Orfeus: Revizyonlar arasındaki fark

'''Orfe''' (''Orpheus''), kimilerince gerçekten yaşamamış efsanevi bir isim veya [[mitoloji]]k bir şair olarak görülmesine karşın, [[ezoterizm]]de, [[Antik Yunan]]'a bilgeliği [[Pisagor]] ve [[Platon]]’dan önce getirmiş, en büyük inisiyelerden biri olarak kabul edilir.

Orfe'nin sevgili karısı bir meşe [[nemf]]'i olan iEvridiki bir gün Aristaeus’tan kaçarken ayaklarına bir yılan dolanır. Orfe, sevgilisi ölüp yeraltına (öte-âleme) gidince, ona tekrar kavuşmak için büyük çabalar gösterir. Tanrılardan yardım görme umuduyla, özlem içinde çalgısı olan [[lir]]'i çalarak harikulade, ahenkli müzikler yaratır. Bu çabaların sonunda yeraltı tansuri olan Pluto'dan bir yanıt gelir. Sevgilisine kavuşacaktır, fakat bir koşul vardır: sevgilisi yeraltı aleminin karanlıklarından ışığa çıkana kadar onun yüzüne bakmaması gerekmektedir. Böylece tanrisal yardımla, sevgilisi, aether (esîr) katlarından çıkıp yükselmeye başlar, fakat tam ışığa çıkacakken Orfe dayanamaz, ardından gelen sevgilisini görmek için dönüp geriye bakar. Bu büyük hatasından ötürü de sevgilisine kavuşamaz.

Eldeki verilere göre Orfe [[Yunanistan]]’a [[Trakya]]’dan ya da [[Asya]]’dan gelmiş olmalıdır. Kimi kaynaklara göre Orfe MÖ 8. yüzyılda bir Trakya kralı ile bir Apollon rahibesinin oğlu olarak dünyaya geldi. [[Semadirek]] (Samothrake) Adası’ndaki [[misterler]] eğitiminden geçtikten sonra [[Mısır]]’a gidip İsis Misterleri [[inisiyasyon]]undan geçti. (Fakat kimi kaynaklar Orfe’nin Mısır’a gitmemiş olduğunu inisiyatik eğitimini Asya’da almış olduğunu ileri sürer.) Daha sonra Yunanistan’a geçip Delf kentinde kendi inisiyatik organizasyonunu kurdu. Orfe’nin Delf’te kendi ekolünü kurmasını bazı araştırmacılar, aynı zamanda, eski Yunanistan’daki yozlaşmış inanışlarda yapılan bir tür reform hareketi olarak kabul ederler. Orfe eski inanışları tümüyle reddederek tepki çekmek yerine, eski inanışlardaki ilahlara ezoterik anlamlar yükleyerek, bu batıl duruma gelmiş inanışları -kimilerince Apollon kültü olarak adlandırılan- ezoterik öğretisi içinde eritme yöntemine başvurmuştur. Örneğin Orfe, Yunanlara “eski ilahınız Diyonizos yoktur” demek yerine “Diyonizos aslında tezahür etmiş İlahi Kelam’dır ve bu, insanların içinde sezgi ve vicdan tarzında belirir” demeyi tercih etmiştir.

Orfe, elinde kozalak başlı bir asa taşırdı. Adı (Orfe ya da Arfa) inisiyelerinin kendine hitap biçiminden doğmuş olup “ışığıyla şifa veren” anlamına geliyordu. Kurduğu inisiyatik organizasyonun merkezi olan Delfi’deki Apollon Tapınağı’nın kapısı üzerinde ünlü “kendini bil!” sözü yazılıydı.

* Erhat, Ezra (2004 ), ''Mitoloji Sözlüğü'' İstanbul:Remzi Kitabevi (Büyük Fikir Kitapları Dizisi) ISBN: 9789751403919