Monarşi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
II. Niveles (mesaj | katkılar) k düzenleme AWB ile |
Etiketler: Süzgeç: tekrarlayan karakter Görsel Düzenleyici |
||
1. satır:
{{
{{düzenle|Kasım 2011}}
'''Saltanat''', '''Osmanlı Saltanatı'''{{fact}} veya '''Padişahlık''' ([[Osmanlıca]]: '''ملك''' ) bizim sikimiz çok tatlıııı :P
[[Osmanlı İmparatorluğu]] döneminde kullanılan [[yönetim şekli]]ne verilen addır. Yönetim şekli [[Osmanlı Hanedanı]] mensubu [[padişah]]ın görünüşte mutlak egemen olmasına dayalıdır. Saltanat kelimesi [[Türkçe]]'de gösteriş ve '''zenginlik''' anlamında da kullanılır.
Saltanat'ın bazı dönemlerinde, padişahın yetkin olmamasından dolayı, [[Haseki Sultan]]'lar veya [[Valide Sultan]]'lar (hatta [[Mihrimah Sultan]] örneğinde görüldüğü gibi, padişah kızı) devlet yönetimine müdahale etmişler, hatta zaman zaman bizzat devleti yönetmişlerdir. Bu dönem [[Kadınlar saltanatı]] olarak bilinir<ref name="Ortaylı">İlber Ortaylı: ''Tarihimiz ve Biz'', Timaş sf.119</ref>. Dönem büyük ölçüde [[Osmanlı Devleti duraklama dönemi|Osmanlı İmparatorluğu'nun duraklama dönemine]] denk gelir. [[Kanuni Sultan Süleyman]]’ın yaşlılık döneminde ([[1550]] civarı) başlamış, [[1656]] yılında [[Köprülü Mehmet Paşa]]’nın [[sadrazam]] oluşuna kadar devam etmiştir<ref>İlber Ortaylı: ''Son İmparatorluk Osmanlı'', Timaş sf.78 ISBN 975-263-490-7</ref>.
Saltanat, [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]] ([[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]])'nin [[1 Kasım]] [[1922]]'de kabul ettiği "[[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun münkariz olduğuna dair" 308 numaralı kararname ile kaldırılmıştır. Kararname, ilga hükmünü geriye yürüterek "İstanbul'daki şekl-i hükümetin [[16 Mart]] 1336 ([[1920]])'de tarihe intikal ettiğini" bildirmiştir.<ref>Bak. ''Düstur, Üçüncü Tertip'' c. 5. Yaygın kanının aksine, saltanat kanunla kaldırılmamıştır.</ref> Saltanatın kaldırılmasıyla [[Türk Tarihi]]nin en uzun ömürlü devleti Osmanlı Devletinin 623 yıllık yaşantısı resmen sona ermiştir.
== Saltanatın sınırlanması ==
{{ana madde|I. Meşrutiyet}}
{{ana madde|II. Meşrutiyet}}
1876 yılında [[II. Abdülhamid]] tarafından I. Meşrutiyet ilan edildi. 3 Ocak 1877'de Osmanlı'da ilk seçim yapıldı. Rusya'da bundan memnun değildi. 20 Nisan 1877'de Rusya, Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti. Savaştan dolayı II. Abdülhamit 13 Şubat 1878'de parlomentoyu feshetti. 30 yıl askıda kalmasından sonra yine II. Meşrutiyet ilan edildi. Bunla birlikte Osmanlılar Trablusgarp Savaşı ve [[I. Dünya Savaşı]]nda savaştı. Osmanlının I. Dünya Savaşında yenilmesiyle Meclis-i Mebusan 23 Nisan 1920'ya kadar açık kaldı. 28 Ocak 1920'de Son Osmanlı Meclisi Misak-ı Milli'yi kabul etti. 23 Nisan 1920'de yerini TBMM meclisine bırakmıştır.
== Saltanatın kaldırılması ve sonrası ==
== Kaynakça ==▼
{{ana madde|Saltanatın kaldırılması}}
1 Kasım 1922'de Saltanat TBMM tarafından kaldırılmış ve Saltanatın kaldırılmasıyla Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. 17 Kasım 1922'de Son Padişah VI. Mehmet Vahidettin, Osmanlı'nın sonu olduğunu anlamış ve tahtından çekilerek Osmanlı Devleti'ni feshetmiştir. Aynı zaman TBMM'ye tahtından çekildiğini bildirmiştir. Böylece Son padişah Vahdettin'in 17 Kasım 1922'de tahtından çekilmesiyle aynı günde Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti Ankara'ya taşınmıştır. Vahdettin'den sonra son halife [[Abdülmecit (Halife)|Abdülmecit]], TBMM tarafından halife seçilecektir. 24 Temmuz 1923'te Lozan Barışı imzalanacaktır.. İstanbul'un işgali 2 Ekim 1923'e kadar sürecektir. 3 Mart 1924 yılında Halifelik TBMM tarafından kaldıralacak ve bütün Osmanlı üyeleri Türkiye Cumhuriyeti'nden kovulacak, son padişah Vahdettin ve son halife Abdülmecit de dahil olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti 1 Ocak 1926'da Miladi takvime geçecektir. Son padişah Vahdettin'in 16 Mayıs 1926 yılında sürgündeyken ölene kadar kalacağı yer San Remo olacaktır. 1926'de son padişah Vahdettin'in mezarı Türkiye Cumhuriyeti'nde kabul edilmeyince Suriyelilerce Şam Sultan Selim Cami Mezarlığına gömülecektir.
== Ayrıca bakınız ==
{{Yönetim biçimleri}}▼
*[[Saltanatın kaldırılması]]
*[[Kadınlar saltanatı]]
*[[Padişah]]
*[[Hilafet]]
*[[Hilafetin Kaldırılması]]
== Kaynaklar ==
{{osmanlı-taslak}}
|