Bose-Einstein yoğunlaşması: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
nicem kullanılan bir kelime değildir ve kaynaklarla belitilmeden her yerde kullanılmıştır |
kaynak gösterilmeden ve kuantum mekaniği sayfasında da kullanılmamışş ve Türkçe'de henüz kullanılmayan bilinmeyen bir kelimeyi (nicem) uygun yerlerde değiştirmeyi uygun gördüm. saygılarımla. |
||
3. satır:
Bose-Einstein Yoğuşması (Bose-Einstein Yoğuşması-BEC) bozonların seyreltilmiş gaz hallerinin mutlak 0 sıcaklığına (0 K veya -273,15 °C <ref>{{cite book | title=Thermodynamics | first1=C. P. | last1=Arora | publisher=Tata McGraw-Hill | year=2001 | isbn=0-07-462014-2 |page=43 | url=http://books.google.com/books?id=w8GhW3J8RHIC}}, [http://books.google.com/books?id=w8GhW3J8RHIC&pg=PA43 Table 2.4 page 43]</ref> ye çok yakın) yakın değerlerde soğumasıdır. Bu şartlar altında, bozonların büyük bir kısmı kuantum etkisinin Makroskobik ölçekte olduğu en düşük kuantum durgusu halinde bulunurlar. Bu etkiler Makroskobik kuantum görüngü olarak isimlendirilir.
[[Dosya:Bose Einstein condensate.png|right|thumb|upright=1.20|Bir gaz için hız dağılımı verileri (3 kez) rubidyum maddenin yeni bir aşamaya, Bose-Einstein yoğunlaşması ve keşif teyit atomları. Sol: sadece bir Bose-Einstein yoğunlaşması görünümünü önce. Merkezi: Sadece yoğuşuğu görünümünü sonra Sağ: sonra daha fazla buharlaşması, neredeyse saf yoğuşuk bir örnek.]]
Daha sonra yapılan deneylerin karmaşık etkileşimler ortaya çıkarmasına rağmen, maddenin bu hali ilk olarak Satyendra Nath Bose ve Albert Einstein tarafından 1924-1925 yıllarında genel olarak tahmin edildi. Bose ilk olarak Einstein`a "ışık
1938 yılında Fritz London BEC yi <sup>4</sup>He un üstün akışkanlık ve üstün iletkenlik mekanizmasıyla tasarladı <ref>{{Dergi kaynağı |first=F. |last=London |title=The λ-Phenomenon of Liquid Helium and the Bose–Einstein Degeneracy |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=141 |issue=3571 |pages=643–644 |year=1938 |doi=10.1038/141643a0 |bibcode = 1938Natur.141..643L }}</ref><ref>London, F. ''Superfluids'' Vol.I and II, (reprinted New York: Dover 1964)</ref>.
1995 yılında, ilk gaz Yoğuşması Eric Cornell ve Carl Wieman tarafından University of Colorado ar Boulder NIST-JILA laboratuvarında rubidyum atomu gazlarının 170 nanokelvin (nK)`e <ref>{{Web kaynağı | başlık = New State of Matter Seen Near Absolute Zero | url = http://physics.nist.gov/News/Update/950724.html | yayıncı = NIST | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150428092623/http://physics.nist.gov:80/News/Update/950724.html | arşivtarihi = 28 Nisan 2015}}</ref> (1.7×10−7 K) soğutulmasıyla üretilmiştir. Bu başarılarıyla Cornell, Wieman ve Wolfgang Ketterle MIT'de 2001 Nobel Fizik Ödülünü almıştır<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Levi | ad = Barbara Goss | başlık = Cornell, Ketterle, and Wieman Share Nobel Prize for Bose–Einstein Condensates | çalışma = Search & Discovery | yayıncı = Physics Today online| yıl = 2001 | url = http://www.physicstoday.org/pt/vol-54/iss-12/p14.html | erişimtarihi = 26 January 2008 |arşivurl =http://web.archive.org/web/20071024134547/http://www.physicstoday.org/pt/vol-54/iss-12/p14.html |arşivtarihi = 24 October 2007}}</ref>. Kasım 2010 da ilk BEC fotonu gözlemlenmiştir <ref>{{Dergi kaynağı|doi=10.1038/nature09567|title=Bose–Einstein condensation of photons in an optical microcavity|year=2010|last1=Klaers|first1=Jan|last2=Schmitt|first2=Julian|last3=Vewinger|first3=Frank|last4=Weitz|first4=Martin|journal=Nature|volume=468|issue=7323|pages=545–548|pmid=21107426|bibcode = 2010Natur.468..545K |arxiv = 1007.4088 }}</ref> . 2012 de ise BEC foton teorisi geliştirilmiştir [9][10]. [9][10]
92. satır:
===Girdaplar===
Birçok sistemde olduğu gibi, BEC’lerde de bazı girdaplar bulunmaktadır. Bu girdaplar, örneğin, yoğuşuğu lazer ile karıştırma veya sıkıştırılmış kapanı çevirmekle olur. Oluşturulan bu girdap kuantum girdabıdır. GPE nin lineer olmayan <math>|\psi(\vec{r})|^2</math> terimleriyle bu görüngülerine müsaade edilir. Bu girdaplar mutlaka dalga denklemlerinin
Bu işlem, tekdüze ortamlarda analitik formun;
:<math>\phi=\frac{nx}{\sqrt{2+x^2}}</math>
127. satır:
===İzotoplar===
Etkisi ağırlıklı olarak nükleer özellikli tuzaklar için alkali atomları üzerinde gözlenme yapılmıştır. 2012 yılı itibariyle, ultra-düşük sıcaklık olan 10<sup>−7</sup> K ya da daha altı kullanılarak, Bose-Einstein yoğuşukları, yoğun ağırlıklı alkali, toprak alkali ve lantan atomları için elde edilir (<sup>7</sup>Li, <sup>23</sup>Na, <sup>39</sup>K, <sup>41</sup>K, <sup>85</sup>Rb , <sup>87</sup>Rb, <sup>133</sup>Cs, <sup>52</sup>Cr, <sup>40</sup>Ca, <sup>84</sup>Sr, <sup>86</sup>Sr, <sup>88</sup>Sr, <sup>174</sup>Yb, <sup>164</sup>Dy, ve <sup>168</sup>Er). Yoğunlaşma araştırmaları daha da özel yöntemler yardımı ve hidrojen ile en sonunda başarı elde etmiştir.
===Bose-Einstein yoğunlaşması===[[bozon]]lardan oluşan maddelerin [[mutlak sıfır]] sıcaklığına çok yakın değerlere kadar soğutulmasıyla ortaya çıkan maddenin bir halidir. Bu süpersoğutulmuş maddede atomların büyük çoğunluğu en düşük
Maddenin bu hali, [[Satyendra Nath Bose]]'un yaptığı çalışmalar üzerine 1925'te [[Albert Einstein]] tarafından [[kuantum mekaniği]]nin bir sonucu olarak tahmin edilmişti. Yetmiş yıl sonra 1995te ilk yoğunlaşma [[Eric Cornell]] ve [[Carl Wieman]] tarafından [[Colorado Üniversitesi]] NIST-JILA laboratuvarında [[rubidyum]] gazını 170 nanoKelvin'e (nK) soğutarak elde edildi. Cornell, Wieman ve MIT'den [[Wolfgang Ketterle]] bu deneyle 2001 [[Nobel Fizik Ödülü]] paylaştılar.
| |||