I. Abdülhamid: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Gerekçe:sayfa düzenine dikkat ediniz. |
||
2. satır:
| isim = I. Abdülhamid
| başlık = [[Halifeler listesi|İslâm Halifesi]] <br/> [[İki Kutsal Caminin Hizmetkârı]]
| resim =
| resim_boyutu =
| altyazı =
9. satır:
| önce_gelen = [[III. Mustafa]]
| sonra_gelen = [[III. Selim]]
| eşi =
| çocukları =
| tam ismi =
| hanedan = [[Osmanlı Hanedanı]]
| babası = [[III. Ahmed]]
25. satır:
| dini = [[İslam]]
}}
'''I. Abdülhamid''' ([[Osmanlı Türkçesi]]: عبد الحميد اول ''Abdü’l-Ḥamīd-i evvel'') (20 Mart 1725 – 7 Nisan 1789), 27. [[Osmanlı padişahı]] ve 106. [[İslam halifesi]]dir. [[III. Ahmet]]'in oğlu ve [[III. Mustafa]]'nın kardeşidir.<ref name="Osmanlı">Sakaoğlu, 2005.s.417.</ref><ref name=" Padisah "
▲'''I. Abdülhamid''' ([[Osmanlı Türkçesi]]: عبد الحميد اول ''Abdü’l-Ḥamīd-i evvel'') (20 Mart 1725 – 7 Nisan 1789), 27. [[Osmanlı padişahı]] ve 106. [[İslam halifesi]]dir. [[III. Ahmet]]'in oğlu ve [[III. Mustafa]]'nın kardeşidir.<ref name="Osmanlı">Sakaoğlu, 2005.s.417.</ref><ref name=" Padisah " />
Sultan I. Abdülhamid, siyasi ve askeri ıslahatlara girişti. Bugün [[İstanbul Teknik Üniversitesi]] olarak bilinen okulu, [[Yeniçeri ocağı]]na ve donanmaya yeni bir çehre kazandırmaya çalıştı. [[Yeniçeriler]]in sayımını yaptırdı ve gereksiz yere fazla para alanları tespit ettirdi. Bu faaliyetleri yürüten Sadrazam [[Halil Hamit Paşa]], menfaati bozulanlar tarafından padişaha şikayet edildi. Sultan Abdülhamid'i devirerek onun yerine Selim'i tahta çıkarmak istediği suçlamasıyla, yaptığı tüm olumlu çalışmalara rağmen Halil Hamit Paşa, Sultan I. Abdülhamid'in emriyle [[idam]] edildi.<ref> Finkel, 2007.s.339. </ref> 1782 İstanbul yangınında itfaiye çalışmalarına katılmasından dolayı halkın sevgi ve takdirini kazanmıştı.<ref name=" Hamid "
Sultan I. Abdülhamid, bütün başarısızlıklara rağmen [[Osmanlı padişahları]] arasında iyi niyeti ve gayreti ile anıldı. Merhametli, nazik ve şefkatli kişiliğiyle takdir topladı.<ref name=Hamid>[http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Sayfa&No=127 Türk Tarih Kurumu Resmi Sitesi Osmanlı Padişahları Sayfası Erişim tarihi:29.06.2011]</ref> [[1782]] yılı yazında [[İstanbul]]'da çıkan yangında itfaiye işlerini bizzat kendisi yürütmesi sonucu halkın sevgisini de kazanmıştı. Padişah olduktan sonra, 49 yıllık saray hayatının ardından İstanbul'da sık sık dolaşmış, değişik semtleri ziyaret etmiş, farklı kıyafetlerle tebdil çıkarmıştır.<ref name=" Savaş "
== Saltanatı dönemindeki önemli olaylar ==
Satır 37 ⟶ 36:
=== Küçük Kaynarca Antlaşması ===
{{ana madde|Küçük Kaynarca Antlaşması}}
Sultan I. Abdülhamid, [[1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı]]nın kötü şekilde devam ettiği bir dönemde tahta geçti.<ref> Sakaoğlu, 2005.s.418. </ref>▼
▲Sultan I. Abdülhamid, [[1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı]]nın kötü şekilde devam ettiği bir dönemde tahta geçti.<ref>Sakaoğlu, 2005.s.418.</ref>
[[Rus]]lara karşı konulamayacağını anlayan [[Osmanlı Devleti]], [[21 Temmuz]] [[1774]] tarihinde [[Küçük Kaynarca Antlaşması]]'na imza attı. Bu antlaşmaya göre [[Kırım]]'a bağımsızlık verildi. [[Rus]]lar [[Karadeniz]]'de ticaret yapıp, donanma bulundurabilecekler, [[Balkanlar]]da [[Ortodoks]] toplulukların haklarını koruyacaklardı. [[Osmanlı Devleti]], [[Rusya]]'ya savaş tazminatı verecek; ancak [[Rusya İmparatorluğu|Rusya]]; [[Eflak]], [[Boğdan]], [[Besarabya]] ve [[Akdeniz]]'de işgal ettiği adaları [[Osmanlı Devleti]]ne geri verecekti. Fakat bu bölgelerde [[Osmanlı Devleti]] genel af ilan edecek, halka din ve mezhep özgürlüğü verecek, halktan vergi almayacak, isteyen istediği yere göç edebilecekti.
Satır 46 ⟶ 44:
[[Dosya:Portrait of Abdülhamid I of the Ottoman Empire.jpg|thumb|294x294px|'''Sultan I. Abdülhamit''']]
[[File:290713-0010AA.jpg|thumb|234x234px|1780'li yıllara ait bir karikatürde, Osmanlı Padişahı I. Abdülhamit Kutsal Roma İmparatoru ve Avusturya Arşidükü II. Joseph ve Çariçe II. Katerina ile kumar oynuyorlar.]]
Tahta geçtikten 6 ay sonra Kaynarca Muâhedesini imzalayan Padişah, birkaç ay sonra da İran ile yüz yüze geldi. [[Kaçarlar]]'ın rakibi olan [[Kerim Han Zend]], 1775'de [[Basra]]'yı muhasara altına alınca, Mayıs 1776’da İran'a harb ilan edildi. 1776'da İranlıların eline geçen Basra, ancak üç yıl sonra geri alınabildi.
=== Aynalıkavak Tenkihnamesi ve Rusya'nın Kırım'ı İşgali ===
{{ana madde|Aynalıkavak Tenkihnamesi}}
[[Küçük Kaynarca Antlaşması]] sonucunda [[Osmanlı Devleti]] ile [[Rusya]] arasında kalıcı bir barış sağlanamamıştı. Çünkü [[Rusya]] [[Kırım]]'ı tamamen kendisine bağlamak istiyordu. [[Kırım]]'da [[Osmanlı]] hükümetinin atadığı [[III. Selim Giray]] Han ile [[Rus]]ların [[Kırım]]'a Han olarak seçtikleri [[Şahin Giray]] arasında bir iç savaş çıktı.
Yeni bir [[Osmanlı]]-[[Rus]] savaşı ihtimali belirmesi üzerine, [[Aynalıkavak Antlaşması|Aynalıkavak Tenkihnamesi]] imzalandı. [[Küçük Kaynarca Antlaşması]]nın bazı maddeleri değiştirildi. [[Rus]]lar [[Kırım]]'dan askerlerini çekecek, [[Osmanlı Devleti]] ise [[Ruslar]]ın istediği [[Şahin Giray]]'ın hanlığını kabul edecekti. Tamamen [[Rus]] taraftarı olan Şahin Giray'ı [[Kırım]] halkı istemedi. Çıkan ayaklanmayı bahane eden Şahin Giray, [[Rus]] kuvvetlerini [[Kırım]]'a çağırdı. [[Kırım Hanlığı]], [[Rusya İmparatorluğu|Rusya]]'nın [[Kırım]]'ı ani işgali sonucu [[9 Temmuz]] [[1783]] tarihinde [[Rusya İmparatorluğu|Rusya]]'ya bağlı bir eyalet haline geldi.<ref> Sakaoğlu, 2005.s.422. </ref>
=== Rusya ve Avusturya Savaşı ===
Satır 59 ⟶ 57:
{{ana madde|1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı}}
[[Osmanlı ordusu]], [[Temeşvar]] eyaletinde stratejik bir konumda bulunan [[Muhadiye Boğazı Muharebesi|Muhadiye Boğazı]]'nı ele geçirdi. [[Avusturyalılar]]ın toparlanmasına fırsat vermeden onların üzerine yürüdü. Bu sırada [[Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu|Avusturya]] İmparatoru [[II. Joseph (Kutsal Roma İmparatoru)|II. Joseph]] 80.000 kişilik bir ordu ve 500 topla Sebeş Boğazı'na geldi. [[21 Eylül]] [[1788]] tarihinde yapılan [[Sebeş Muharebesi]]'nde [[Koca Yusuf Paşa]] komutasındaki [[Osmanlı]] Ordusu büyük bir zafer kazandı. İki ayrı cephede hem [[Avusturya Arşidüklüğü|Avusturya]], hem de [[Rusya İmparatorluğu|Rusya]] ile savaşmak zorunda kalan [[Osmanlı]]lar orduyu ikiye ayırmıştı. Bu durum [[Osmanlı Devleti]]ni zor durumda bıraktı. Saldırıya geçen [[Rus]]lar, Özi kalesini kuşatarak 20-25 bin kişiyi katlettiler.<ref> Lamartine, 2005.s.371. </ref> ([[17 Aralık]] [[1788]]). Bu haberin [[İstanbul]]'a ulaşması üzerine, Sultan I. Abdülhamid kederinden hastalandı ve felç geçirdi.<ref name="Savaş">Sakaoğlu, 2005.s.423.</ref> Ancak, [[7 Nisan]] [[1789]]'da vefat edene kadar devlet işleriyle ilgilenmeye devam etti. Dindarlığı ve iyiliği sebebiyle halkın "[[veli]]" olarak gördüğü Sultan I. Abdülhamit, 15 yıl 2 ay 17 gün süren saltanattan sonra, 64 yaşında vefat etti. Cenazesi Bahçekapı'da kendi yaptırdığı türbesine defnedildi.
=== Yangınlar===
Satır 94 ⟶ 92:
# Şehzade Mehmed
# Şehzade Ahmed
# Şehzade Süleyman<ref name=" Hamid "
=== Kız çocukları ===
Satır 105 ⟶ 103:
# Fatma Sultan
# Melikşah Sultan
# Hibetullah Zekiye Sultan<ref name=" Hamid "
== Kaynakça ==
| |||