Hacı Çelebi Han: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
1. satır:
{{Kraliyet bilgi kutusu|isim=Hacı Çelebi Han|başlık=|resim=|resim_boyutu=|altyazı=|veraset=[[Şeki hanları listesi|1. Şeki hanı]]|hüküm_süresi=1743 – 1755|önce_gelen=|sonra_gelen=[[Ağakişi Bey]]|eşi=|çocukları=[[Ağakişi Bey]] <br/> Hasan ağa <br/> Cafer ağa <br/> [[Hacı Abdülkadir Han]]|tam ismi=|hanedan=Çelebi Hanedanı|babası=Şekili Kurban Efendi|annesi=|doğum_tarihi=|doğum_yeri=|ölüm_tarihi=[[1755]]|ölüm_yeri=[[Şeki]], [[Şeki Hanlığı]]|defin_tarihi=|defin_yeri=|meslek=|imza=|dini=[[İslam]]|Öncülük ettiği=|genişleme_alanı=}}'''Hacı Çelebi Han''' ([[Azerice]]: ''Hacı Çələbi Xan'')(d. ? - ö. [[1755]], [[Şeki Hanlığı]]) - Çelebi Hanedanı'nın kurucusu ve [[Şeki Hanlığı|Şeki Hanlığı']]<nowiki/>nın ilk [[Han (unvan)|han]]<nowiki/>ı. [[1551]] yılında [[Safeviler|Safevi şahı]] [[I. Tahmasb|I. Tahmasb']]<nowiki/>a karşı çıkan [[Şeki]] isyanının lideri [[Derviş Muhammed Han|Derviş Muhammed Han']]<nowiki/>ın torunudur.
== Hayatı ==
[[1551]] yılında [[Safevi Devleti|Safevi Şahı]] [[I. Tahmasp]], [[Şeki]]'nin bağımsızlığına son verip, onu [[Safeviler Devleti]]'nin idaresi altına aldı. [[Safeviler]]<nowiki/>in yıkılmasından sonra yönetime geçen [[Nadir Şah Afşar]], aktif bir fetih politikası yürüttüğünden onun büyük ordusunun masraflarının karşılanması için vergiler arttırıldı. Şah'ın atadığı yöneticilerin halktan aşırı vergi toplamasına karşı çıkan [[Şeki]] ayanları bu yöneticilerden biri olan Melik Necef'i [[Nadir Şah]]'a şikâyet ettiler. Şah [[Şeki]]<nowiki/>lilerin şikâyetine cevaben halkın saygı duyduğu Hacı Çelebi adlı şahsı Melik Necef'in işlerini takip etmesi için görevlendirdi. Normalden fazla miktarda vergi toplayan Melik Necef'le Hacı Çelebi arasındaki gerginlik sürekli artmaktaydı. Melik Necef'i şikâyet etse de bir sonuca ulaşamayan üstüne üstlük idam cezasından zor kurtulan Hacı Çelebi, onu [[1743]] yılında öldürtür.<ref>''Ağa Fateh'', sf. 15-16</ref>
O dönemde [[Şirvan]] ve Doğu [[Gürcistan]]'da [[İran]] aleyhine isyanlar çoğaldığından [[Afşar Hanedanı|İran Şahı]] [[Nadir Şah]], Hacı Çelebi'yi cezalandırmak için [[1744]] yılının sonbaharında 15.000 kişilik orduyla [[Şeki]] seferine çıktı. Hacı Çelebi arkadaşlarıyla birlikte [[Şeki]] şehrinden 8 km uzakta Kiş köyünün yakınlarındaki "Gələsən Görəsən" ("Gelirsin Görürsün") Kalesine sığındı. Yol dar derelerden geçtiği için [[Nadir Şah]], ordusunun esas kuvvetlerini cephanesiyle birlikte Kotan bölgesinde sakladı.<ref>''İsmayılov & Bağırova'', sf. 19</ref> Birkaç gün durmadan devam eden savaş sonucu, [[Nadir Şah]] 500 asker kaybederek [[Berde]]'ye geri çekilmek zorunda kaldı. [[Berde]]'de bir müddet kalan [[Nadir Şah]], daha sonra [[Derbent]]'e ilerledi. [[1745]] yılının başlarında [[Nadir Şah]], yeniden kaleye saldırı düzenledi. Fakat, yine amacına ulaşamayınca kale önüne 3.000 asker bırakarak bölgeyi terk etti. Yalnız [[1746]] yılının [[Mart]] ayında çıkan kıtlık ve kalede meydana gelen durum sebebiyle Hacı Çelebi, [[Nadir Şah]]'ın hakimiyetini tanıdığını bildirdi. [[Nadir Şah]] da Hacı Çelebi'yi affederek onu yeniden [[Şeki|Şeki']]<nowiki/>ye hakim tayin etti. [[1747]]'de [[Nadir Şah]]'ın öldürülmesiyle zaten çökmekte olan [[Afşar Hanedanı|İran Devleti]] tamamen çöktü ve [[1743]]'te temelleri atılan [[Şeki Hanlığı]], kesin olarak bağımsızlığını kazandı ve Hacı Çelebi, kendini bağımsız bir [[Han (unvan)|han]] ilan etti.
| |||