Muson rüzgârları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
HakanIST (mesaj | katkılar)
k 95.15.47.178 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, 95.1.201.58 tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
düzeltme AWB ile
4. satır:
[[Dosya:Incoming (5307140627).jpg|thumb|Yaz musonlarının başlangıçı, [[Yucatan]] yarımadası]]
 
'''Muson rüzgarları''', özellikle [[Asya kıtası]] ile [[Hint okyanusu]]nun, yaz ve kış mevsiminde farklı ısınmasına bağlı olarak oluşan mevsimlik (devirli) rüzgar. Muson kelimesi Arapça ''mevsim'' kelimesinden türemiştir.
 
== Köken bilimi ==
10. satır:
 
== Oluşumu ==
Kara ve denizler aynı miktarda güneş enerjisi alsalar da aynı miktarda ısınamazlar. Karalar ve denizlerin [[özgül ısı]]ları ve ısınma özellikleri birbirinden farklıdır. 1 gr taşı 1 °C ısıtmak için 0,5 °C ısıya ihtiyaç varken, 1 gr suyun sıcaklığını 1 °C yükseltmek için 1 °C sıcaklığa ihtiyaç vardır. Bu nedenle ''karalar hızlı ısınır, hızlı soğur, çok ısınır, çok soğur'' ve ''denizler yavaş ısınır, yavaş soğur, az ısınır, az soğur''.
 
Komşu olan Asya kıtası ve Hint okyanusunun bu gerekçelerle yaz ve kış farklı ısınmaları, bunun sonucunda farklı [[basınç|basınc]]a sahip olmaları Musonların temel sebebidir. Bölgede rüzgarlar yaz ve kış farkı yönlerden eserler; yazın denizden karaya, kışın karadan denize doğru eserler.
17. satır:
[[Dosya:MatheranPanoramaPointDrySeason.JPG|300px|thumb|[[Batı Gat Dağları]] kurak sezonda, 28 Mayıs 2010]]
[[Dosya:MatheranPanoramaPointMonsoon.JPG|300px|thumb|Yağışlı sezon [[Batı Gat Dağları]], 28 Ağustos 2010]]
Hint okyanusundan, Asya kıtasına yaz mevsiminde esen rüzgardır. Yaz mevsiminde karalar hızla ve fazlaca ısınmıştır. Çevresine göre sıcak alanlar [[alçak basınç]] merkezi oluşturur. Aynı anda Hint okyanusu yavaş ısındığından daha serindir. Soğuk olan okyanus Karaya göre [[yüksek basınç]] alanıdır. Rüzgar yüksek basınç alanından , alçak basınça doğru eser. Sonuçta Hint okyanusundan Asya kıtasına doğru güçlü rüzgarlar esmeye başlar.
 
Yaz musonları bol yağış bırakırlar. Hava kütlesinin nem taşıma kapasitesi sıcaklığa bağlıdır. Yaz musonları sıcaklıkları yüksektir, Okyanus üzerinden doğdukları için bol miktarda nem bulundururlar. [[Himalaya dağları]] 8.000 m yükseklikleriyle bir duvar gibi karşılarına çıktığında yükselmek zorunda kalırlar. Güçlü [[yamaç yağışları]] oluşur. Bu bölgede bulunan [[Hindistan]], [[Assam]] bölgesinde bulunan Çerapunci 12.000  mm yağışla dünyada bir yılda en fazla yağışı alan yerlerindendir.
 
== Kış musonları ==