Türkiye Komünist Partisi (1920): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Pragdon (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + kaynak gerektiren bilgi eklentisi
Pragdon (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + kaynak gerektiren bilgi eklentisi
25. satır:
 
=== Mustafa Suphi ve 15'ler ===
[[İttihat ve Terakki]] hükûmetine muhalefetten [[Sinop]]'a sürgün edilen [[Mustafa Suphi]] buradan Çarlık Rusyası'na geçti ve burada Ruslara esir düştü. Esirliği sırasında tanıştığı mahkûm devrimcilerin ve Ekim Devrimi'nden sonra [[Bolşevizm]]'in etkisi ile 1918 yılında Sosyalist Müslüman Doğu Halklar Kurulatayı'nın ardından sürgündeki askerler ve Türkiye'deki gruplarla beraber 10 Eylül 19291920 yılında [[Bakü]]'de yapılan kongre ile TKP (TKF) kuruldu. Mustafa Suphi ve arkadaşları [[Anadolu]]'da gerçekleşen [[Kurtuluş Savaşı]]'na destek vermek için önce [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]] ile irtibat sağlamışlardır. Mustafa Kemal'in daveti ile Ankara'ya gelmek için yola çıkmışlardır. TKP'nin [[Azerbaycan]]'da oluşturulmuş bir grup silahlı birliği de Kurtuluş Savaşı'nı desteklemek için gönderilmişlerdir.
 
TKP üyelerinin yurda girmeleri ile protestolar gerçekleşmiştir. Kimi kaynaklarda bu protestoların 9. Kolordu (?) Komutanı [[Kâzım Karabekir]] tarafından tertiplendiği iddia edilmektedir. [[Kars]] ve [[Erzurum]]'dan sonra Kazım Karabekir'in yönlendirmesi ile Trabzona geçmişlerdir. Mustafa Suphilerin amacı buradan gemi ile Samsun'a geçip Ankara'ya ulaşmaktadır. Ama Kazım Karabekir'in ise [[Rusya]]'ya geri göndermeyi istediği iddia edilmektedir. Gemi Karadeniz'e açıldıktan sonra [[Trabzon]] kabadayılarından Yahya Kahya ve adamları gemiye arkadan yetişip Mustafa Suphi ve arkadaşlarını öldürmüşlerdir. Bu cinayette genel kanı planlayanın Kazım Karabekir olduğudur. Başka bir iddia ise bizzat Stalin'in Sultan Galiyev ve [[Ulusal komünizm|ulusal komünistler]] ile hücre kurduğu iddiasıyla Mustafa Suphi'yi o dönem desteklediği Enver ve İttihatçıların tertibiyle ortadan kaldırmış olabileceğidir. Zira daha sonra Stalin tarafından yargılanan Sultan Galiyev'e yöneltilen suçlamalardan biri Mustafa Suphi'yle birlikte yasadışı Pan-Türkist ve Turancı bir fraksiyon kurduğu iddiasıydı.