Osmanlı kültürü: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi
kDeğişiklik özeti yok
4. satır:
== Kültür etkileşimi ==
[[Dosya:Ottoman-Empire-Park.png|thumb|250px|left|İstanbul'da bir park.]]
[[Dosya:Fausto Zonaro - Amusement at Göksu - Google Art Project.jpg|thumb|220px240px|Göksu Deresi'nde kayık turu.]]
Osmanlı Türkleri, kuruluş öncesi yüzyıllardan beri birlikte getirdikleri [[Araplar|Arap]] ve [[Persler|Pers]] [[İslam]] kültürlerinin geleneklerinden ve dillerinden büyük ölçüde etkilenmişlerdi. [[Anadolu]]'ya yerleştikten sonra başta Yunan, Ermeni ve Yahudi olmak üzere yerli halkların kültürleriyle bir ölçüde kaynaştılar. Böylece eklektik tarzda bir Osmanlı kültürü ortaya çıktı. Özellikle [[Osmanlı İmparatorluğu|İmparatorluk]] haline geldikten sonra diğer kültürlerle değişim süreklilik kazandı.
 
Osmanlılar farklı kültür ve dinlere karşı -o çağlara göre- büyük bir toleransa sahipti. [[Osmanlı Hanedanı]]nı yöneten erkekler, eşlerini çeşitli etnik gruplardan aldılar ve bu nedenle sultanlar karışık ırk ve kültürel mirasa sahip oldular.
 
== HattatlıkOsmanlı toplumu ==
[[Dosya:Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary 271.jpg|küçükresim|sağ|245px|19. yy. da Osmanlılar.]]
[[Dosya:Tugra Mahmuds II.gif|220px|frame|[[Sultan]] [[II. Mahmud]] 'un tuğrası.]]
[[Dosya:Surname 57b-58.jpg|küçükresim|sol|245px|1720'lerde saray eğlenceleri, [[Surname]].]]
{{ana|Osmanlı toplumu}}
 
Osmanlı toplumu, [[Osmanlı İmparatorluğu]] bünyesinde yaşamış halkların bütününü ifade eder. Toplum, müslüman ve müslüman olmayan "[[millet]]"lerden oluşuyordu. Gayri müslimler [[cizye]] vergisi ödemek dışında toplumdan bir ayrıma tabi değildi.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
== Osmanlı mimarisi ==
{{ana|Osmanlı mimarisi}}
 
[[Dosya:Tugra Mahmuds II.gif|220px240px|frame|[[Sultan]] [[II. Mahmud]] 'un tuğrası.]]
== Hattatlık ==
{{ana|İslam hat sanatı}}
Divani elyazısı Arap hattatlık yazısı olup erken Osmanlı döneminde (16. ve 17. yüzyıllarda) geliştirilmiştir. Bu yazı, [[Housam Roumi]] tarafından bulunmuş ve en üst seviyesine [[Kanuni Sultan Süleyman]] idaresi altında ([[1520]]–[[1566|66]]) erişmiştir. Süsleme sanatı olarak kullanıldığı kadar hislerin açıklanmasında da kullanılır.
<center></center>
Satır 19 ⟶ 38:
* [[Hat Sanatı]]
 
[[Dosya:Iznik tiles in Selimiye Mosque.JPG|thumb|right|160px|[[Edirne]] [[Selimiye Camii]]'ndeki İznik çinileri.]]
dış bağlantılar:
== İznik çinisi ==
* [http://www.byegm.gov.tr/YAYINLARIMIZ/newspot/2002/may-jun/n14.htm calligraphy]
{{ana|İznik çinisi}}
* [http://www.byegm.gov.tr/YAYINLARIMIZ/newspot/2001/july-aug/n7.htm manuscript illumination] from the Turkish Ministry of Culture.
[[İznik]] çinisi [[15. yüzyıl]]da ortaya çıkmıştır. O dönemde yapılan [[Bursa Yeşil Camii]] ve Türbesinde ([[1421]]), [[Muradiye Külliyesi|Bursa Muradiye Külliyesi]] içindeki Muradiye Camii'nde ([[1426]]) ilk örneklerine rastlanır. 16. yy. da [[Osmanlı Devleti]]'nin güçlenmesi ve yeni yapıların ortaya çıkmasıyla birlikte İznik çinisi en ihtişamlı günlerini yaşadı. Bu dönemde yapılan [[Süleymaniye Camii]] ve [[Selimiye Camii]] gibi eserlerde İznik çinisiyle değerli süslemeler yapılmıştır. 17. yy. da İznik Çinisi kaybolmaya başlamış ve 18. yy. başlarında tamamen yok olmuşsa da 20. yy. da yeniden canlandırılmıştır.
 
 
 
== Tasavvuf ==
{{ana|Tasavvuf}}
 
[[Dosya:Karagoez-davul-Hacivat-zurna.jpg|thumb|220px240px|[[Hacivat]] (solda) ve [[Karagöz]] (sağda)]]
== Karagöz (gölge oyunu) ==
[[Dosya:Karagoez-davul-Hacivat-zurna.jpg|thumb|220px|[[Hacivat]] (solda) ve [[Karagöz]] (sağda)]]
{{ana|Karagöz}}
Türk gölge tiyatrosu, ayrıca '''Karagöz''' olarak da bilinir. Karagöz, ana karakterlerinden birinin adı olup, oryantal gölge tiyatrosundan gelmektedir. Bugün bilim adamları genel olarak elle idare edilen kukla oyununda diyalog için sesin yaratıldığını ve şarkı söylemenin bile mümkün olduğunu kabul ederler. Bu oyunun kaynağının [[Endonezya]], [[Çin]] olduğu üzerinde görüşler vardır.<ref>[http://www.karagozevi.com/?d=karagoz_tarihcesi.html Karagöz tarihi]</ref> Osmanlı İmparatorluğu'ndaki gölge oyunu ustaları, Karagöz'e Yunan hikâye söyleme yapısını eklediler. Türk gölge tiyatrosunun, [[Roma]] toplumundan ve Türklerin göçebe olduğu dönemde Çin'den etkilendiğine dair iki görüş vardır.
 
 
[[Dosya:Meddah story teller.png|thumb|220px|Osmanlı [[kahvehane]]sinde gösterisini yapan bir [[meddah]].]]
 
[[Dosya:Meddah story teller.png|thumb|220px240px|Osmanlı [[kahvehane]]sinde gösterisini yapan bir [[meddah]].]]
== Meddah ==
{{ana|Meddah}}
Satır 34 ⟶ 61:
 
== Osmanlı mutfağı ==
[[Dosya:French School - Enjoying Coffee - Google Art Project.jpg|thumb|220px240px|[[Harem]]'de kahve]]
[[Dosya:Baklava - Turkish special, 80-ply.JPEG|220px240px|right|thumb|[[Baklava]]]]
{{ana|Türk mutfağı}}
 
Satır 64 ⟶ 91:
 
== Sporlar ==
[[Dosya:Osmanli-gures-Wrestling.png|küçükresim|240px|19. yüzyılda Osmanlı güreşçileri. (V&A Galerisi, [[Londra]])]]
 
[[Yağlı güreş]] Türkler'in ata sporu tabirkabul edilen eski bir sporudur.
 
:[[Güreş]]
Satır 76 ⟶ 103:
== Dış bağlantılar ==
{{commonscat-ufak|Culture of the Ottoman Empire}}
* [http://www.byegm.gov.tr/YAYINLARIMIZ/newspot/2002/may-jun/n14.htm calligraphy]
* [http://www.byegm.gov.tr/YAYINLARIMIZ/newspot/2001/july-aug/n7.htm manuscript illumination] from the Turkish Ministry of Culture.
 
[[Kategori:Osmanlı kültürü| ]]