I. Selim: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
BurakOtto (mesaj | katkılar)
Cengizhankilicoglu tarafından yapılan 17145690 sayılı değişiklik geri alınıyor. deneme amaçlı değişiklik -
BurakOtto (mesaj | katkılar)
dz.
25. satır:
| defin_yeri = [[Yavuz Selim Camii]], [[Fatih]], [[İstanbul]]
| meslek =
| imza = Tughra of SelimPadishah IYavuz Sultan Selim.JPGpng
| milliyet = [[Türk]]
| dini = [[İslam]]
}}
 
'''I. Selim''' bilinen adıyla '''Yavuz Sultan Selim''' ([[Osmanlı Türkçesi]]: {{rtl-lang|ota|سلطان سليم اول}} Sultan Selīm-i Evvel; 10 Ekim 1470 – 21/22 Eylül 1520<ref name="KTB"/><ref name="TTK"/>), Dokuzuncu [[Osmanlı]] padişahı ve 88. [[İslam]] [[halife]]sidir. Aynı zamanda ilk Türk [[Halifeler listesi#Osmanlı Dönemi|İslam halifesi]] ve '''Hâdim'ul-Harameyn'uş-Şerifeyn'' ([[İki Kutsal Caminin Hizmetkârı|Mekke ve Medine'nin Hizmetkârı]])''' unvanına sahiptir.<ref name="lakap">http://www.haberturk.com/yazarlar/murat-bardakci/791847-ilter-turkmene-dusen-gorev</ref> Babası [[II. Bayezid]], annesi [[II. Gülbahar Hatun|Gül-Bahar Hatun]]<ref name="Gül-Bahar">[http://www.4dw.net/royalark/Turkey/turkey4.htm The Imperial House of Osman 4]</ref><ref name="Yavuz">Yavuz Bahadıroğlu, ''Resimli Osmanlı Tarihi,'' Nesil Yayınları, 15. Baskı, sayfa 157, 2009, ISBN 978-975-269-299-2.</ref>, eşi [[Ayşe Hafsa Sultan]]'dır. Tahtı devraldığında 2.375.000&nbsp;km{{2}} olan Osmanlı topraklarını sekiz yıl gibi kısa bir sürede 2,5 kat büyütmüş ve ölümünde imparatorluk topraklarının 1.702.000&nbsp;km{{2}}'si [[Avrupa]]'da, 1.905.000&nbsp;km{{2}}'si [[Asya]]'da, 2.905.000&nbsp;km<sup>2</sup>'si [[Afrika]]'da olmak üzere toplam 6.557.000&nbsp;km{{2}}'ye çıkarmıştır. Padişahlığı döneminde [[Anadolu]]'da birlik sağlanmış; halifelik Mısır Memlükleri'ne bağlı [[Abbasi halifeler listesi|Abbasi]]lerden [[Osmanlı Hanedanı]]na geçmiştir. Ayrıca devrin en önemli iki ticaret yolu olan [[İpek Yolu|İpek]] ve [[Baharat Yolu]]'nu ele geçiren Osmanlı, bu sayede doğu ticaret yollarını tamamen kontrolü altına almıştır.
 
Selim, tahta, babası [[II. Bayezid]]'e karşı darbe yaparak çıkmıştır. Şehzade Selim, tahta çıkmadan önce vali olarak [[Trabzon]]'da görev yapmıştır. Yavuz Sultan Selim'e kızını vermiş olan [[Kırım Hanlığı|Kırım Hanı]] [[I. Mengli Giray|Mengli Giray]], ona askeri destek sağlayarak tahta geçmesine yardım etmiştir. 1512'de tahta çıkan Sultan Selim, Eylül 1520'de [[şarbon]] hastalığına bağlı olarak ''Aslan Pençesi'' (''Şirpençe'') denilen bir çıban yüzünden henüz 49 yaşında iken vefat etti ve yerine oğlu [[I. Süleyman]] geçti.Yavuz Sultan Selim'in türbesi İstanbul'un Fatih ilçesindedir.Aynı zamanda türbesinin yanında Tanzimat Dönemi padişahlarından Abdulmecit'inde türbesi bulunmaktadır.[[Dosya:Amasya-eski.jpg|thumb|Osmanlı döneminde [[Amasya]]'yı gösteren bir fotoğraf|289x289px]]
Babası [[II. Bayezid]], annesi [[II. Gülbahar Hatun|Gül-Bahar Hatun]]<ref name="Gül-Bahar">[http://www.4dw.net/royalark/Turkey/turkey4.htm The Imperial House of Osman 4]</ref><ref name="Yavuz">Yavuz Bahadıroğlu, ''Resimli Osmanlı Tarihi,'' Nesil Yayınları, 15. Baskı, sayfa 157, 2009, ISBN 978-975-269-299-2.</ref>, eşi [[Ayşe Hafsa Sultan]]'dır. Tahtı devraldığında 2.375.000&nbsp;km{{2}} olan Osmanlı topraklarını sekiz yıl gibi kısa bir sürede 2,5 kat büyütmüş ve ölümünde imparatorluk topraklarının 1.702.000&nbsp;km{{2}}'si [[Avrupa]]'da, 1.905.000&nbsp;km{{2}}'si [[Asya]]'da, 2.905.000&nbsp;km<sup>2</sup>'si [[Afrika]]'da olmak üzere toplam 6.557.000&nbsp;km{{2}}'ye çıkarmıştır. Padişahlığı döneminde [[Anadolu]]'da birlik sağlanmış; halifelik Mısır Memlükleri'ne bağlı [[Abbasi halifeler listesi|Abbasi]]lerden [[Osmanlı Hanedanı]]na geçmiştir. Ayrıca devrin en önemli iki ticaret yolu olan [[İpek Yolu|İpek]] ve [[Baharat Yolu]]'nu ele geçiren Osmanlı, bu sayede doğu ticaret yollarını tamamen kontrolü altına almıştır.
 
Sert mizacından dolayı ''Yavuz'' ve şehzâdeliğinden beri ''Selim Şah'' olarak anılan Sultan Selim, hicri 875/rumi 10 Eylül 1470 tarihinde babası Şehzade Bayezid'ın [[sancakbeyi|sancakbeyliği]] görevi nedeniyle [[Amasya]]'da dünyaya geldi. Babası [[II. Bayezid]], annesi ise kimi kaynaklara göre [[Dulkadiroğulları]] Beyi [[Alaüddeyle Bozkurt Bey]]'in kızı [[II. Gülbahar Hatun|Gülbahar Hatun]], bazılarına göre [[Dulkadiroğulları]] Beyi [[Alaüddeyle Bozkurt Bey]]'in kızı Ayşe Hatun<ref name="Solak">İbrahim Solak. ''916 H. / 1510 M. Tarihli Alaüddevle Bey Vakfiyesi''. [http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/articles/2006/15/ISOLAK.PDF Tam metin]</ref>, bazı kaynaklara göre ise Zulkadiroğlu Alâüddevle'nin kızı Ayşe Hâtun'dur. Osmanlı'nın, daha küçük yaşlarda devlet tecrübesi kazanması için şehzadeleri sancaklara gönderme gereği Şehzade Selim de [[Trabzon]]'a vali olarak atandı.
Selim, tahta, babası [[II. Bayezid]]'e karşı darbe yaparak çıkmıştır. Şehzade Selim, tahta çıkmadan önce vali olarak [[Trabzon]]'da görev yapmıştır. Yavuz Sultan Selim'e kızını vermiş olan [[Kırım Hanlığı|Kırım Hanı]] [[I. Mengli Giray|Mengli Giray]], ona askeri destek sağlayarak tahta geçmesine yardım etmiştir. 1512'de tahta çıkan Sultan Selim, Eylül 1520'de [[şarbon]] hastalığına bağlı olarak ''Aslan Pençesi'' (''Şirpençe'') denilen bir çıban yüzünden henüz 49 yaşında iken vefat etti ve yerine oğlu [[I. Süleyman]] geçti.Yavuz Sultan Selim'in türbesi İstanbul'un Fatih ilçesindedir.Aynı zamanda türbesinin yanında Tanzimat Dönemi padişahlarından Abdulmecit'inde türbesi bulunmaktadır.[[Dosya:Amasya-eski.jpg|thumb|Osmanlı döneminde [[Amasya]]'yı gösteren bir fotoğraf|289x289px]]
Sert mizacından dolayı ''Yavuz'' ve şehzâdeliğinden beri ''Selim Şah'' olarak anılan Sultan Selim, hicri 875/rumi 10 Eylül 1470 tarihinde babası Şehzade Bayezid'ın [[sancakbeyi|sancakbeyliği]] görevi nedeniyle [[Amasya]]'da dünyaya geldi. Babası [[II. Bayezid]], annesi ise kimi kaynaklara göre [[Dulkadiroğulları]] Beyi [[Alaüddeyle Bozkurt Bey]]'in kızı [[II. Gülbahar Hatun|Gülbahar Hatun]], bazılarına göre [[Dulkadiroğulları]] Beyi [[Alaüddeyle Bozkurt Bey]]'in kızı Ayşe Hatun<ref name="Solak">İbrahim Solak. ''916 H. / 1510 M. Tarihli Alaüddevle Bey Vakfiyesi''. [http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/articles/2006/15/ISOLAK.PDF Tam metin]</ref>, bazı kaynaklara göre ise Zulkadiroğlu Alâüddevle'nin kızı Ayşe Hâtun'dur. Osmanlı'nın, daha küçük yaşlarda devlet tecrübesi kazanması için şehzadeleri sancaklara gönderme gereği Şehzade Selim de [[Trabzon]]'a vali olarak atandı.
 
=== Trabzon valiliği ===
[[Dosya:Amasya-eski.jpg|thumb|Osmanlı döneminde [[Amasya]]'yı gösteren bir fotoğraf|289x289px]]
 
[[Fatih Sultan Mehmed]] zamanında, [[Sivas]] Vilâyetinin [[Amasya]] Sancağında, büyük oğlu [[II. Bayezid|Şehzade Bayezid]] (sonradan II. Bayezid) [[Sancakbeyi]] iken; yine Sivas Vilayetine bağlı [[Trabzon]] Sancağında da Şehzâde Bâyezid’in en büyük oğlu Abdullah, [[Sancakbeyi]] olarak bulunmaktadır. [[Trabzon]]’da İçkale Camii [[şadırvan]]ında Sancakbeyi Abdullah’ın 875/1470 tarihli bir kitâbesi bulunmuştur. Şehzâde Abdullah’ın Trabzon Sancakbeyi olarak 886/1481 yılına kadar bu görevde kaldığı anlaşılmaktadır.<ref name="Yard. Doç. Dr. Remzi KILIÇ, ''Trabzon Valisi Şehzade Selim ve Faaliyetleri'',Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Yeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi">Yard. Doç. Dr. Remzi KILIÇ, ''Trabzon Valisi Şehzade Selim ve Faaliyetleri'',Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Yeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi [http://www.karalahana.com/makaleler/tarih/yavuz_sultan_selim.htm Tam metin]</ref>
 
Satır 324 ⟶ 323:
 
== Dış bağlantılar ==
{{Vikiler|commons=Category:Selim I|q=Yavuz Sultan Selim}}
* {{CommonsKat-ufak|Selim I}}
*[http://journals.manas.edu.kg/mjsr/oldarchives/Vol01_Issue01_2001/9.pdf Yavuz Sultan Selim Han dönemi incelemesi], [[Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi]]
* {{Vikisöz-ufak|Yavuz Sultan Selim}}
 
{{S-start}}
Satır 349 ⟶ 348:
{{Trabzon Vilayeti valileri‎}}
{{Otorite kontrol}}
{{Portal alt|Osmanlı İmparatorluğu|Türk tarihi|Tarih|İslam}}
 
{{DEFAULTSORT:Selim 01}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Selim" sayfasından alınmıştır