Niels Bohr: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
MustafaKurt (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
telifsiz sürüme dönüş |
||
1. satır:
{{Bilim adamı bilgi kutusu
| isim = Niels Henrik David Bohr
| resim_adı = Niels_Bohr.jpg
Satır 6 ⟶ 5:
| resim_başlığı = Niels Henrik David Bohr
| doğum_adı =
| doğum_tarihi =
| doğum_yeri = [[Kopenhag]] [[Danimarka]]
| ölüm_tarihi =
| ölüm_yeri = [[Kopenhag]] [[Danimarka]]
| ölüm_sebebi =
| vatandaşlığı =
| milliyeti = [[Danimarkalı]]
| dini =
| dalı = [[
| çalıştığı_yerler =
| alma_mater =
20. satır:
| etkilendikleri =
| etkiledikleri =
| önemli_başarıları =
| ödüller = [[Dosya:Nobel prize medal.svg|20px]] [[1922]] [[Nobel Fizik Ödülü]]
| imza =
| ek_bilgi =
}}
'''Niels Henrik David Bohr'''
[[Kuantum kuramı]]nın atom yapısının belirlenmesinde ilk kez kendi adıyla anılan atom modelini oluşturdu. [[Kuantum fiziği]]nin gelişmesinde 50 yıla yakın bir süre öncü rol oynadı. Ayrıca atom çekirdeğinin "sıvı damlacığı modeli"ni geliştirdi.
Söylentiye göre, Danimarka halkının övünç duyduğu dört şey vardır: Gemi endüstrisi, süt ürünleri, peri masalları yazarı ve fizik bilgini Niels Bohr. Bohr, bilgin kişiliği ve insancıl davranışlarıyla, büyük hayaller peşinde koşan gençlere örnek ve esin kaynağı olan bir öncüydü. O, ne [[Ernest Rutherford|Rutherford]] gibi dış görünümüyle ürkütücü ne de [[Albert Einstein|Einstein]] gibi "arabaya tek başına koşulan at" idi.
Daha önce [[Ernest Rutherford|Rutherford]]'un olağanüstü yeteneğini farketmiş olan Thomson, nedense Danimarkalı gence sıradan biri gözüyle bakıyordu. Tartışmalı bir toplantıda Bohr'un ileri sürdüğü bir çözümü irdelemeden yanlış diye geri çevirir, daha sonra aynı çözümü kendisi dile getirir. Bu olayı içine sindiremeyen Bohr yeni arayışlar içine girer.
Bu sırada bilim dünyasının parlayan yıldızı [[Ernest Rutherford|Rutherford]]'tur. Katıldığı bir konferansında Rutherford'un coşkusuyla büyülenen Bohr, Cavendish'i bırakır, [[Manchester]]'de onun ekibine katılır. Rutherford deneyciydi, Bohr ise kuramsal araştırmaya yönelikti. Ama iki bilimadamı arasındaki ilişki ömür boyu süren bir dostluğa dönüştü. Öyle ki, Bohr biricik oğluna hocanın adını (''Ernest''') verdi. Oysa, bursunun tükenmesi nedeniyle Manchester'de yalnızca altı ay kalabilmiştir.
Bohr oluşturduğu atomun [[kuantum kuramı]]nı yayımlamadan önce Rutherford'un incelemesine sunmuştu. Rutherford her şeyde basitliği arayan titiz bir kişiydi. Bohr'un yazısı karmaşık, uzun ve gereksiz yinelemelerle doluydu. Rutherford düzeltilmesini gerekli gördüğü noktalara değindi.
[[Dosya:Niels Bohr Albert Einstein by Ehrenfest.jpg|thumb|left|Bohr ve [[Albert Einstein|Einstein]] (1925)]]
Bohr'un kuramı [[1913]]'te [[İngiltere]]'de yayımlanır. Ne var ki, bilimadamlarının bir bölümünün tepkisi olumsuzdur. Onlara göre ortaya konan, bir kuram olmaktan çok rakamlarla oluşturulmuş bir düzenlemeydi. Oysa, başta [[Albert Einstein|Einstein]] olmak üzere kimi bilimadamları, çalışmanın büyük bir buluş olduğunu farketmişlerdi. Kuramın, [[spektroskopi]] biliminin atomik temelini kurduğu çok geçmeden anlaşılır. Bir yandan da kuramı doğrulayan deneysel kanıtlar birikmeye başlar.
Kopenhag Teorik Fizik Enstitüsü başkanlığına getirilen Bohr, [[1922]]'de [[Nobel Ödülü]]'nü alır. Artık kısaca "Bohr Enstitüsü" diye anılmaya başlayan Enstitü'ye dünyanın pek çok ülkesinden genç fizikçilerin akını başlar. Gelenler arasında [[Werner Heisenberg|Heisenberg]], [[Wolfgang Pauli|Pauli]], [[George Gamow|Gamow]], Landau gibi sonradan ün kazanan genç araştırmacılar da vardır. Kısa sürede dünyanın en canlı bilim merkezine dönüşen Enstitü bir grup üstün yetenekli genç için bulunmaz bir eğitim ortamı olmuştu.
Bohr çalışma yaşamında sergilediği istenç gücünün yanı sıra neşe ve mizahıyla gönülleri fethetmesini de biliyordu. Bir teori üzerine tartışırken, sözlerini şöyle bağlamıştı: "''Bu teorinin çılgınca bir şey olduğunu biliyoruz. Ama ayrıldığımız nokta, teorinin, doğru olması için yeterince çılgınca olup olmadığıdır.''"
Son önemli çalışmasını, [[1939]]'da yaptı. Yeni keşfedilmiş olan [[çekirdek bölünmesi]]nin neden bazı çekirdeklerde olup diğerlerinde olmadığını açıklamak için, bir büyük çekirdek ile bir sıvı damlası arasındaki benzerliği kullanmıştı. [[II. Dünya Savaşı]] sırasında Bohr, [[New Mexico]]'daki [[Los Alamos Ulusal Laboratuvarı|Los Alamos]]'ta (ABD) [[atom bombası]]nın geliştirilmesine katkıda bulundu. Savaştan sonra Kopenhag'a döndü ve burada [[1962]]'de öldü.
{{temiz}}
== Ödülleri ==
*1922 [[Nobel Fizik Ödülü]]
*1961 [[Sonning Ödülü]]
{{vikisöz}}
{{Nobel Fizik Ödülü Kazananlar 1901-1925}}
<!-- kategori -->
[[Kategori:1885 doğumlular]]
[[Kategori:Kopenhag doğumlular]]
[[Kategori:1962 yılında ölenler]]
[[Kategori:
[[Kategori:Danimarkalı ateistler]]
[[Kategori:Danimarkalı Nobel Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:
{{Link SM|ka}}
{{Link SM|ru}}
|