} '''[[Irene Khan]]'''
| 2001–2010
| [[Bangladeş]]
|- style="background-color:{{separtylcol-i}}"
| <span style="display:none">Salil Shetty</span>{{flagicon|India}} ''' [[Salil Shetty]]'''
| 2010 – devam ediyor
| [[Hindistan]]
|}
 
== Çalışmaları ==