Sünnilik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kibele (mesaj | katkılar)
k Viomann tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, II. Niveles tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
şablonlar eklendi
6. satır:
== Sünni itikad mezhepleri ==
{{ana|İslam dini itikad mezhepleri}}
 
* [[Eş'ârîlik]] - [[Ebul-Hasan Ali El-Eş'ari]] (873-935) tarafından kuruldu. Müslüman fakih (hukukçu) ve pek çok sünni sufinin kendisine saygı duyduğu ve kendisi de [[sufi]] olan [[İmam-ı Gazali]] tarafından benimsenen bir kelam okuludur. Eşari kelamı insan aklına vahyi yorumlamakta daha kısıtlı bir alan tanımakta ve inancın insan aklından çıkamayacağı vahye ihtiyaç olduğu dolayısıyla da vahyin gelmediği durumlarda insanın sorumlu olamayacağı ilkesini savunmaktadır. İnanç gibi tüm ahlaki ilkelerin kaynağı da vahiy ile peygamberin ve sahabilerin uygulamalarıdır.
* [[Mâtûridîlik]] - [[Ebu Mansur El-Matüridî]] (ö. 944) tarafından kuruldu. [[Orta Asya]]'daki [[Türk toplulukları]] tarafından kabul edilinceye kadar azınlıkta kalan bir itikadi mezheptir. Geçmişte [[Anadolu]]'da [[Anadolu Selçukluları|Selçuklu]] ve [[Osmanlı İmparatorluğu]]nda yaşayan [[Türkler]]in büyük bir kısma Sünniliğin bu [[itikad]]i mezhebine bağlıydı.<ref>[http://www.21yyte.org/tr/arastirma/milli-guvenlik-ve-dis-politika-arastirmalari-merkezi/2013/12/02/7321/turkler-tarih-yolculugunun-neresinde Türkler Tarih Yolculuğunun Neresinde?]</ref> Ayrıca [[Şafiîlik]], [[Malikîlik]] ve [[Hanbelîlik]] fıkıh okulları [[Eş'ârîyye]] itikadi mezhebine bağlıyken [[Hanefîlik]] fıkıh okulunun izdeşleri [[Mâtûridîlik]] itikadi mezhebine bağlıdırlar. [[Mâtûridîlik]], [[Tanrı]]'nın var olduğu bilgisine akıl yürütmeyle ulaşılabileceğini savunur.
Satır 31 ⟶ 30:
[[Kur'an]]'ın [[İslam]] dinindeki yeri tüm Müslüman gruplarca benimsenmekle birlikte hadis konusunda çeşitli İslami grupların farklı anlayışlara sahip oldukları bilinmektedir. Hadisler İslamiyetin ilk dönemlerindeki peygamber ve yakınlarının ibadete, muamelat denilen dindeki çeşitli konulara ilişkin görüş ve davranışları yansıtan kayıtlardır. Müslüman bilginler peygamberin vefatından sonra İslam toplumunun karşı karşıya kaldığı sorunlara Kur'an'dan ve sünnetten sonra üçüncü kaynak kabul edilen [[Hadis]]lerden delillerle çözüm getirmeye çalışmışlardır. Sünnilik, Şiiliğin aksine Muhammed döneminde yaşamış peygamberin yakınındaki tüm arkadaşlarına ([[Sahabi]] denir) dinin güvenilir kaynağı olarak yaklaşmakta olduğundan çeşitli Hadis bilginlerinin hadis kriterlerine uygun buldukları tüm hadisleri hangi sahabe kanalıyla gelirse gelsin kabul etmektedir. Yine Sünnilik ilk dört halifeyi ([[Ebu Bekir]], [[Ömer bin Hattab|Ömer]], [[Osman bin Affan|Osman]] ve [[Ali]]) Muhammed'den sonra gelen güvenilir ve tazime layık dini kişilikler olarak kabul ederler. Oysa Şiiler ilk üç halifeyi (Ebu Bekir, Ömer ve Osman) Ali'nin elinden halifeliği çeşitli yollarla gasp etmiş kişiler olarak bakıp tazim göstermezler. Şiilerin bir kısım [[sahabe]]yi güvenilmez kabul edip sadece [[on iki imam]]dan gelen hadisleri doğru ve güvenilir (sahih) kabul etmesine karşılık Sünniliğin güvenilirliği tüm sahabeyle genişlettirmesi her iki grubun hadis külliyatlarında bir kısım farklılıklar bulunmasına yol açmıştır.
 
Sünni İslam anlayışında peygamberden aktarıldığı güvenilir (sahih) kabul edilen [[Kutub-i Sitte]] diye tanımlanan hadis kitapları şunlardır:
{{İtikadî mezhepler}}
* [[Sahih-i Buhari]] ''([[İmam Buhari]])''
* [[Sahih-i Müslim]] ''([[İmam Müslim]])''
50. satır:
* [[İbni Cureyc]]'in [[Musannaf İbni Cureyc|Musannaf]]ı
 
== Sünni tarikatları ==
 
Sünnilik içerisinde bilinen ve bilinmeyen olmak üzere 15'in üzerinde [[mezhep]] ve 100'ün üzerinde [[tarikat]] olduğu tahmin edilmektedir. 2000'li yılların başlarında İnternet'teki video portallarında alay konusu olan ve Elektro-şok tarikatı<ref>http://www.akilli.tv/video/seyh-nazim-kibrisi-break-dans-tarikati_778012</ref>, Break Dance tarikatı gibi tarikatların da itikat anlamında Sünni İslam'a bağlı olduğunun iddia edilmesi Müslümanlar tarafından tepki topladı. Ölümünden önce uzun süre [[Nazım Kıbrısi]]'nin önderliğini ettiği bu tarikat gibi, Türkiye'de onlarca tarikat vardır. Sünni tarikatların temel ibadetlerde birbirleriyle pek farkları yoktur ancak itikat anlamında farklılıklar göz önüne düşmektedir.
[[Dosya:Madhhab Map3.png|thumb|500px|sağ|İslam dünyasının haritası. Hanefiler (yeşil renkte) Türkiye'de, Yakın Doğu'nun kuzeyinde, Orta Asya ve Hindistan'da üstünlük teşkil eder.]]
 
== Sünni tarikatları ==
Sünnilik içerisinde bilinen ve bilinmeyen olmak üzere 15'in üzerinde [[mezhep]] ve 100'ün üzerinde [[tarikat]] olduğu tahmin edilmektedir.{{kaynak belirtilmeli}} 2000'li yılların başlarında İnternet'teki video portallarında alay konusu olan ve Elektro-şok tarikatı<ref>http://www.akilli.tv/video/seyh-nazim-kibrisi-break-dans-tarikati_778012</ref>{{dead link}}, Break Dance tarikatı gibi tarikatların da itikat anlamında Sünni İslam'a bağlı olduğunun iddia edilmesi Müslümanlar tarafından tepki topladı.{{kaynak belirtilmeli}} Ölümünden önce uzun süre [[Nazım Kıbrısi]]'nin önderliğini ettiği bu tarikat gibi, Türkiye'de onlarca tarikat vardır.{{kaynak belirt}} Sünni tarikatların temel ibadetlerde birbirleriyle pek farkları yoktur ancak itikat anlamında farklılıklar göz önüne düşmektedir.
{{Unreliable sources|date=12 Ekim 2016|some=yes}}
13 Aralık 1999'da ''[[Hürriyet (gazete)|Hürriyet]]'' gazetesinde yer alan habere göre [[Yaşar Nuri Öztürk]] [[Emevi]] İslamındaki tarikatların İslam'ın önde gelen kimselerinden olan ve [[Muhammed]]'in amcasının oğlu ve damadı olan [[Ali]]'ye lanet okuduklarını ve bunun [[II. Ömer|Ömer bin Abdülaziz]] döneminde kaldırıldığını iddia etmiştir.<ref>http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=-118685</ref>
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Sünnilik" sayfasından alınmıştır