Pars: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 88.242.227.37 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Hasanturan474747 tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
düzeltme AWB ile |
||
23. satır:
}}
[[Dosya:Baby spotted leopard.jpg|240px|thumb|Pars yavrusu]]
[[Dosya:Leopard samburu.jpg|300px|thumb|left|Devrilmiş bir ağaç dalının üstünde oturan pars, [[Kenya]]]]'''Pars''' (''Panthera pardus''), '''Leopar''' olarak da bilinir, [[kedigiller]] (Felidae) familyasından [[Panthera]] cinsinin 4 büyük kedi türünden biri. Önceleri parsın, [[aslan]] ve [[panter]]in [[melez]]i olduğu düşünülüyordu. Leopar ismi de Latince ''Leo'' (aslan) ile panter manasında kullanılan ''Pard'' kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. İlk doğa bilimciler leopar ve panterleri renkleriyle değil de panterin daha uzun olan kuyruğunu dikkate alarak kuyruk uzunluklarıyla ayırmışlardır.
== Özellikleri ==
Pars, [[aslan]], [[kaplan]] ve [[jaguar]] gibi büyük kedilerin içinde en büyük dördüncü (kaplan, aslan ve jaguardan sonra) cüsseli olanıdır. Erkek parsın boyu yaşadığı bölgeye değişmekle birlikte ortalama 90 santimetre olan kuyruk dahil 2,40 metreye kadar olabilir. Ağırlığı 88 kiloya erişebilir. Erkekler dişilerden %20-%40 kadar daha büyük olabilir. Diğer büyük kedilere göre uzun gövdesine göre daha kısa bacaklara sahiptir. Büyük kedilerin içinde en iyi ağaca tırmanabilen türdür. Geniş pençelerinde sivri ve keskin tırnakları, kısa ve toparlak kulakları, göz alıcı parlaklıkta kısa tüylü postu vardır. Post rengi ve tüy uzunluğu yaşam alanına göre değişmekle beraber, parlak sarımsı kahverengiden koyu sarımsı pas rengine kadar farklılık gösterebilir. Üstünde siyah benekler bulunur.
Birçok kişi parsı jaguar ile karıştırır. Jaguardan farlı olarak beneklerinin içlerinde siyahlık bulunmaz. Çene ve kafa yapıları da jaguara göre daha küçüktür. Boğazlarının altında siyah noktalardan oluşan kolye benzeri çizgi vardır. Alt kısımları beyazdır. Gövdesinin üçte ikisi kadar da kuyrukları vardır. Postlarının üstündeki siyah benekleri, yapraklar arasında daha kolay kamufle olarak sezdirmeden avına yaklaşmasını sağlar. Postunun üstündeki benekler, insanların parmak izi gibi her bireyde farklılık gösterir. Parslarda melanistik siyah renkli olanlara da rastlanır. Siyah renkli olanlarına panter denildiği de olur. Bilim adamları önceleri siyah renkli parsları farklı bir tür olarak tanımlamalarına rağmen, sonradan farklı bir tür olmadığına karar vermişlerdir. Siyah renkli parsların postlarına bakıldığında belirsiz de olsa benekler görülebilir. Kardeş yavrulardan biri normal renkte olurken diğeri siyah olabilir. Çekingen ve ihtiyatlıdır. Duyuları çok kuvvetlidir. Bu özelliklerinin yanında avladıkları avları bazen sırtlan sürülerine kaptırırlar.
36. satır:
== Dağılımı ==
[[Afrika]]'nın sıcak bozkırlarından [[Hindistan]] ve [[Malezya]] yarım adasının yağmur ormanları ve [[Çin]]'in karla kaplı soğuk dağlıklarına kadar olan ormanlarda, çalılıklarda, fundalıklarda, yarı çöl ortamda ya da kayalık dağ yamaçlarında yaşayabilirler. Siyah bireylere Afrika’da rastlanmazken Hindistan ve uzak doğunun orman alanlarında yaşayan popülasyonlarda rastlanabilir.[[Dosya:Panthera.pardus.kotiya2-ZOO.Jihlava.jpg|300px|thumb
== Türkiye'deki varlığı ==
Türkiye'deki varlığı ile ilgili son resmî kayıt 17 Ocak 1974 tarihinde [[Ankara]]'nın Beypazarı ilçesinin 5
2010 yılında Siirt'te Gabar Dağı yakınlarında öldürülen pars fotoğrafı, 1974 yılından beri Türkiye'de parsla ilgili ele geçen ilk somut kanıt niteliğindedir. Ayrıca parsın cesedinin fotoğrafla belgelenmesi Türkiye'de hala popülasyonunun devam ettiği yönündeki iddiaları yeniden canlandırmıştır.<ref>http://www.ntv.com.tr/turkiye/leopar-yeniden-turkiyede,6yMzSyEK40CruwH9R95Gig</ref> 2013 yılının Kasım ayında [[Diyarbakır]]'ın [[Çınar, Diyarbakır|Çınar]] ilçesinde görülmüştü bir çobana saldırması sonucı öldürülmüştür <ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.samanyoluhaber.com/gundem/Diyarbakiri-sallayan-leopar-saldirisi/1032352/|başlık=Diyarbakır'ı sallayan leopar saldırısı!|yayımcı=[[Samanyolu Haber]]|tarih=4 Kasım 2013|erişimtarihi=4 Kasım 2013}}</ref>
18 Temmuz 2015 tarihinde Tunceli'nin Pülümür ilçesine bağlı Boğalı köyü Karagöz Deresi'nde, uzun süre su içerisinde kalmış ölü bir hayvan olduğu ihbarı üzerine Doğa Koruma ve Milli Parklar ekiplerince gen tespiti ve DNA analizleri için TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'ne gönderilmesinin ardından yapılan açıklamada yavru hayvanın Anadolu parsı olduğu ispatlanmıştır.<ref>http://www.hurriyet.com.tr/tuncelide-anadolu-parsi-sevinci-29608115</ref><ref>http://www.ajanshaber.com/tuncelide-bulunan-hayvan-lesi-anadolu-parsi-haberi/211534</ref><ref>http://www.iha.com.tr/haber-tuncelide-olu-anadolu-parsi-bulundu-480276/</ref>
| |||