Tang Hanedanı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Türki ve Batı'daki halklar ile mücadele: Uygurların göktürk devletine son vermesi.
Gerekçe: + kaynak gerektiren bilgi eklentisi + yapıcı olmayan değişiklik
108. satır:
'''Tang Hanedanı''', ([[Çince]]: 唐朝; [[Pinyin]]: Tángcháo) (18 Haziran [[618]] – 4 Haziran [[907]]) [[Sui Hanedanı]]'nın ardından [[Çin]]'e hüküm sürmüş hanedandır. 618'de [[Li Shimin]], [[Sui Hanedanı]]'nı devirerek Tang Hanedanı'nı kurdu.{{fact}} Li Shimin daha çok Tang Hanedanı'nın kurucusu İmparator Taizong olarak bilinir. Çin imparatorlarının en ünlülerinden biridir. Tang Hanedanı döneminde Çin'in komşularının üzerinde çok büyük etkisi vardı ve birçok komşu krallıkları vergiye bağlamıştı. Bununla birlikte [[Göktürk Kağanlığı]] [[659]] yılında, [[İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı]] ise [[744]] yılında Tang Hanedanı'nın egemenliği altına girmiştir. Yaklaşık 300 yıl (MS 618-906) yönetimde kalan Tang Hanedanı zamanında [[Han Hanedanı]]'ndan bile daha parlak bir dönem yaşandı. Bu dönemde imparatorluk toprakları genişletildi; değişik ırk, kültür ve dinlerden halklarla ilişkiler kuruldu ve sonradan batılı toplumları şaşkınlığa uğratacak bir yönetim sistemi kuruldu.
 
Çin, '''Tang''', [[Song Hanedanlığı|Song]] ve [[Yuan Hanedanı|Yuan]] HanedanıHanedanlıkları döneminde dünyanın en gelişmiş ülkesiydi ve ekonomisi ile kültürü komşularının yoğun ilgisini çekmekteydi. Bu dönem, aynı zamanda, sanat ve edebiyatın doruğa ulaştığı, yaratıcı etkinliklerin geliştiği bir dönemdi. Birçok ülkeden imparatorun Sian yakınlarında Changan'da bulunan sarayına gelen bilim adamı, sanatçı, şair ve müzisyenlerle Sian uygar dünyanın merkezi durumuna geldi. 2. yüzyılda Han Hanedanı döneminde Çin'e giren [[Buda]] öğretisinin Çin sanatı ve düşüncesi üzerindeki etkileri giderek arttı. Çin uygarlığı Asya'nın en uzak köşelerine kadar ulaştı, [[Japon]]lar Çin yazı karakterlerini kendi yazı dillerinde kullanmaya başladılar.
 
Tang Hanedanı'nın son yıllarında Çin, siyasi kargaşalara sahne oldu. Niu Li siyasi mücadelesi, hadımların devlet yönetimini ele geçirmesi ve birbirlerini izleyen köylü isyanları, hanedanın gücünü giderek zayıflattı. Tang Hanedanı'nın sonunda patlak veren Huang Chao İsyanı’na katılan Zhu Wen, Tang Hanedanı imparatorunu tahttan indirerek kendini imparator ilan etti.
115. satır:
 
==Türki ve Batı'daki halklar ile mücadele==
Sui ve Tang HanedanlarıHanedanlıkları kendi zamanlarında etraflarındaki göçebe topluluklara karşı seferle düzenlediler. Etraflarındaki bu göçebe halklar Türk, Moğol, Tibet kavimleriydi ve aralarında en güçlüleri Türk kavimleriydi. Türk kavimleri gücünü [[Göktürk Devleti]], [[Uygur Kağanlığı]], [[Karahanlılar]] ile 600 sene boyunca ta ki [[Karahitaylar]]'a kadar gösterecektir. Bu güce karşı ticaret yollarının güvenliğini sağlamak için Türkler ile iyi ilişkiler içinde bulunmak gerekiyordu. İyi ilişki ortamını oluşturmak içinde 597, 599, 614 ve 617 yıllarında olmak üzere Çinli prensesler Türk kavminin önde gelenleriyle evlendirilmişti. Sui HanedanıHanedanlığı zamanında Türkler ile Çinliler zaman zaman anlaşma içine giriyordu. Bu iyi ilişkilerin bir göstergesi olarak bir Moğol kavmi olan [[Hitaylar]] Suilerin kuzey sınırlarına saldırdığında 20,000 civarındaki Türk ordusu Hitaylara karşı savaşması gösterilebilir. Bu savaşta Türkler Hitayların hayvanlarını ve kadınlarını savaş ganimeti olarak elde etti.
 
Türk kumandanları Çin ordusunda paralı asker olarak görev yapmışlardır. 755 yılına kadar yaklaşık olarak 10 Türk general Çin ordusunda görev yapmıştır. 635 ve 636 yıllarında iki kez Tang kraliyet ailesinden prensesler Türk generaller ile evlendirilmişlerdir.En sonunda uygurlar çin ile anlaşarak göktürkleri yenmiştir.
{{Çin tarihi}}
 
129. satır:
 
[[Kategori:Tang Hanedanı| ]]
[[Kategori:Çin hanedanlarıhanedanlıkları]]
[[Kategori:10. yüzyılda Çin]]
[[Kategori:VikiProje Tarih kaynak bekleyen maddeler]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Tang_Hanedanı" sayfasından alınmıştır