Hâricîler: Revizyonlar arasındaki fark

'''Haricîlik, Haric’îyye''' ya da '''Havârîc''' ([[Arapça]]: '''الخرج'''; çoğ. '''الخوارج''') [[İslam dini]]nde bir siyasi [[mezhep]] olarak [[Hicri]] ilk yüzyılda ortaya çıkmış ve asırlardır kendini değişik şekillerde sergileyen bir hareket. [[İslâm]] dünyası içerisinde %2'lik bir kısmı oluşturmaktadır. Tarihte Haricîler'in en aşırı fırkalarından olan [[Ezarika]]'nın ana görüşleri itibariyle İslam'dan çıktığını kabul ettikleri ve kendilerinden olmayan diğer Müslümanları ''tekfir'' ile ithâm ederek öldürdükleri bilinmektedir. Günümüzde ise ''Haricîler'' içerisinde en ılımlı kol olarak bilinen [[İbadiyye]]'nin sadece çoğunlukta oldukları bölge olan [[Umman Sultanlığı]] (tahmini %70) ile nüfusun azınlığını teşkil ettikleri [[Cezayir]], [[Tunus]]'un [[Cerbe]] adası, [[Zenzibar]] ve [[Tanzanya]]'nın bazı muhitlerinde yaşamakta oldukları bilinmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mu.html | başlık = CIA - The World Factbook | yayımcı = [[CIA]] | tarih = Son yenileme 5 Haziran, 2013 | erişmetarihi = 10 Haziran 2013 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151206164503/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mu.html | arşivtarihi = 6 Aralık 2015}}</ref> Öte taraftan ''"[[Umman]] [[İbadiler]]i"'' kendilerinin Haricîler'in bir dalı oldukları savını kabul etmemektedirler.<ref name="val3">Valerie Jon Hoffman, ''The Essentials of Ibadi Islam'', sayfa. 3. [[Syracuse, New York|Syracuse]]: Syracuse University Yayınları, 2012. ISBN 9780815650843</ref>

Kaynaklar Haricîliğin çıkışının [[Peygamber Muhammed]] (Aleyhissalatu vesselam) döneminde olduğunu belirtir. Muhammed (Aleyhissalatu vesselam)'e arkadaşlık etmiş olan Abdullah b. Zu'l-Hüveysıra'nın sonradan Haricîlerin liderliğini yapmış olan Hurkus b. Züheyrle aynı kişi olması muhtemeldir.<ref>İbn Abdilberr, Camiu Beyani'l-ilm, 2/195</ref> Sahih olduğuna inanılan rivayetlere göre Abdullah b. Zu'l Huveysıra et-Temimi "Adil ol! Zira bu paylaştırma Allah'ın rızasının gözetildiği bir paylaştırma değildir" demiş, bunun üzerine Muhammed (Aleyhissalatu vesselam) üzüntüsünü de belli ederek "Ben adil olmayayım da kim adil olsun!" cevabını vermiştir. Bu davranışı üzerine Muhammed (Aleyhissalatu vesselam)'den kendisini öldürmek için izin isteyenlere yine Muhammed engel olmuştur.<ref>Buhari, Menakıb 25, Mürteddin 7; Müslim, Zekat 142,148; İbn Mace, Mukaddime 12</ref>

<ref>Khaled Abou El Fadl, "9/11 and the Muslim Transformation." Taken from [https://books.google.com/books?id=m-ZLkRpYQWMC&pg=PA87&dq=khawarij+wahabi&hl=en&sa=X&ei=ncoRUtnsD6HF2QX2o4GgAw&ved=0CD8Q6AEwAzgK#v=onepage&q=khawarij%20wahabi&f=false September 11 in History: A Watershed Moment?], pg. 87. Ed. Mary L. Dudziak. [[://en:.wikipedia.org/wiki/Durham, &#x20;North&#x20;Carolina Carolina|Durham]]: [[Duke Üniversitesi]] Yayınları, 2003. ISBN 9780822332428</ref>. Günümüzdeki [[Selefi]], [[Vahhabi]] toplumların fikirleri ve davranışları Haricilerle mutabıktır.<ref>1783–1836'de yaşamış Şam'lı Hanefi fıkıh alimi "İmam İbni Abidin es-Șami" Vahhabileri ifrat köktendincilikle itham edip Harici olarak görmektedir. El Fadl, Khaled Abou. (2001) "Islam and the Theology of Power." ''Middle East Report''. C.221 : S.28-33 {{ing}}</ref> Vahabi ve Selefiler diğer itikad ve mezheb Müslümanlarını, [[küfür]], [[şirk]] ve [[bidat]] ile itham etmektedirler.