Zeynelabidin Tağıyev: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Esc2003 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Basak tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
düzeltme AWB ile
13. satır:
}}
[[Dosya: Tağıyev teatrının interyeri.jpg|thumb|250px|Tağıyev’in yaptırdığı tiyatro binası]]
[[Dosya:Tagiyev with schoolgirls of the first muslim school for girls.jpg|250px|thumb|Tagiyev, Kız Mektebi öğrencileri ile]]
[[Dosya:Hacı Zeynalabdin Tağıyev ailəsi ilə, 1923-cü il.jpg|thumb|250px|Ölümünden bir sene önce kızı Leyla ve torunları ile]]
'''Zeynelabidin Tağıyev'''<ref>[http://kutuphane.tbmm.gov.tr:8088/2005/200504822.pdf Okan Yeşilot, ''Hacı Zeynelabidin Tagiyev: Azerbaycan için birçok ilki gerçeleştirmiş efsanevi petrol kralının hazin sonu: şöhreti, serveti ve hayırseverliği'', Kaknüs Yayınları, 2004, ISBN 975-256-004-0]</ref><ref>[http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=Print&DergiIcerikNo=782&Yer=DergiIcerik Zeynelabidin Makas, "Milli Birlik ve Beraberliğimizde Ozanların Rolü", ''Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi'', Sayı 33, Cilt: XI, Kasım 1995]</ref><ref>[http://www.deu.edu.tr/userweb/iibf_kongre/dosyalar/ener.pdf]</ref> ({{Dil-az|Zeynalabdin Tağıyev}}, {{Dil-ru|Зейналабдин Тагиев}}, d. [[25 Ocak]] [[1821]]–1823 veya 1838, [[Bakü]] - ö. [[1 Eylül]], [[1924]], [[Bakü]]), [[Azerbaycan]]'da, [[Rusya İmparatorluğu]]'nun ve Dünya'nın ilk petrol sanayiinin doğmasında ve gelişmesinde önemli rol oynamış [[Azeriler|Azeri]] iş adamı ve hayırsever.<ref>[http://www.imge.com.tr/product_info.php?products_id=12593 Okan Yeşilot. Tagiyev. 2004]</ref>
29. satır:
Tağıyev bilinmeyen bir nedenle petrol kuyularını, taşıma filosunu, petrol depolarını, demiryolu taşıma cenderelerini 1897’de bir İngiliz şirketine satarak petrol çıkarma işini bıraktı.<ref name=aksiyon/> Bu tarihten sonra petrol pazarlama ve dokumacılık işi ile uğraştı.
 
Bakü’de bir dokuma fabrikası kurmak için başvuran Tağiyev, izni 3 yılda alabilmişti.<ref name=>[http://www.anl.az/el_en/s/sd_abXX.pdf Dilara Seyid-zade, '''Azerbaijan in the Beginning of XX Century: Roads Leading to Independence''', ''Baku, 20112']</ref> Nihayet fabrika inşa edildiğinde Azerbaycan için yeni bir sanayi kolu ve gelir kaynağı doğmuş oldu. Çok sayıda işçiye istihdam olanağı sağlayan fabrika, Moskova ve Lodz firmaları ile rekabete girdi. Kısa bir süre sonra kundaklanmak istendi ise de yangın, itfaiye ve işçilerin yardımıyla büyümeden söndürüldü.<ref name=aksiyon/> Tağıyev, fabrikasındaki işçilere büyük önem verdi. Bütün işçilere sıcak su ve aydınlatma tesisatı olan lojmanlar yapıldı. Okul, mescid, revir açıldı
 
Ülkedeki ilk kzı okulu olan [[İmparatoriçe Aleksandra Fyodorovna adına Rus-Müslüman Kız Mektebi]] Tağıyev’in yoğun gayreti ile 1901’de açıldı. Bu okul, Tağıyev’in Okulu olarak tanındı.
 
Hazar'da en büyük taşıma şirketi ise Hazar Taşımacılık'ta büyük hisse sahibi olan Tagiyev, 1904 yılında ''Kür—Hazar'' isminde yeni bir taşımacılık şirketi kurdu. Rusya'nın en büyük şirketlerinden olan ''Kafkas Merküri'' ve ''Şark Cemiyeti'' şirketleriyle rekeabet girdi. Gemi Sahipleri Birliği’ni kurdu, limanlara köprü, ambar yapımı ile ilgilendi.
 
Hazar Denizi’inde balıkçılığa da yatırım yaptı. Deniz balık yataklığı yapan nehirleri satın aldı ve Dağıstan’a bir soğuk hava deposu yaptırdı.<ref name=aksiyon/>
 
Tağıyev’in kurduğu Bakü Ticaret Bankası 1914’te faaliyete geçti.
 
Sovyet Rusya 28 Nisan 1920'de Azerbaycan'ı işgal etmesinden sonra bütün serveti elinden alındı. Neriman Nerimanov'un talimatı ile kendisine mülk seçme olanağı verilince Merdan’daki bağ evini seçti ve ömrünün sonuna kadar orada yaşadı. 1 Eylül 1924 yılında evinde hayatını kaybetti. Merdekan'daki din alimi Ahund Hacı Turab'ın türbesinin yanına gömülmüştür.
 
Bakü’deki evi günümüzde Ulusal Tarih Müzesi’dir. <ref name=>[http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/82_folder/82_articles/82_taghiyev_museum.html Naila Valikhanli, The Taghiyev Museum A Glimpse of the Opulence of an Oil Baron Azerbaijan International (8.2) Summer 200]</ref>
 
İki evlilik yapan Tağıyev’in kuzeni olan ilk eşi Zeynep’ten iki kızı ve bir oğlu olmuştur. Eşinin ölümü üzerine 1896’da Rus ordusu generallerinden Ereblinski’nin kızı Sona Hanım ile evlenmiştir.
48. satır:
{{commonscat|Zeynalabdin Taghiyev}}
{{Azeri-biyo-taslak}}
 
[[Kategori:Azeri iş adamları]]
[[Kategori:Koleksiyonlar]]