Gürcüler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi
Lashalakerbaia (mesaj | katkılar)
Sakhalinio tarafından yapılan 17809823 sayılı değişiklik geri alınıyor.
53. satır:
|diller = [[Gürcüce]]
|dinler = [[Gürcü Ortodoks ve Elçisel Kilise]] <br>Gürcü [[Katolik]], [[İslam]] ([[İran]], [[Türkiye]] ve [[Acara]]'nın köylerinde)
|ilgili gruplar = [[Lazlar]] , [[Megreller]] , [[Svanlar]]
}}
'''Gürcüler''' ({{dil-ka|ქართველები}} ''Kartvelebi''). Gürcülerin büyük bölümü bugün [[Gürcistan]]’da yaşamaktadır. Gürcüler ayrıca [[Azerbaycan]], [[İran]], [[Rusya]], [[Türkiye]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ve Avrupa’nın bazı ülkelerine de dağılmıştır. Tarihsel antropoloji açısından Gürcüler, [[Svaneti|Svanlar]], [[Lazlar]] ve [[Megreller]] ile aynı kökenden gelen halklar olarak kabul edilir.
 
== Adın kökeni ==
Adı, Gürcü ulusunun atası sayılan [[Kartlos]] ile bağlantılıdır. Gürcistan’ın doğu kesinin tarihsel adı olan "''Kartli''"nin de Kartlos adından geldiği kabul edilir. Gürcüler, değişik dillerde birbirinden farklı adlarla anılırlar. Türkçe’deki Gürcü adı ise, İranlıların Gürcüleri verdiği ad olan ''Kurc'' veya ''Gurc'' adından gelir. Osmanlı döneminde kullanılan ''Gürci'' adı da buradan gelir. İngilizce’de ''Georgians'', Almanca’daki ''Georgier'', Fransızca’daki ''Géorgiens'' gibi adların da Gürcülerin Farsça adından geldiği sanılır.
 
== Dil ==
Gürcülerin konuştuğu dil [[Gürcüce]], günümüzde [[Gürcistan]]’ın standart dilidirdiidir. [[Gürcü alfabesi]] olarak bilinen ayrı bir yazı sistemiyle yazılır. Bu alfabede 33 fonem vardır. [[Gürcüce]], temel olarak Doğu Gürcüce’si üzerinde gelişmiş, süreç içinde edebiyat ve devlet dili olmuştur. Bu standart dile dayanan Gürcü edebiyatı, yaklaşık 1.500 yıllık bir geleneğe sahiptir.
 
Gürcistan, tarihi boyunca farklı feodal siyasi yapıların varlığını sürdürdüğü bir ülkeydi. Birkaç yüzyılın birleşik bir devlet yapısı olmasına karşın, bu zaman dilimini dışında ülke topraklarında birden fazla krallık ve prenslik bulunuyordu. Ayrı siyasi yapıların da korunduğu bu bölgelere bağlı olarak Gürcüce’nin farklı diyalektleri konuşuluyordu. Günümüzde bu diyalektlere konuşma dilinde rastlanır, ancak bu diyalektler ayrı bir yazı dili olarak kullanılmamıştır.
 
== Tarih ==
[[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ve [[İran]] arasındaki çekişmenin sahne olduğu [[Gürcistan]] toprakları, 7. yüzyılda Müslüman [[Araplar]]la da tanıştı. [[Araplar]] [[654]]’te [[Tiflis]] emirliğini kurdular ve yaklaşık beş yüz yıl Tiflis ve yöresine egemen oldular. 11. yüzyılda Gürcü ulusal bağımsızlık hareketi gelişti ve bu hareket Kraliçe [[Tamar]] döneminde ([[1184]]-[[1213]]) zirvesine ulaştı. Bu dönemde Gürcüler, kuzeyde [[Çerkesya]]’dan güneyde bugünkü [[Azerbaycan]]’a, batıda [[Erzurum]]’dan doğuda [[Gence]]’ye uzanan küçük bir Kafkas imparatorluğu kurdular. Altın Çağ olarak adlandırılan bu dönemde Gürcüler, mimari, edebiyat, ekonomi açısından büyük gelişme gösterdiler. [[Şota Rustaveli]]'nin ünlü destanı Kaplan Postlu Kahraman'ı (''Vephistkaosani'') bu dönemde yazdı. [[1220]]’lerdeki Moğol istilası Gürcülerin siyasal birliğini ortadan kaldırdı ve Gürcülerin yaşadığı topraklar yeniden küçük devletlere bölündü.Gürcüler ise küçük prensliklere ayrıldılar.15. yüzyıldan itibaren batıdan [[Osmanlılar]], doğudan İranlılar Gürcüler üzerinde ağır baskılar kurdular.[[1578]] Yılında [[Lazistan]]'ın başkenti [[Batum]] da Osmanlı'ın [[Trabzon]] Eyaleti'ne bağlandı.
 
[[İran]] şahı [[I. Abbas]], [[Doğu Gürcistan]]’daki direnişi kırmak için [[Kartli]] bölgesinin nüfusunun büyük bölümünü İran’a sürdü. Bugün Fereydan Gürcüleri olarak adlandırılan [[İran]]’daki Müslüman Gürcüler, bu sürgün Gürcülerin torunlarıdır. [[Osmanlılar]] da [[Tao-Klarceti]] ve [[Samtshe-Cavaheti]] gibi Tamar dönemindeki birleşik Gürcistan’ın güneybatı bölgelerini topraklarına kattı.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Gürcüler" sayfasından alınmıştır