Zeus: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Superyetkin (mesaj) tarafından yapılmış 17127982 numaralı değişiklikler geri getirildi. (TW) |
||
1. satır:
{{diğer anlamı|
{{Yunan-tanrı bilgi kutusu
| isim =
| resim =Jupiter Smyrna Louvre Ma13.jpg
13. satır:
| kardeşler =[[Poseidon]], [[Hades]], [[Hestia]], [[Hera]] ve [[Demeter]]
| son eşi =[[Hera]]
| çocuklar =[[Zagreus]], [[Ares]], [[Athena]], [[Apollon]], [[Artemis]], [[Aphrodite]], [[Persephone]], [[Hebe]], [[Dionysos]], [[Hermes]], [[Hephaistos]], [[Perseus]], [[Herkül]], [[Arkas]], [[Aiakos]], [[Minos]], [[Heusha]], [[Angelos]], [[Sarpedon]], [[Tantalos]], [[Epaphos]], [[Keroessa]], [[Helen]], [[Pollux]], [[Zethos]], [[Amphion]], [[Calliope]], [[Clio]], [[Erato]], [[Euterpe]], [[Melpomene]], [[Polyhymnia]], [[Terpsikhore]], [[Thalia]], [[Urania]], [[Eunomia]], [[Dike]], [[
}} {{Yunan mitolojisi}}
'''Zeus''' ([[Eski Yunanca]]: {{lang|grc|Ζεύς}}, ''Zeús''; [[Modern Yunanca]]: Δίας, ''Días''), ''"Tanrıların ve İnsanların Babası"'' [[Yunan mitolojisi]]nde en güçlü ve önemli tanrıdır. [[Roma mitolojisi|Roma]]'da [[Jüpiter (mitoloji)|Jüpiter]] olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. [[Titan]] [[Kronos]]'un ve eşi [[Rhea]]'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça [[Hera]]'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve [[meşe]] ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi [[Yunanistan]]'daki [[Dodona]] antik şehirdir. Habercisi oğlu [[Hermes]]
En bilinen özelliklerinden biri çapkın oluşudur. İstediği her şeyin şekline girebilen Zeus'un [[Leda]] için kuğu, [[Antiope]] için
▲'''Zeus''' ([[Eski Yunanca]]: {{lang|grc|Ζεύς}}, ''Zeús''; [[Modern Yunanca]]: Δίας, ''Días''), ''"Tanrıların ve İnsanların Babası"'' [[Yunan mitolojisi]]nde en güçlü ve önemli tanrıdır. [[Roma mitolojisi|Roma]]'da [[Jüpiter (mitoloji)|Jüpiter]] olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. [[Titan]] [[Kronos]]'un ve eşi [[Rhea]]'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça [[Hera]]'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve [[meşe]] ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi [[Yunanistan]]'daki [[Dodona]] antik şehirdir. Habercisi oğlu [[Hermes]]'tir. [[Gigant]]lar arasındaki karşıtı Kral [[Porphyrion]]'dur.
[[Dosya:Temple of Jupiter in Baalbek Lebanon.JPG|thumb
▲En bilinen özelliklerinden biri çapkın oluşudur. İstediği her şeyin şekline girebilen Zeus'un [[Leda]] için kuğu, [[Antiope]] için [[satir]], [[Aegina]] için ateş, [[Danae]] için altın yağmuru, [[Alkmene]] için kocasının kılığına, [[Hera]] için guguk kuşu, [[Callisto (mitoloji)|Callisto]] için Bakire Tanrıça [[Artemis]]'in kılığına, [[Mnemosyne]] için yakışıklı bir çoban, [[İo]] için bulut, [[demeter|Demeter]] için yılan, [[Europa]] için boğa oluşu kudretine en iyi örnektir. Ölümlü ölümsüz herkese aşık olabilen tanrıların tanrısı Zeus çapkınlığı yüzünden eşi Hera tarafından sürekli takip ettirilmektedir. Tanrı Zeus'un tahtı için yaptıkları şeylerin başlıcaları şunlardır: Eşi [[Metis]]'i yutması, [[Prometheus]]'u zincirlemesi, [[Thetis]]'i bir ölümlü ile evlendirmesi.
Babası olan Titan Tanrı
▲[[Dosya:Temple of Jupiter in Baalbek Lebanon.JPG|thumb|right|frame|324x324px|Zeus Tapınağı- [[Baalbek]], Lübnan]]
▲[[Dosya:Zeus Louvre G204.jpg|thumb|right|frame|257x257px|Zeus, Antik Yunan vazosu]]
▲Babası olan Titan Tanrı [[Kronos]]'u diğer [[Olimpos (mitoloji)|Olimpos]] tanrılarının yardımıyla yenip [[Tartarus]]'a hapsetti. Sonra [[Atlantis]]liler Tanrı Zeus'un takipçilerini (Yani Yunanları) ellerinde olmadan (Çünkü onlara tuzak kurulmuştu) yok ederek Olimposlu tanrıların gücünü azaltıp Kronos ve yanındaki diğer Titanları serbest bıraktılar.
Zeus ayrıca [[İksion]], [[Salmoneus]], Arkadya kralı [[Lykaon]] ve ateşi çalan [[Prometheus]]'u küstahlıkları nedeniyle cezalandırmıştır.[http://www.theoi.com/Olympios/Zeus.html]
Satır 27 ⟶ 30:
Tanrı Zeus'un en bilinen efsanesi [[Hera]]'nın yanına [[Poseidon]], [[Apollon]] ve [[Athena]]'nın desteğini alarak Zeus'u devirme girişiminde bulunmasıdır{{kaynak belirt}}:
Zeus'un diğer kadınlarla ilişkisine kızan Hera bir plan kurar ve bu plan Baş tanrıyı devirmektir
==Çapkınlığı==
Tanrı Zeus Yunan Tanrıları arasında en çapkını ve en çok çocuğu olan Tanrı'dır. Öyle ki çapkınlığı [[
== Doğumu ==
▲[[Dosya:Idäische Grotte 10.JPG|thumb|right|frame|239x239px|Zeus Mağarası, İda Dağı, Girit]]
▲[[Kronos]] ile [[Rhea (mitoloji)|Rhea]]'nın evliliklerinden [[Hestia]], [[Demeter]], [[Hera]] adlarında üç kızla, [[Hades]], [[Poseidon]], Zeus adlı üç erkek çocuk dünyaya gelir. Babası [[Uranüs (mitoloji)|Uranüs]]'e yaptıklarını unutmayan Kronos kendisinin de oğullarından aynı karşılığı göreceğinden korkar ve bu yüzden karısının her yeni doğurduğu çocuğu yutup, karnında saklar. Bu duruma üzülen Rhea ise [[Gaia (mitoloji)|Gaia]]'nın öğütleri ile yalnız Zeus'u onun elinden kurtarır.Tanrıça, Zeus'u yanına alarak gecenin karanlığından faydalanarak çabucak koşup [[Girit Adası]]'nda [[İda Dağı]]'nın tepesine çıkar. Orada Gaia çocuğu alır ve onu bir mağaranın dibine saklar. Rhea ise geri dönüp bir kocaman taşı kundak bezlerine sarıp Kronos'a verir.
== Çocukluğu ==
Rhea , Zeus'u Girit'teki [[İda Dağı]]'ndaki bir mağarada saklar. Bundan sonra Zeus, hikâyenin değişen sürümlerine göre sırayla;
* Rhea tarafından bırakıldıktan sonra Gaia tarafından yetiştirilir.
* [[Amalthea (mitoloji)|Amalthea]] adlı bir keçi ile [[Kourete]]'ler tarafından yetiştirilir. Ormanların sık dalları arasında büyüyen Zeus'un ağlamalarını babası Kronos duymasın diye
* [[Adamanthea]] adlı bir [[nemf]] tarafından bir ağaca asılarak
*
* Sürülerini kurtlardan koruması sözü üzerine [[Girit]]li çoban bir ailenin yanında yetiştirilir.
== Tanrıların Kralı Oluşu ==
Olgunluk çağına gelince Zeus, saklandığı mağaradan çıkar. Ve savaşa hazırlanır. İlk iş olarak yer altı ülkesine gider ve Kronos'un hapsettiği [[kiklop]]<nowiki/>ları ve elli başlı, yüz kollu [[hekatonkheir]]<nowiki/>leri serbest bırakır. Kikloplar ise buna karşılık yıldırımlarını hediye eder. Savaş, Kiklopların
Fakat bu savaşta Tanrıların savaşıp Tartarus'a attıkları Titanlar, gökyüzünü sırtında taşımak zorunda kalan Atlas ve [[Kafkas Dağları|Kafkas dağlarına]]
== Zeus Ve Hera ==
''"Hera, istiyorum ki sen benim karım olasın, büyük gözlü güzel tanrıça benim peşimden gel, Olimpos'ta parlak bir taht üzerinde ve benim sağımda oturarak saltanat sür."''
Bunun üzerine Hera bu teklifi kabul eder. [[Hesperidler]]in bahçesinde bütün tanrıların ve perilerin katıldığı görkemli bir düğünle evlenirler. Gaia, Hera’ya doğurganlık simgesi olarak nar verir. Hera onu Hesperidlerin bahçesine diker. Bu düğün yeryüzünde bolluk ve verimlilik simgesidir. Bu nedenle bu düğüne “[[Hieros Gamos]]”
Zeus ile Hera'nın evliliğinden [[Ares]], [[Hephaistos]], [[Angelos]], [[Heusha]], [[Hebe (mitoloji)|Hebe]] ve [[Eileithyia]] doğar.
Satır 108 ⟶ 110:
== Kült ==
[[Dosya:Noël Coypel - Sacrifice to Jupiter.jpg|thumb|270x270px|Zeus'a tapınma]]
Zeus kültü bir olarak [[Girit]] adasında ortaya çıktıysa da en önemli kült merkezi [[Olympia]]'dadır. Olympia Zeus tapınağındaki
▲[[Dosya:Athen Tempel Zeus Spätantike.jpg|thumb|right|frame|235x235px|Zeus Tapınağı- Atina]]
▲Zeus kültü bir olarak [[Girit]] adasında ortaya çıktıysa da en önemli kült merkezi [[Olympia]]'dadır. Olympia Zeus tapınağındaki [[Zeus Heykeli]] [[Dünyanın 7 Harikası]]ndan biridir. Ayrıca [[Antik Olimpiyat Oyunları|ilk olimpiyatlar]] yine bu şehirde bu tanrı adına başlamıştır.
=== Türkiye ===
Yunan kolonilerinde bile önce, tarım için yağmura muhtaç Anadolu coğrafyasında gökyüzü ve yağmur tanrısı hep önemli rol oynamıştır.
[[İstanbul Boğazı]]nın, yabancı dillerdeki karşılığı olan ''"Bosphorus"'' yani ''"İnek Geçiti"'' ismi Zeus'un eşi [[Hera]]'dan saklamak için inek şekline soktuğu sevgilisi [[İo (mitoloji)|İo]]'dan gelir. Bunun dışında Türkiye'de Zeus ile ilgili veya Zeus inancının olduğu yerler<ref>[http://www.theoi.com/Cult/ZeusCult3.html Theoi Greek Mythology Sitesi Zeus Cult 3 Sayfası Erişim tarihi:07.07.2011]</ref>
*[[Adatepe, Ayvacık|Adatepe Zeus Sunağı]], Zeus'un
*[[Ankyra]]
*[[Didim]]
Satır 139 ⟶ 140:
=== Helenizm ===
{{Ayrıca bakınız| Helenizm}}
'''Zeus''', 1990'lardan bu yana ortaya çıkan, çeşitli şekillerde eski Yunan dini uygulamalarını canlandırmaya yönelik dini hareketler içerisinde inanılan Tanrılardan biridir.
== Kaynakça ==
|