Telif hakkı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik
Hatas (mesaj | katkılar)
geliştirelim
1. satır:
{{HukukUyarı}}
[[Dosya:Copyright.svg|thumb|100px|Telif hakkı sembolü]]
'''Telif hakkı''', herhangi bir [[bilgi]] veya düşünce ürününün kullanılması ve yayılması ile ilgili hakların, [[yasa]]larla belirli kişilere verilmesidir. Kısaca, orijinal bir yapıtın, eserin kopyalanmasına veya kullanılmasına izin vermeme hakkıdır.
 
'''Telif hakkı''' (İngilizce copyright), bir kişi ya da kişilerin her türlü fikri emeği ile meydana getirdiği [[bilgi]], düşünce, sanat eseri ve ürününün kullanılması ve kopyalanması ile ilgili hukuken sağlanan haklardır. Telif hakkının doğması için tescile gerek yoktur.<ref name="Nasıl Korunur">{{web kaynağı| url=http://www.telifhaklari.gov.tr/Telif-Hakki-Nasil-Korunur| yayımcı=T.C. Kültür ve Turizim Bakanlığı | başlık = Telif Hakkı Nasıl Korunur?| erişimtarihi=22.06.2016}}</ref> Fikir ve sanat eserleri üzerindeki haklar eserin üretilmesiyle birlikte doğar.<ref name=Telif Haklarının Özellikleri>{{web kaynağı| url=http://www.telifhaklari.gov.tr/Telif-Hakki-Nedir| yayımcı=T.C. Kültür ve Turizim Bakanlığı | başlık = Telif Haklarının Özellikleri| erişimtarihi=22.06.2016}}</ref> Bununla birlikte eser sahibi isterse ülkenin ilgili tescil birimlerinde (örneğin Türkiye'de noter ya da Kültür Turizim Bakanlığı) isteğe bağlı olarak kayıt-tescil yaptırabilir. Telif hakları, genellikle belli bir süre için geçerlidir.
Telif hakkı, genellikle belirli bir süre için geçerlidir. [[Sembol]]ü [[çember]] içinde bir "[[C]]" harfidir, [[©]] harfi üzerinde bulunduğu yapanın telif haklarının korunduğunu belirtir ve [[İngilizce]] "[[copyright]]" kelimesini ifade eder.
 
[[Telif hakkı, genellikle belirli bir süre için geçerlidir. [[Sembolsimgesi]]ü, [[çember]] içinde bir "[[C]]" harfidir, [[©]] harfi üzerinde bulunduğu yapanın telif haklarının korunduğunu belirtir ve [[İngilizce]] "[[copyright]]" kelimesini ifade eder. C sembolü kullanılsın ya da kullanılmasın; orjinal her fikir ve ürün, doğuştan telif haklarına sahiptir.
 
Telif hakların korunması temel insan haklarından biridir. [[İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi]] madde 27'ye göre; herkesin, yarattığı her türlü bilim, edebiyat veya sanat eserlerinden mütevellit manevi ve maddi menfaatlerin korunmasına hakkı vardır.
 
== Süresi ==
Telif hakları, genellikle belli bir süre için geçerlidir. Ülkelerin kendi yasal mevzuatlarına bağlı olarak koruma süresi pek çok ülkede eser sahibi yaşadığı süre ve ölümünden itibaren 50 - 70 yıl süre için geçerlidir (örneğin Türkiye'de 70 yıldır.<ref name="Kaç yıl süreyle korunur">{{web kaynağı| url=http://www.telifhaklari.gov.tr/Telif-Hakki-Kac-Yil-Sureyle-Korunur| yayımcı=T.C. Kültür ve Turizim Bakanlığı | başlık = Türkiye'de Kaç Yıl Süreyle Korunur?| erişimtarihi=22.06.2016}}</ref>) Bu süre; işin türüne, çalışmanın bir birey ya da şirket tarafından oluşturulup oluşturulmadığına, aleniyet kazanıp kazanmadığına ve diğer bazı değişkenlere bağlı olarak değişebilir.
 
== Sınırlamalar ==
Telif hakları herkese karşı ileri sürülebilirler. Ancak toplum menfaatinin korunması gibi nedenlerle bu mutlak hakka [[yasa]]larla çeşitli sınırlamalar getirilebilir. Mutlak hakka getirilen bu sınırlandırmalar: Kamu yararı, kamu düzeni, genel ahlak gibi sebeplerle getirilen sınırlamalar ve hususi menfaat (şahsi kullanım vs.) yararına getirilen istisnalardan oluşabilir. Örneğin, telif hakkı saklı bir eserin kâr amacı güdülmeksizin, şahsi kullanım amacıyla çoğaltılabilmesi mümkün olabilir.<ref name=Telif Haklarının Özellikleri/>
 
== Ayrıca bakınız ==
* [[Telif hakkı simgesi]]
* [[Copyleft]]
* [[Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Kanunu]]
* [[Türkiye Cumhuriyeti Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu]]
 
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.telifhaklari.gov.tr/Telif-Haklari Kültür ve Turizim Bakanlığı - Telif Hakları]
* [http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.3.5846&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch= T.C. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu]
* [http://www.gunesintamicinde.com/calintilama-sanatinda-zen/ Creative Commons, lisans hakları, alıntılama ve hukuki boyutu]
* [http://office.microsoft.com/tr-tr/word/HA011268771055.aspx Belgelerinize © işareti eklemenin pratik bir yöntemi.]
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
{{hukuk-taslak}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Telif_hakkı" sayfasından alınmıştır