Olağanüstü hâl: Revizyonlar arasındaki fark

'''Olağanüstü hâl''' ya da kısaca '''OHAL''' olağanüstü yönetim usullerinin uygulanmasını gerektiren [[doğal afet]], tehlikeli [[salgın hastalık]], ağır ekonomik bunalım, kamu düzenini ciddi biçimde bozan yaygın şiddet olayları gibi durumlar. Olağanüstü hâl rejimi yönetim makamlarının yetkisinin genişlemesi sonucunu yaratır. Belirli yaş aralıklarındaki vatandaşlar için çalışma yükümlülüğü, gerektiğinde para ve mal yükümlülüğü konulabilir. Olağanüstü hâl önlemlerinin ortak ve en tartışmalı yönleri ise yaygınlaştırılması ve genellikle bunlara karşı yargı yolunun kapalı olmasıdır.

[[Uluslararası hukuk]] açısından bakıldığında olağanüstü hal durumunda özgürlükler ve haklar kısıtlanabilir. Örneğin bir hükümet bir kişiyi yargılama olmaksızın alıkoyabilir. Kanunlarla belirlenmiş olan, temel özgürlükleri içeren "sınırlanamayan haklar" kapsam dışıdır. <ref>{{fr icon}} D. Prémont, C. Stenersen, I. Oseredczuk, Bruylant, Brussels, ''Droits intangibles et états d'exception''[fr.] 1996, 644p., ISBN 2-8027-0766-3, Éditions ''Bruylant''</ref>

{{Ana madde|Türkiye'de olağanüstü hâl}}

[[1982 Anayasası|1982 anayasasının]] 119-122 maddelerine göre Türkiye'de dört farklı türde sıradışı yönetim vardır. Bunlar [[sıkıyönetim]], olağanüstü hal, [[seferberlik]] ve [[savaş]] halidir. 121. maddeye göre: "''Anayasanın 119 ve 120 nci maddeleri uyarınca olağanüstü hal ilânına karar verilmesi durumunda, bu karar Resmî Gazetede yayımlanır ve hemen Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur. Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise derhal toplantıya çağırılır. Meclis, olağanüstü hal süresini değiştirebilir, Bakanlar Kurulunun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere, süreyi uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir''."<ref>https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa82.htm</ref>Türkiye tarihinde üç kez genel olağanüstü hal ilan edilmiştir. 1978 ila 1983 arasında sıkıyönetim olağanüstü hal ile değiştirildi ve Kasım 2002'ye kadar yürürlükte kaldı. 20 Temmuz 2016'da [[2016 Türkiye askerî darbe girişimi|Türkiye askerî darbe girişimi]] sonrasında Türkiye genelinde 3 ay süreyle olağanüstü hal ilan edildi. 21 Temmuz 2016 saat 01.00 itibarıyla olağanüstü halin geçerli olması mecliste 115'e karşı 346 oyla kabul edildi.<ref>http://odatv.com/cok-onemli-kararlar-alinan-mgk-bitti-2007161200.html</ref><ref>http://www.hurriyet.com.tr/ohal-tezkeresi-tbmmdeki-oylamada-kabul-edildi-40158772</ref>

 

* [[Fransa]] [[2015 Paris saldırıları]] sonrasında olağanüstü hal ilan etti.

* [[ABD]] [[11 Eylül saldırıları]] sonrasında halen geçerli olan olağanüstü hali ilan etti.<ref>{{cite web|url = http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2010/09/10/letter-president-continuation-national-emergency-with-respect-certain-te|title=Letter from the President on the Continuation of the National Emergency with Respect to Certain Terrorist Attacks|publisher=Whitehouse.gov|date=2010-09-10}}</ref>