Vikipedi

Samağır, Bünyan: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
k köy->mahalle AWB ile
1. satır:
{{Türkiye köymahalle bilgi kutusu
|ad = Samağır
|harita =
29. satır:
}}
 
'''Samağır''', [[Kayseri]] ilinin [[Bünyan]] ilçesine bağlı bir [[köymahalle]]dürdir.
 
== Tarihçe ==
Samağır köyümahallesi, Zamantı köylerinden biri... Bünyan ilçesinin Elbaşı bucağına bağlı. Bünyan’a 30 km. , il merkezi olan Kayseri’ye ise 70 km. mesafede.
 
Köy, düz bir araziye kurulmuş sayılabilir. KöyünMahallenin orta yerinde küçük bir tepe var. Bu tepede halkın Abdurrahman Gazi adı ile tanıdığı bir zatın türbesi bulunuyor. Bu tepeye çıkınca Samağır köyününmahallesinin her tarafını seyredebiliyorsunuz.
Abdurrahman Gazi Türbesi (Bünyan).
 
41. satır:
Türbe moloz taştan altıgen planlıdır. Oldukça küçük ölçüdeki bu türbenin içerisinde sandukası bulunmaktadır. Türbenin üzeri içten kubbe dıştan da piramidal bir külahla örtülüdür.
 
Öyün asıl seyrangahı ise Kavağan dağı. Samağar köyününmahallesinin hemen yakınlarında birkaç evin köyünmahallenin doğu istikametinde ayrı bir küme oluşturduğunu görüyoruz.
Sebebini sorduğumuzda, aldığımız cevap “Burası eski Samağır” oluyor. Türbe, oval bir kubbe taşıyor.
Bu tepeye oturup Samağır’ı seyrederken eski uygarlıklardan kalan bir kısım ören yerleri ile ilgili heyecanlı hikâyeler dinliyoruz. Belli ki birçok millet bu
topraklardan gelip geçmiş, bir kısmının kalıntıları bunun delili olarak
insanların ilgisini çekiyor.
KöyünMahallenin mezarlığına götürüyorlar bizi. Tepeden inince köyünmahallenin içinde bir mezarlık bu. Tarihi mezartaşlarının üzerinde birçok resim yer alıyor: koyunlar, kılıçlar, kamalar, hamaylı, ibrik, tabanca ve tüfek resimleri. KöyünMahallenin 1970 yılında nüfusu 1028 iken 1990 sayımında 846’ya düşmüş. Anadolu’nun diğer köyleri gibi Samağar köyümahallesi de göç veriyor.
İşte Anadolu’nun ortasında bir köy.[[mahalle]].. Samağar köyümahallesi... Türk kültürünün güzellikleri ile karşılaşacağınız bir yer burası. Ayran içirmeden, bazlama yedirmeden yol vermeyen sıcakkanlı insanlar.
 
'''<u>SAMAĞıR KÖYÜNÜNmahallesiniN ADI </u>'''
 
Samağır köyününmahallesinin adı, 13. yüzyılda Anadolu’yu idare eden ilhanlı valilerinden Samağır Noyan’ın adından geliyor. Tarih kitapları Samağar Noyan hakkında şu bilgileri veriyor: M.1243 yılında Kösedağ savaşında Anadolu Selçuklu Devleti,
Moğol Ordusununa adeta savaşmadan yenilir. Çünkü Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Keyhüsrev gibi basiretsiz bir hükümdar koskoca Selçuklu ordusunu, sadece öncü kuvvetleri dağıldı diye savaş meydanında yalnız bırakmış, yanına bir kısım
mücevherleri alarak Tokat’a kaçmıştı. Selçuklu ordusunun sultanın kaçtığından haberi yoktu. Ancak bir gün sonra bu haberi almışlar ve şaşkına uğrayarak bozulmuşlardır. Baycu Noyan komutasındaki Moğol Ordusu, Selçuklu Ordusunun
68. satır:
Samağar Noyan, 1265-1277 yılları arasında Müslüman olan bir noyandır. Mevlana’nın oğlu Sultan Veled, her beyitin sonu “Beğimiz bizi unutma” nakaratlı bir kaside yazmış ve Samağar Noyan’a ithaf etmiştir. Sultan Veled, Samağar
Noyan’ı akıl ve adalette örneği pek nadir görülen bir insan, ezelden seçilmiş bir hükümdar olarak vasıflandırıyor ve “Samağar Ağa” diye isimlendiriyor.
1277 yılında Anadolu’ya gelen Kölemen (Memlük) Sultanı Baybars, Anadolu’dan Moğolları atmak ve Selçuklu Türklerine yardım etmek istemiştir. Lakin Selçukluların kararsız davranışları onu sinirlendirmiş ve Anadolu’yu terketmiştir. Bu sırada Anadolu valisi olan Samağar Noyan’ın Baybars’ın gelişi ile birlikte maiyetindekilerle birlikte bugün Samağır köyününmahallesinin bulunduğu alana geldikleri ve buraya yerleştikleri zannediliyor. Böylece köyünmahallenin Samağır adıyla ilk kuruşu M.1277 tarihine götürülmektedir. Samağar Noyan’ın hanımının adı Kutlak’tır. Nuhiy veya Numey adında bir kızı,
Arap ve İcil adında iki oğlunun bulunduğu bilinmektedir. Prof.Ahmet Temir ise, İcil’i torunu olarak göstermektedir.
Oğlu Arap Noyan’ın Baybars’ın Anadolu’yu terketmesinden sonra Sivas vilayetinin sahibi gibi iş gördüğü söylenmektedir. Eflaki, Arap Noyan için “Samağar Noyan’ın oğlu Arap, Sivas şehrinin hakimi ve Çelebi’nin samimi müridi idi.” diyerek Arap Noyan’ın Arif Çelebi’nin müridi olduğunu ve Mevlevi tarikatına mensup olduğunu anlatıyor.
Prof.Faruk Sümer, Samağar köyümahallesi hakkında şunları söylüyor: “Moğol umumi valilerinden Samağar Noyan’ın yazları burada oturduğu anlaşılıyor. Çünkü, Pazarören’in 10 km. batısındaki Samağar köyümahallesi, muhtemelen onun adını taşıdığı
gibi, köyünmahallenin güneyindeki dağ da aynı ad ile anılır. Hatta bu son husus dirayetli ve aynı zamanda âdil bir emir olan Samağar Noyan’ın bu dağda gömülmüş olduğunu gösterebilir.” demektedir.
Prof. Ahmet Temir ise, Kayseri’de Samağar isimli bir köyünmahallenin bulunmasını, hatta Samağar adı taşıyan insanların olmasını Samağar Noyan’dan kalan hatıralar olarak değerlendiriyor.
Prof.Dr. Harun Güngör ise, Kayseri’de kutsal mekanlar üzerine yürüttüğü çalışmasında, Samağar köyündemahallesinde halkın “Abdurrahman Gazi Türbesi” dediği türbeye “Samağır Sultan Türbesi (Kümbeti)” adını veriyor. Böylece Samağar Noyan’ın bu
türbede yattığı şeklindeki görüş daha da ağırlık kazanmış oluyor.
Eraslan Dede’ye (Abdurrahman Eraslan) ve Eğitmen’e “Bu türbede yatan kimdir?”
diye sorduğumuzda ise, cevap olarak “Battal Gazi’nin ileri gelen adamlarından
Abdurrahman Gazi’dir.” veya “Melik Gazi’nin ileri gelen adamlarından Abdurrahman
Gazi’dir.” şeklinde cevaplar aldık. Anlaşılıyor ki köydemahallede Battal Gazi ile ilgili
anlatılanlarla Melik Gazi ile ilgili anlatılanlar iyice birbirine karışmış.
Bununla birlikte Samağar Noyan’ın 1265-1277 yılları arasında Müslüman olduğu
85. satır:
mümkündür. Ancak Samağar Noyan’ın varlığından kimsenin haberi yok. Bunun sebebi
de gayet açıktır. Daha sonra geniş yer vereceğim açıklamalardan da anlaşılacağı
üzere Samağır Noyan ile bugün Samağar köyündemahallesinde oturanlar arasında herhangi bir
ilgi mevcut değildir.
 
121. satır:
'''<u>ESKİ SAMAĞIR KÖYÜ AHALİSİNE NE OLDU?</u>'''
 
KöyeMahalleye 1700’lü yıllarda ilk yerleşimi gerçekleştiren Cevlanlar (Ceylanlar)
kabilesinin ileri gelenleri, atalarının bu topraklara geldiklerinde önce Ekrek
(Köprübaşı) köyünemahallesine geldiklerini, oradaki gayrimüslimlerle anlaşamayınca viran
haldeki Samağır köyünemahallesine yerleştiklerini anlatıyorlar. Cevlanlar, Konya tarafından
gelmişler ve o zamanlar Konya börkü giydikleri için Konyabörk olarak
adlandırılıyorlarmış.
16. yüzyıl Maraş tahrir defterlerinde bu bilgilerin doğru olduğunu gösteren
kayıtlara rastlanmaktadır. Prof.Dr. Faruk Sümer de 16. yüzyılda Samağar köyündemahallesinde
vergiye tabi iki bekarın yaşadığını açıklıyor. (Başbakanlık Arşiv Umum
Müdürlüğü, nr.216, s.92) Yine Faruk Sümer’in belirttiğine göre Samağar köyününmahallesinin
kuzeyindeki dağların arkasındaki Çömürşek Özü yöresinde Samağır Viranı adlı bir
köy daha vardı. (16. yüzyıl)
141. satır:
Demek ki bu isimlerden hareketle Samağar Noyan’ın hareket alanı içerisinde
bulunan yerlerde bir kısım kabile mensuplarını bıraktıklarını söyleyebiliriz.
Ancak yukarıdaki kayıtlarda 16. yüzyılda Kayseri’de iki ayrı Samağar köyümahallesi
gözükmekle beraber birisi tamamen viran haldedir, diğerinde ise vergiye tabi iki
bekar yaşamaktadır. Öyleyse şu soru akla gelebilir: Samağır köyümahallesi ahalisine ne
oldu? Önce rivayetler:
KöydenMahalleden bir kısım insanlar Kayseri’nin Sivas’a bağlı olduğu yıllarda Sivas’a
gittiklerinde eskiden Samağır’da oturduklarını ve Eski Samağırlı olduklarını
söyleyen insanlarla karşılaşmışlar ve bu anlatı bugünkü nesillere ulaşmıştır. Bu
152. satır:
valisi gibi iş gördüğünü belirtmiştim. Arap Noyan’ın Sivas’ta bulunmasından da
hareket edilerek halkın anlattığı bu rivayetin Arap Noyan’ın kendi kabilesi ile
Samağır köyündenmahallesinden Sivas’a göçebileceği ihtimalini de akla getirir.
 
'''<u>BUGÜN SAMAĞIR KÖYÜNDE KİMLER OTURUYOR?</u>'''
 
Bugün Samağır köyündemahallesinde sekiz ayrı TÜRKMEN sülalesi oturuyor. KöyünMahallenin ilk sakinleri
1700’lü yıllarda Konya’dan gelen Cevlanlar (Ceylanlar) sülalesi. İlk olarak
Ekrek (Köprübaşı) köyünemahallesine yerleşmişler, oradaki gayrimüslimlerle anlaşamamışlar
ve viran haldeki Samağır köyünemahallesine yerleşmişlerdir.
 
'''Ceylan Sülalesi bugün şu soyadlarını taşımaktadır: '''
171. satır:
ve iskanlarının sağlandığı biliniyor. Parçalanan diğer küçük toplulukların ise
Kayseri, Malatya ve Kahramanmaraş arasında değişik köylere iskan edildikleri
tahmin ediliyor. Bugün Samağar köyündemahallesinde Mahmut Uşağı Türkmenlerinin yerleşimine
rastlanması bu durumu daha gerçekçi kılıyor.
 
183. satır:
Safer, Korkmaz, Metiner, Eraslan, Aslaner, İlhan, Çetin,Tanrıkulu, Erhan, Ertürk, Ergelen, Bayazıt, Erbaşı, Coşkun, Erdoğan ve Karaman.
 
Emirağalar kabilesi de Mahmut Uşağı Türkmenleri gibi Dulkadirli topluluğunun içinde yer alan bir kabile iken Maraş’tan gelip Samağar’a yerleşmişlerdir. KöyeMahalleye yerleşen ikinci ailedir. Bugün aldıkları soyadları şunlardır: Ulusoy, Erdemir, Ekinci,Özdemir, Aydemir, Harmanbaşı, Bahçebaşı, Uluhan. Türkler kabilesi Öztürk, Polat Kabilesi Polat ve Özpolat, Karamehmetler kabilesi
Karataş ve Karakaya, Topalhasanlar kabilesi Balcı ve Topal, Camızcılar kabilesi ise Gürkan,gökçek, Mandacı ve Yalnız soyadlarını almışlardır.
 
Bugün Anadolu'da ki köylerde görülen sık göç verme olayı Samağır Köyü'nde de görülmesi üzerine, Mamu Uşağı soyundan gelen Korkmaz Ailesi tarafından soyağaca çalışması yapılmak ile birlikte köydemahallede ki tarihi binaları korumaya almaya başlamışlardır. Ayrıca bölge de yeşillendirme uygulamalarını başlatmışlardır.
 
== Coğrafya ==
193. satır:
 
== İklim ==
KöyünMahallenin iklimi, [[karasal iklim]] etki alanı içerisindedir.
 
== Nüfus ==
{| class="wikitable" width=200
! colspan=2 |Yıllara göre köymahalle nüfus verileri
|-
| align="center" | [[2009|2014]]
213. satır:
 
== Ekonomi ==
KöyünMahallenin ekonomisi [[tarım]] ve [[hayvancılık|hayvancılığa]] dayalıdır.
 
== Altyapı bilgileri ==
KöydeMahallede, [[ilköğretim]] okulu vardır.ayrıca yakın köylerden taşımalı öğrencilerde eğitim için buraya gelmektedir.
 
KöyünMahallenin [[içme suyu şebekesi]] vardır ancak [[kanalizasyon]] şebekesi yoktur.
 
[[PTT]] şubesi yoktur ancak PTT (postane) acentesi vardır.
224. satır:
[[Sağlık ocağı]]vardır
 
KöyeMahalleye ulaşımı sağlayan yol [[asfalt]] olup köydemahallede [[elektrik]] ve sabit [[telefon]] vardır.
 
= Internet =
234. satır:
* [http://www.yerelnet.org.tr/ Yerelnet]
 
{{Bünyan belde ve köylerimahalleleri}}
 
[[Kategori:Bünyan'ın mahalleleri]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Samağır,_Bünyan" sayfasından alınmıştır