Vikipedi

Emrullah Efendi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Urungu97 (mesaj | katkılar)
510 değişiklik
Bilgi kutusu eklendi.
Peykbot (mesaj | katkılar)
Botlar
463.024 değişiklik
k bağlantı düzenleme
30. satır:
}}
 
'''Emrullah Efendi''' (d. [[1859]], [[Lüleburgaz, Kırklareli|Lüleburgaz]] – ö. [[14 Ağustos]] [[1914]], [[İstanbul]]), Osmanlı eğitimcisi, siyasetçi, felsefeci.
[[II. Meşrutiyet]] döneminde iki defa Maarif Nezareti (Milli Eğitim Bakanlığı) görevine getirilen Emrullah Efendi, yakın geçmiş Türk eğitim hayatının önemli şahsiyetlerinden birisidir. [[İttihat ve Terakki Cemiyeti]]’nde etkin bir isimdi. Eğitim tarihinde “''Tûbâ Ağacı Nazariyesi''” adlı fikir sistemi ile tanındı. Bu fikir sistemi, Emrullah Efendi’nin ölümünden sonraki yıllarda siyaset ve kültür hayatının önemli tartışma konularından birisi olmuştur. Şaka amacıyla söylediği “''Şu mektepler olmasaydı maarifi ne güzel idare ederdim''” sözü asırlardır unutulmamıştır<ref name="bardakci">[http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id=315952 Murat Bardakçı, '''Maarif Nazırı Emrullah Efendi de Hep Uyurdu Ama Çok Büyük Âlimdi''', ''Hürriyet Gazetesi, 01.05.2005'']</ref>
 
== Yaşamı ==
[[1858]]’de [[Lüleburgaz, Kırklareli|Lüleburgaz]]’da dünyaya geldi. Babası, Tüccar Ali Efendi idi. Lüleburgaz’daki ilk ve ortaöğreniminin ardından [[İstanbul]]'a gelerek Mekteb-i Mülkiye’yi bitirdi. [[Yanya]] ([[1882]]) ve [[Selanik]] ([[1884]]) Maarif Müdürlüklerinin ardından [[Halep]]’te Maarif Müdürlüğü ve idadi öğretmenliği yaptı. [[1891]]’de [[Aydın]] Maarif Müdürü oldu. Aydın’da görev yapmakta iken siyasi nedenlerle iki arkadaşı ile birlikte [[İsviçre]]’ye kaçtı. Birkaç ay sonra yurda dönmek zorunda kaldılar ([[1893]]). Emrullah Bey'in müdürlüğün veznesinden aldığı parayla kaçtıkları iddia edildiğinden tutuklansalar da<ref name="ergun">[http://www.egitim.aku.edu.tr/EmrullahEfendi.pdf Dr. Mustafa Ergün, '''Emrulalh Efendi Hayatı-Görüşleri-Çalışmaları''', ''Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi Cilt XXX. Sayı 1-2,1979-1982. s.7-36'']</ref> Avrupa’ya birlikte kaçtığı arkadaşlarından Tevfik Nevzat’ın padişah [[II. Abdülhamit]]’e yazdığı, affedilmelerini isteyen iki şiir sonucu Sultan, yurda dönüşlerine izin verdi.
 
[[1896]]-[[1900]] arasında [[İkdam|İkdam Gazetesi'nde]] makaleler kalme aldı. "''Mu­hi­tü’l-Maâ­rif (Maarif Ansiklopedisi)''" adlı bir ansiklopedi hazırlamaktaydı. Bu ansiklopediye yönelik yazılarını İkdam'da yayımladı. Kendi adını değil, "''Ulûm-ı li­sa­niy­ye mu­har­ri­ri''" takma adını kullandı. Batı'nın anlaşılması için felsefi kavramların tercümesine önem verdi. İslam felsefesinin kavramlarıyla Batı felsefesini ifade etmeye çalıştı<ref>[http://www.bisav.org.tr/yayinlar/bulten_makale_detay.cfm?makaleId=589&yayin_sayi=52 Kübra Şenel, '''Meryem Üke'nin "Em­rul­lah Efen­di’nin İk­dam Ga­ze­te­sin­de­ki Fel­se­fe ve Bi­li­me Da­ir Ma­ka­le­le­ri" başlıklı yüksek lisans tezi ile ilgili 07.02.2009 tarihli konuşmasından özet''', ''Bilim ve Sanat Vakfı Bülteni'', 2009, No:69]</ref>. Ülkenin ilk genel ansiklopedisi olan Muhitü'l- Maarif'in sadece ilk cildini yayımlayabildi([[1902]]).
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Emrullah_Efendi" sayfasından alınmıştır