Nedimeler (tablo): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Peykbot (mesaj | katkılar)
k →‎Dış bağlantılar: bağlaç ayrı yazıldı
Guzelonlu (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
11. satır:
|şehir= [[Madrid]]
}}
'''''Nedimeler''''' ([[İspanyolca]]: '''''Las Meninas)'''''), Geç Ortaçağ İspanyası'nın en önemli ressamı sayılan [[Diego Velazquez]]'in 1656 tarihli tablosu.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Nedimeler Diego Velazquez inceleme | url = http://www.academia.edu/7947214/Nedimeler_Diego_Velazquez_inceleme | yayıncı = Academia | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160402171232/http://www.academia.edu/7947214/Nedimeler_Diego_Velazquez_inceleme | arşivtarihi = 2 Nisan 2016}}</ref> Velazquez'in 1656 yılında yaptığı bu tablo illüzyon duygusu yaratan muammalı kompozisyonu ile İspanyol resim sanatının üzerine en çok konuşulan, yorum yapılan ve etkilenilen tablosudur. Ayrıca, sanat tarihinin de ilk üç boyutlu tablosu olarak kabul edilir. Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmekte olan tablo, sanat eleştirmenleri tarafından Velazquez'in başyapıtı olarak görülür.
Velazquez'in 1656 yılında yaptığı bu tablo illüzyon duygusu yaratan muammalı kompozisyonu ile İspanyol resim sanatının üzerine en çok konuşulan, yorum yapılan ve etkilenilen tablosudur. Ayrıca, sanat tarihinin de ilk üç boyutlu tablosu olarak kabul edilir. Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmekte olan tablo, sanat eleştirmenleri tarafından Velazquez'in başyapıtı olarak görülür.
 
== İçeriği ==
=== Malzeme ===
Prado Müzesi 1981'de Nedimeler üzerinde pigment analizi de dahil olmak üzere ayrıntılı bir teknik inceleme yaptı. İnceleme sonucunda Velazquez'ın bu resim için beyaz &nbsp;kurşun, [[azurit]], [[vermilyon]] ve okra kullandığı ortaya çıkmıştır.
=== Açıklama ===
Resmin sanat dünyasında bu derece etki yaratmasının en önemli sebepleri, resmin tüm kurallarının uygulanmış olması, diğer taraftan da geri plandaki aynaya yansıyan görüntü ile bir derinlik ve üç boyutlu bir yanılsama duygusu yaratmasıdır. Bu açıdan bakıldığında resmedildiği zamana göre oldukça ilerici bir bakışla tasarlanmıştır. Tabloda toplam 11 kişi betimlenmiştir.
[[Dosya:Las Meninas mirror detail.jpg|thumb|right|200px|Kral ve kraliçenin arkada asılmış aynaya yansıyan siluetleri]]
Silüetleri aynaya yansıyan iki kişi, dönemin İspanya Kralı [[IV. Felipe]] ve eşi Mariana'dır. Kral ve eşi portreleri yapılırken poz veriyorlar. Eserin en önemli odak noktalarından biri de bu yansımadır. Velazquez'in aynaya yansıma kısmını, [[Jan van Eyck]]'ın [[Arnolfini'nin Evlenmesi]] isimli tablosundan esinlenerek yaptığı düşünülmektedir. [[Dosya:The Arnolfini Portrait, détail (2).jpg|Arnofini ve karısının aynadaki yansıması|thumb|right|200px]]
Velazquez bu resmi Madrid'de [[Alcázar de Toledo]] sarayındaki atölyesinde veya saraydaki başka bir odada yapmıştır.<ref>{{Web kaynağı | başlık =  &nbsp;Las Meninas (1656) - Diego Velazques | url = http://www.felsefeforumu.com/viewtopic.php?f=83&t=1232 | yayıncı = Felsefe Yorumu | erişimtarihi = 24 Ocak 2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160306042201/http://www.felsefeforumu.com/viewtopic.php?f=83&t=1232 | arşivtarihi = 6 Mart 2016}}</ref> Figürlerin hareketliliğine bakılırsa da gerçek bir sahneyi canlandırmaktadır.
[[Dosya:Detail of Margarita in Las Meninas, by Diego Velázquez.jpg|Prenses Margarita|thumb|left|200px]]
Resim dönemin İspanya Kralı olan [[IV. Felipe]]'nin kızı Margaret Teresa'yı merkeze almıştır. Tabloda en ayrıntılı betimlenen figür de prensestir. Üzerinde beyaz bir elbise olan prenses, anne ve babasını izliyor. Daha sonra Kutsal Roma İmparatoriçesi olacak prenses, 22 yaşında hayatını kaybetmiştir.
Satır 49 ⟶ 48:
== Etkileri ==
 
[[Dosya:Francisco de Goya y Lucientes 054.jpg|thumb|left|200px|[[IV. Carlos vve Ailesi]], [[Francisco Goya]] (1801)]]
İspanyol ressam [[Francisco Goya]] Nedimeler'den esinlenerek 1801 yılında tamamladığı [[IV. Carlos ve Ailesi]] tablosunu çizmiştir. Burada da Nedimeler'de olduğu gibi kral ailesi ressamı atölyesinde ziyaret ederken tasvir ediliyor.
 
[[Dosya:John Singer Sargent 001.jpg|thumb|right|200px|[[Edward Darley Boit'in Kızları]], [[John Singer Sargent]] (1882)]]
1819 yılında İspanya kralı &nbsp;[[VII. Fernando]] kraliyet sanat eserleri koleksiyonunu halka açtı. &nbsp;Böylece birçok sanatçı Diego Velázquez eserlerini inceleme fırsatı buldu. Bir diğer İspanyol ressam [[John Singer Sargent]]'da 1879'daki İspanya seyahati sırasında bu koleksiyonu ziyaret ederek sanatçının on üç eserini kopyaladı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Sargent's The Daughters of Edward Darley Boit | url = http://smarthistory.khanacademy.org/the-daughters-of-edward-darley-boit.html | yayıncı = Khan Academy | erişimtarihi = 7 Ocak 2013 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141006214641/http://smarthistory.khanacademy.org/the-daughters-of-edward-darley-boit.html | arşivtarihi = 6 Ekim 2014}}</ref> Nedimeler de bunlardan biriydi. Sargent eserin temel yapısını, geometrik biçimini, ışık ayarını ve figürlerin yerleştirilişini kopyalayarak Velazquez'in Nedimeler'de kullandığı derinlik ve boşluğu esas almakla 1882'de [[Edward Darley Boit'in Kızları]]'nı yaptı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Velázquez’s &nbsp;Las meninas &nbsp;and Sargent’s &nbsp;Daughters of Edward Darley Boit | url = http://linesandcolors.com/2010/05/01/velazquezs-las-meninas-and-sargents-daughters-of-edward-darley-boit/ | yayıncı = Lines and Colors | erişimtarihi = 1 Mayıs 2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160216091126/http://linesandcolors.com/2010/05/01/velazquezs-las-meninas-and-sargents-daughters-of-edward-darley-boit/ | arşivtarihi = 16 Şubat 2016}}</ref> Bu tablo boyutlarına göre Nedimeler'den daha küçüktür ve daha az kişi betimlenmiştir. İlk tabloda esas figür Prenses Margarita, burada ise dört yaşlı Julia'dır.
2010 yılında [[Boston Güzel Sanatlar Müzesi]] tabloyu sergilenmesi için [[Prado Müzesi]]'ne ödünç verdi. Böylece Nedimeler ve Edward Darley Boit'in Kızları ilk kez birlikte sergilendi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = The Daughters of Edward Darley Boit | yayıncı = Museo del Prado | url = http://www.museodelprado.es/en/pradomedia/multimedia/the-daughters-of-edward-darley-boit/ | erişimtarihi = March 18, 2013 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130512035441/http://www.museodelprado.es/en/pradomedia/multimedia/the-daughters-of-edward-darley-boit/ | arşivtarihi = 12 Mayıs 2013}}</ref>
 
[[Dosya:Picasso Las Meninas.jpg|thumb|left|200px|Picasso'nun Nedimeler'i]]
1957'de &nbsp;[[Pablo Picasso]] 1957 yılında Nedimeler'in 58 ayrı versiyonundan oluşan koleksiyon yapmıştır. Koleksiyon şu anda [[Barselona]]'daki Picasso Müzesi'nde sergilenmektedir.<ref>[https://pollocksthebollocks.wordpress.com/2008/06/30/pablo-picasso-las-meninas-after-velazquez/ Pablo Picasso. Las Meninas. After Velázquez]</ref>
 
Amerikalı romancı &nbsp;[[David Foster Wallace]]'ın bu tablo hakkında yazdığı kısa öykü 1996 yılında Inifinity Jest (Sonsuz Jest) romanının &nbsp;"Wardine" bölümünde yayınlandı.
 
2004 yılında, yönetmen &nbsp;[[Eve Sussman]] &nbsp;Nedimeler'den esinlenerek [http://m.imdb.com/title/tt0765496/ 89 Seconds at Alcázar] (Alcázar'deki 89 Saniye) isimli film çekmiştir.
 
== Dış bağlantılar ==