John (İngiltere kralı): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
30. satır:
'''Yurtsuz John''' (d. [[24 Aralık]] [[1166]] – ö. [[19 Ekim]] [[1216]]), 1215'te [[Magna Carta]]'yı imzalayan [[İngiltere]] kralıdır.
== Kral olmadan önceki dönemi ==
Norman krallarından [[II. Henry (İngiltere Kralı)|II. Henry]]'nin en küçük oğludur. Ağabeyleri II.Henry'ye karşı isyan ettikleri için kral tarafından 1177'de İrlanda Lordu olarak atandı. Ancak 1189'da ağabeyi [[II. Richard (İngiltere Kralı)|I. Richard]] babasına karşı ayaklandığında I. Richard'ı destekledi. Bu yüzden I. Richard kral olunca John'a karşı oldukça cömert davrandı ve Fransa*daki Montain kontluğunu ve İngiltere'deki pekçok araziyi bağışladı.<ref name=":0">Ortaçağ-Yeniçağ Avrupa Tarihi, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Ders Kitabı sf.30.31</ref>
I. Richard, küçük kardeşi John'dan İngiltere'ye girmeyeceği ve yönetime müdahale etmeyeceği konusunda söz almıştı. Ama 1190'da [[Üçüncü Haçlı Seferi]]<nowiki/>ne katılmak için yola çıkmadan önce yerine yeğeni Arthur'u veliaht olarak atayınca John İngiltere'ye geldi ve Lord William Longchamp aracılığıyla yönetimi devraldı. Ancak diğer İngiliz soyluları Richard'a bağlılıklarını sürdürdüler.<ref name=":0" /> Richard 1194'de İngiltere'ye döndü ve John yaptığı işkencelerin üstüne anavatanı olan İngiltere'den sürgün etti. John ağabeyinden özür diledi ve Richard kendisini affederek Mortrain ve İrlanda'daki mülklerini geri verdi.1196'da Richard'ın veliaht ilan ettiği Arthur'un Fransız kralı II. Filip ile yaptığı yaptığı savaşta esir düşmesinin ardından John yeni veliaht olarak ilan edildi.<ref name=":0" />
== Kraliyet yılları ==
1199 yılında I. Richard ölünce John kral ilan edildi. Ancak Normandiya ve Anjou dükleri, onun krallığını tanımadılar ve tahtın sahibinin Fransa'da esir tutulan Arthur olduğunu ileri sürdüler. Arthur'u elinde tutan II. Filip de Arthur'dan yana tutum aldı. John nihayet 1203 yılında Arthur'u ele geçirip öldürdü. Ancak bu sorunlarının çözülmesini sağlamadı. Zira Normandiya ve Anjou dükleri bu sefer Fransa'nın saflarını geçtiler. İngiltere'nin Fransa'daki topraklarını kaybetmesi John'un prestij kaybetmesine neden oldu. Yeniden bu toprakları ele geçirmek için harekete geçti ama sefer masraflarını karşılamak için vergileri artırması yeniden huzursuzluklara yol açtı.<ref name=":0" />
Baronlar (büyük toprak sahipleri) eğer önerecekleri antlaşmayı kabul ederse onu tekrar kral yapacaklarını söylediler. Kral çaresizce bu antlaşmayı imzaladı ([[Magna Carta]] Libertatum 1215). Bu antlaşmanın önemi, tarihteki insan haklarıyla ilgili ilk yazılı antlaşma olmasıdır. Ancak baronlara tanınan ayrıcalıklar nedeniyle tamamen demokratik bir antlaşma değildir.
| |||