Ehl-i Hak: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
{{Karıştırma|Arap Alevîleri|Nusayr’îyye}} |
{{Diğer anlamı|Kürt Alevîliği|Ali İlâhîlik}} - daha uygun görünüyor + +bazı düzeltmeler:....zikrî ağırlıklı ''"gnostik-yezdânî"'' bir Kürt tarîkatıdır. |
||
1. satır:
{{Diğer anlamı|Kürt Alevîleri|Ali İlâhîlik}}▼
{{Karıştırma|Arap Alevîleri|Nusayr’îyye}}
{{Karıştırma|Anadolu Alevîliği|Alev’îyye|Bektâş’îyye}}
{{Yazdânizm}}
'''Ehl-i Hakk''' ([[Kürtçe]]: '''ﯼاڔﮦساﻥ''' Yâresân, [[Farsça]]: '''اهل حق''' Ehl-i Hak; Çoğunlukla [[İran]]’da yaygın olan, [[heterodoks]] bir [[Şiî]] inanışıdır. [[Musa el-Kâzım]] soyundan geldiği öne sürülen ve [[Hacı Bektaş-ı Veli]] ile özdeşleştirilen ''"[[Sultan Sahak]]"'' tarafından batı İran'da [[14. yüzyıl]]ın sonlarında [[Zerdüştlük]] inancından beslenerek kurulan, [[Kur'an-ı Kerîm]]'i ve [[Muhammed]]'in peygamberliğini kabul etmeyen, fakat [[Ali bin Ebu Talib]]'in [[Tanrı]]lığı<ref name="Elahi, Bahram 1987">Elahi, Bahram (1987). ''The path of perfection, the spiritual teachings of Master Nur Ali Elahi''. ISBN 0-7126-0200-3.</ref> temeli üzerine dayanan, ve ''"[[Kelâm-ı Serencâm]]"'' adlı kitabı dînî öğretilerinin temeli olarak kabul eden inanç.
[[Dosya:kakkai.jpg|thumb|left|[[Irak]]’taki [[Kürdistan Bölgesel Yönetimi]]’ne ait [[Süleymaniye, Irak|Süleymaniye]] kentinde dua eden Yarsanî [[Kürt]] erkekler. ''(Duvardaki resim dinî semboller içermektedir)''.]]
== Kürt Alevîliği-Yâresânî
{{ana|Barak Baba|Hurûfîlik|Yarsanizm|Sultan Sahak|Kürtler}}
14. yüzyılda [[Azerbaycan]]'da ortaya çıkan Fadl Allah Astarâbadî’nin [[Hurûfîlik|Hurûfîliği]], 14. yüzyılın sonlarına doğru ''"[[Sultan Sahak]]"'' tarafından kurulan [[Safevî Devleti|Safevî İran]]’nının ''[[Ali İlâhîlik|"Ali İlâhîliği"]]'',<ref name="Elahi, Bahram 1987"/> ve daha sonraları ise 15. yüzyılın sonları ile 16. yüzyılın başlarında ''[[Balım Sultan]]'' tarafından [[Anadolu]]'da kurumsalaştırılan [[Bektâşî]]liğin her üçünün temelleri de [[Barak Baba]]’nın düşünceleriyle atılmıştır.{{olgu}}
Yâresânîk, yukarıda bahsi geçen bu akımlarının etkisiyle [[tenasüh]] ve [[hülul]] anlayışlarını da ihtivâ eden bir şekilde 14. yüzyılın sonlarına doğru ''"Sultan Sahak"'' tarafından başka öğretileri de kendi içerisine alıp Kürt geleneğine uyarlamak suretiyle kurulan, özellikle Kürt dinî [[musiki]]si ve zikrî ağırlıklı ''"[[gnostik]]-[[
=== Ali İlâhîlik<ref name="Elahi, Bahram 1987"/> olarak ta adlandırılan Kürt Alevîliği<ref name="kreyen">{{Kitap kaynağı|son=Kreyenbroek|ilk= Philip G.| bölüm=Religion and Religions in [[Kurdistan]]| başlık=Kurdish Culture and Identity|yayımcı= Zed Books Ltd.|yıl=1996|isbn= 1856493296}}</ref> ===
52. satır:
== Yâresânîlik tarîkatının tanınmış mensupları ==
[[Ali]]'den beri var olan ve [[Kürt]] [[Gorani]] geleneğine göre kurulan Ehl-i Hakk [[
== Kaynakça ==
78. satır:
* White, Paul J. (2003), “The Debate on the Identity of ‘Alevî Kurds’.” In: Paul J. White/Joost Jongerden (eds.) ''Turkey’s Alevî Enigma: A Comprehensive Overview.'' Leiden: Brill, pp. 17–32.
;[[Ghulat-i Şîʿa|Ghulat]] [[Şiî|Şî’î]] ''([[Köktendincilik|Köktendinci]])'' [[
* Halm, H. (1982). ''Die Islamische Gnosis: Die extreme Schia und die Alawiten.'' Zurich.
* Krisztina Kehl-Bodrogi, Krisztina, & Barbara Kellner-Heinkele, Anke Otter-Beaujean, eds. (1997) ''Syncretistic Religious Communities in the Near East.'' Leiden: Brill, pp. 11-18.
|