Muna Mahmudnizad: Revizyonlar arasındaki fark
Sarpcelebi (mesaj | katkılar) "Mona Mahmudnizhad" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu. Etiket: İçerik Çevirmeni |
(Fark yok)
|
Sayfanın 12.50, 4 Ağustos 2016 tarihindeki hâli
Mona Mahmudnizhad (Farsça: 10 Eylül 1965 – 18 Haziran 1983) 1983'te Bahai dinine mensup olması sebebiyle başka dokuz Bahai kadınla beraber idama mahkum edilen ve Şiraz, İran'da asılan bir İranlı Bahai'ydi.[1][2][3] Hakkındaki resmi suçlamalar, inançları yüzünden okuldan atılan çocuklara öğretmenlik yapması ve bir yetimhanede hizmet etmesinden dolayı "çocuk ve gençleri yanlış yönlendirmek"ten başlamakta ve Bahai Dünya Merkezi'nin İsrail'de bulunmasından dolayı "Siyonist" olmaya kadar varmaktadır.[4]
Çocukluk
Mahmudnizhad 10 Eylül 1965'te, dinlerini Yemen'de tebliğ etmek için İran'daki evlerini terk etmiş olan Yadullah ve Farkhundeh Mahmudnizhad'ın kızları olarak doğmuştur. Ailenin ikinci kızıdır. Ailenin ilk kızı Terane, Mahmudnizhad'ın doğumu esnasında yedi yaşındadır. Mona hayatının ilk dört yılını Yemen'de geçirmiştir. İki yaşındayken kendisine bir araba çarpmış ve kaldırıma sürüklenmiş ancak ciddi bir yaralanma geçirmemiştir.[5]
1969'da Yemen hükümeti tüm yabancıları sınır dışı etmiş ve Mahmudnizhad ailesi İran'a dönmüştür. İsfahan'da iki yıl, Kirmanşah'ta altı ay ve Tebriz'de üç yıl geçirmişler, son olarak 1974'te Şiraz'a yerleşmişlerdir. Bu süre zarfında babası iş olarak küçük aletler tamir etmiş ve çeşitli Bahai idari heyetlerinde Bahai toplumuna hizmet etmiştir.[5]
Tutuklanması, hüküm giymesi ve ölümü
Bahailerin İran'da sürekli olarak zulüm görmekte olmalarına rağmen 1979'daki İslam Devrimi zulmü tekrar odak noktasına getirmiştir.[1][6] 23 Ekim 1982, akşam 7.30'da, Şiraz valisi tarafından gönderilen dört silahlı Devrim Muhafızı Mahmudnizhad'ların evine girmiş ve Bahai kaynakları arayarak evi alt üst etmişlerdir. İşleri bittiğinde Mona ve babasını gözaltına almışlar, onları gözlerini bağlayarak ve Şiraz'daki Seppah hapishanesine götürmüşler ve burada ayrı hücrelere koymuşlardır. Mahmudnizhad 38 gün boyunca Seppah hapishanesinde tutulmuştur.[5]
29 Kasım 1982'de o ve diğer beş Bahai kadın Seppah hapishanesinden yine Şiraz'da bulunan Adelabad hapishanesine nakledilmiştir. Adelabad'da bir süre geçirdikten sonra İslam Devrimi Mahkemesi'ne getirilmiş, burada sorguya çekildikten sonra hapse geri gönderilmiştir. Birkaç gün sonra, bir kez daha hapishaneden alınmış ve bir İslam Devrimi hakiminin önünde sorguya çekilmiştir.[5] Ayak tabanlarının bir kabloyla kırbaçlanması biçimindeki fiziksel işkenceyi de içeren bu sorgulamalar dizisinin ardından Mahmudnizhad suçlu bulundu ve asılarak idama mahkum edilmiştir.[3] Mahkum edilmesi sırasında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan merhamet ricasında bulunmuştur. Buna rağmen, 10 kadının cezaları 18 Haziran 1983 gecesi, yakınlardaki bir polo sahasında uygulamaya konmuştur.[2]
Mahmudnizhad'la beraber asılan diğer kadınlar şunlardır:[5]
- Nusrat Yaldai, 54 yaşında
- Izzat Janami Ishraqi, 50 yaşında
- Roya Ishraqi, 23 yaşında (Izzat'in kızı)
- Tahirih Siyavushi, 32 yaşında
- Zarrin Muqimi, 28 yaşında
- Shirin Dalvand, 25 yaşında
- Akhtar Sabit, 19 veya 20'lerinin başında
- Simin Saberi, 20'lerinin başında
- Mahshid Nirumand, 28 yaşında
Eylül 2007'de İran İnsan Hakları Belgeleme Merkezi konu hakkında bir vaka incelemesi yayımlamıştır.[7]
Sanata etkisi
Mahmudnizhad'ın öyküsü birkaç sanat eserine konu olmuştur. Müzisyen Doug Cameron, Mahmudnizhad'ın öyküsünü bir müzik klibinde canlandırmıştır. Mona with the Children (Mona Çocukluklara Beraber) isimli klip Kanada pop listelerine girmiş ve 19 Ekim 1985 haftasında 14 numara olmuştur.[8] Klip, müzik piyasası içerisinde elden ele dolaşmış ve İran'daki Bahailerin uğradıkları zulme kamuoyunun dikkatini çekmede etkili olmuştur.[1] Daha yakın zamanda bir tiyato oyunu olan A Dress for Mona (Mona İçin Bir Elbise)hazırlanmıştır.[3] Şu an Jack Lenz Mona'nın Rüyası isimli bir film üzerinde çalışmaktadır.[9] Mona'nın resimleri aynı zamanda Mithaq Kazimi'nin Quenching The Light isimli klibinde görülmektedir.
Notlar
- ^ a b c Affolter, Friedrich W. (2005). "The Specter of Ideological Genocide: The Bahá'ís of Iran" (PDF). War Crimes, Genocide and Crimes Against Humanity. 1 (1). ss. 59–89.
- ^ a b Reuters (1983-06-20). "Iran reportedly executes 16 Baha'is in secret". New York Times.
- ^ a b c Mullins, Sandy (2007). "Mona Mahmudnizhad". Bella Online. Erişim tarihi: 2007-09-25.
- ^ NOEL GRIMA (03 August 2008) ‘Mona’s Dream’ may be directed by Mario Philip Azzopardi, perhaps not in Malta, The Malta Independent
- ^ a b c d e The Story of Mona: 1965–1983. Thornhill, Canada: Bahá'í Canada Publications. 1985.
- ^ International Federation for Human Rights (2003-08-01). "Discrimination against religious minorities in Iran" (PDF). fdih.org. Erişim tarihi: 2006-10-20.
- ^ IHRDC: Community Under Siege: The Ordeal of the Bahá’ís of Shiraz
- ^ ""Pop Annual 1955–1999: Sixth Edition" for October, 1985". Erişim tarihi: 2007-09-25.
- ^ "Mona's dream". 2007. Erişim tarihi: 2007-09-25.