Dolaşım sistemi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Lenf dolaşımı ile iligi ufak bilgi verildi |
Gerekçe:: bkz. Güvenilir kaynaklar |
||
25. satır:
== Açık dolaşım sistemi ==
[[
Bu tip dolaşım sistemi [[yumuşakçalar]] ve [[eklembacaklılar]] gibi [[omurgasız]]ların büyük bir kısmında görülür. Bu canlılarda hemosöl olarak adlandırılan vücut boşluklarında dolaşım sıvısı organları doğrudan sarar (yıkar) ve [[kan]] (dolaşım sıvısı) ile [[interstisyel sıvı]] (doku sıvısı) arasında ayrışma yoktur. Bu birleşik sıvıya ''[[hemolenf]]'' denir. Hayvan hareket ederken oluşan kas hareketleri hemolenf hareketini sağlar fakat sıvı akışını bir bölümden diğerine yönlendirilmesi kısıtlıdır. Kalp gevşediğinde kan açık gözenekler (por) aracılığıyla kalbe döner.
43. satır:
== Omurgasız canlılarda dolaşım sistemi ==
Daha ilkel canlılardaki dolaşımın tipik örneği, [[sünger]]lerdeki ve [[sölentere]]lerdeki dolaşımdır. Bu canlıların içinde yaşadıkları su, beden çeperindeki deliklerden orta boşluğa doğru çekilir. Suyun akışı kirpikçiklerin düzenli hareketleriyle sürdürülür ve suyun "[[boşaltım deliği]]" (osculum) adı verilen delikten yukarı doğru dolaşımı sağlanır. Bu tür dolaşım, beden hücrelerinin içinde yüzdükleri sıvının oksijen ve besin maddelerinin tükenmeyeceği bir biçimde yeniden dolmasını
Daha yüksek derecede gelişmiş canlılarda, sözgelimi yosun hayvanlarında, [[iplikkurtları]]nda ve [[tekerlekli-kurtlar]]da, sıvılar ilkel orta boşluk ([[psödosölom]]) içinde, genellikle beden hareketleriyle hareket ettirilir. Bazı ilkel yumuşakçalarda, orta boşluk, gerçek kalbin bir ön taslağı sayılabilecek kalp zarı boşluğu olarak işlev görür. Bu boşluk kanallar aracılığıyla [[üreme bezleri]]ne ve [[böbrek]]lere bağlıdır.
76. satır:
Kalp kası ve dolaşım sisteminin düz kasları,beynin soğaniliğinde bulunan kalp damar merkezlerinden çıkan sinirler tarafından denetlenir.
== Tarihçe ==
Satır 115 ⟶ 112:
* [[:en:Al-Nafis|İngilizce Vikipedi el-Nefis maddesi]]
* {{not|1}} Michael Kent, Advanced Biology, Oxford University Press, 2000. - The Cardiovascular System, s. 119.
{{Dolaşım sistemi}}
|