Vikipedi

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Neolegen (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
2.764 değişiklik
Değişiklik özeti yok
Bulgu (mesaj | katkılar)
Devriyeler
36.755 değişiklik
kaynak düzenleme
1. satır:
{{kaynaksız}}
 
{{Kanun bilgi kutusu
|adı = Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
Satır 13 ⟶ 11:
{{Türkiye siyaseti}}
{{Türkiye'de anayasal süreç}}
 
{{Vikikaynak|Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982)}}▼
 
'''Türkiye Cumhuriyeti Anayasası''', ''1982 Anayasası'' olarak da bilinen anayasa, [[Türkiye Cumhuriyeti]]'nin 1982'den bu yana geçerli olan anayasasıdır. [[12 Eylül 1980 darbesi]] sonrasında askeri yönetimi emriyle [[TBMM 1981 Danışma Meclisi|Danışma Meclisi]] tarafından hazırlanmış ve 18 Ekim 1982 tarihinde kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. Anayasanın ilk dört maddesinin değiştirilmesi ve değiştirilmesini önermek kesinlikle yasaktır.
Satır 22 ⟶ 20:
 
*'''''Başlangıç''''' kısmı Anayasanın dayandığı temel görüş ve ilkeleri belirtir ve Anayasa metnine dahildir. Anayasa'nın nasıl yorumlanacağını ve yurttaşların vatan ve millet sevgisine emanet ve tevdi olunduğunu ifade eden bölümüdür.
*'''''Genel Esaslar''''' ise devlet ile ilgili tanımları içerir ve "Türk Milleti" olarak tanımlanan vatandaşların egemenlik haklarından anayasal devlet organlarına verdiği yetkileri tanımlar. İlk üç madde 4. maddede belirtildiği üzere değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez.<ref name=madde4>[http{{kitap kaynağı | başlık=Madde 4 |seri=Türkiye Cumhuriyeti Anayasası| dil = | tarih = 7 Kasım 1982 | url = https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.htmpdf| Anayasanınerişimtarihi 4.= maddesi]14 Eylül 2016|ölüurl=no|arşivtarihi=14 Eylül 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160914054154/https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf}}</ref>
*'''''Cumhuriyetin Temel Organları''''' olarak belirlenmiş ve kuvvetler ayrılığı prensibi ile hareket etme zorunluluğu olan Yasama, Yürütme ve Yargı organlarına verilen yetkileri ve bunların görevlerini tanımlar.
*'''''Malî ve Ekonomik Hükümler''''' devletin hareket edeceği temel mali ekonomik politikaları ve kuralları belirler.
Satır 30 ⟶ 28:
 
== Halk Oylaması ==
Bu anayasayı hazırlayan ve taslağını kabul eden [[danışma meclisi]], 1961 Anayasasını hazırlayan [[kurucu meclis]]in aksine, tümüyle tayin yoluyla oluşmuştur.<ref name=isikli>Prof.{{kitap Dr.kaynağı [[|last=Işıklı |first1=Alpaslan |authorlink=Alpaslan Işıklı]], |title=İş Hukuku, |location=Ankara |publisher=İmaj Yayınevi, Ankara, |date=Ocak 2002, ISBN |isbn=975-7852-28-7 }}</ref> 1982 Anayasası, 1.626.431 "red" (yüzde 8.63) oyuna karşılık, 17.215.559 "kabul" (yüzde 91.37) oyuyla kabul edildi.<ref name=yuzde>[{{web kaynağı |url=http://www.belgenet.com/secim/ysk/ref_1982.html |title=1982 Anayasası halkoylaması sonuçları |work=Türkiye'de Halkoylamaları |publisher=BELGEnet |date=18 Ekim 2001 |deadurl=no |archiveurl=http://web.archive.org/web/2012041223013620120702222153/http://www.belgenet.com/secim/ysk/ref_1982.html Yüksek|accessdate=2016-09-14 |quote=...1982 Anayasası, 1.626.431 "red" (yüzde 8.63) oyuna karşılık, 17.215.559 "kabul" (yüzde 91.37) oyuyla kabul edildi. |arşivtarihi=2 SeçimTemmuz Kurulu2012 Kararı]}}</ref> Bu oran [[1961 Anayasası]]nın %61.5 olan "evet" oylarına göre çok yüksek bir kabul düzeyini yansıtmaktadır. Bu yüksek kabul oranının sebepleri arasında [[Millî Güvenlik Kurulu (Türkiye)|MGK]]'nin partiler üstü görünümü, medyanın sıkı denetim altında tutulması, [[siyasî parti]]lerin kapatılmış ve değişik görüşlerin ortadan kaldırılmış olması, 1980 öncesinin halkta derin izler bırakması, şiddet olaylarına tepki, eski siyasî iktidarlara güvensizlik ve referandumum sonucunun "hayır" çıkması halinde olacakların belirsizliği sayılabilir.
 
== Genel değerlendirme ==
 
"[[Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir|Egemenlik, kayıtsız şartsız Türk milletinindir]] ve bu egemenlik haklarının kullanım yetkileri bu Anayasaya bağlı olmak kaydı ile <ref>[http://www.tbmm.gov.tr/anayasa.htm Anayasanın 6. maddesi]</ref>. kuvvetler ayrılığı ilkesi çerçevesinde kesin çizgilerle olmasa da yatay mânâda bir denklik yaratılarak [[yasama]], [[yürütme]] ve [[yargı]] arasında paylaştırılmıştır.<ref name=madde6>{{kitap kaynağı | başlık=Madde 6 |seri=Türkiye Cumhuriyeti Anayasası| dil = | tarih = 7 Kasım 1982 | url = https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf| erişimtarihi = 14 Eylül 2016|ölüurl=no|arşivtarihi=14 Eylül 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160914054154/https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf}}</ref>
 
Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz. Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz.
 
[[Türkiye'de yasama|Yasama]] yetkisi Türk Milleti adına [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]'nindir ve bu yetki devredilemez.<ref name=madde7>[http{{kitap kaynağı | başlık=Madde 7 |seri=Türkiye Cumhuriyeti Anayasası| dil = | tarih = 7 Kasım 1982 | url = https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.htmpdf| Anayasanınerişimtarihi 7.= Maddesi]14 Eylül 2016|ölüurl=no|arşivtarihi=14 Eylül 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160914054154/https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf}}</ref> Yasama kısmında [[Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1961)|1961]] sisteminin getirdiği çift kanatlı meclis sistemi terk edilmiş, meclis tek çatı altında birleştirilmiştir.
 
[[Türkiye'de yürütme|Yürütme]] yetkisi ise, aynı zamanda devletin başı olan [[Cumhurbaşkanı]], [[Başbakan]] ve [[Bakanlar Kurulu]]'na verilmiştir.
Satır 54 ⟶ 52:
Ayrıca 1982 anayasası Kazuistik (her şeyi kuralla çözme yöntemi, ayrıntıcı) bir anayasadır.
 
== KaynakçaKaynaklar ==
* [httphttps://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.htmpdf Türkiye Cumhuriyeti Anayasası]▼
{{kaynak-düz}}
{{kaynakça}}▼
 
== Dış bağlantılarNotlar ==
▲{{kaynakça|30em}}
▲* [http://www.tbmm.gov.tr/anayasa.htm Türkiye Cumhuriyeti Anayasası]
 
==Dış bağlantılar ==
▲{{Vikikaynak|Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982)}}
 
{{Türkiye konuları}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Türkiye_Cumhuriyeti_Anayasası" sayfasından alınmıştır