Bayan Çor Kağan: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
19. satır:
Ordu-Balık'ın inşasından yaklaşık yedi yıl sonra [[Selenge Irmağı]] dolaylarında, ülkenin ticaret ve yönetimsel bağlantılarını kuvvetlendiren [[Bay-Balık]] (Zengin Şehir) kenti kurulmuştur. Kağanlığın ekonomik, iktisadi ve siyasi gücü; bu çabalar sonrasında iyice artmış ve ülke sınırları [[Baykal Gölü]]'ne (Zengin Gök) kadar uzanmıştır.
Ekim 756'da, Bayan Çor Kağan, [[An Luşan İsyanı]] döneminde isyanın bastırılmasına yardım amacıyla Çin'e girmiştir. Bu askerî sefer sonunda İmparator Suzong ile yeni bir barış ve dostluk antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmaya göre, Bayan Çor'a Çinli prenses Ninguo verilirken; Çin imparatoruna da Uygurlu bir konçuy (prenses) verildi. Aralık 756'da Bayan Çor, kendisine bağlı 4.000 seçkin savaşçı ile birlikte Tang topraklarına girmiş ve isyancıları bastırmak için Çin imparatoruna destek vermiştir. Bu müdahale işe yaramış ve Uygur Türklerinin desteğini alan imparator 757'de Tang Hanedanlığı'nın başkenti [[Çangan]]'ı isyancılardan temizlemiş, başkentteki hakimiyetini yeniden sağlamıştır. İmparator bu yardımların karşılığı olarak, Uygurlara 10.000 top ipek hediye edilmiştir. İki devlet arasındaki anlaşmaya göre, 762'den sonra yıllık olarak Çin ve Uygurlar arasında ipek ve binek atı takası yapılmasına karar verilmiştir. Buna göre her at için Çin, Uygurlara 40 top ipek tazmin etmeyi taahhüt etmiştir. Bu durumda Çinliler, 10.000 top ipeğe karşı, yalnızca 500 adet at almışlardır. Bazı araştırmacılara göre bu durum, Çin'deki otoriterleşmeyi henüz sağlayamayan imparatorun Uygurlara, kendi hanedanlığını koruması için verdiği üstü kapalı bir haraçtır.
Bayanchur Khan erected a number of ''Bitig Tash'' (stone steles) during his lifetime bearing [[Old Turkic script|Runic Turkic inscriptions]] to preserve the memory of ''Uyghur Els'' for future generations. The most famous such stele is the granite stele inserted into a tortoise-shaped plinth (Tariat inscriptions), on which Bayanchur Khan had described not only current events, but also made references to the previous Uyghur Els (the First and Second Uyghur Khaganates). The First Uyghur El was ruled by three prominent Uyghur khagans and lasted for about 200 years. After an interregnum of about a century, another foreign power ruled the Uyghurs on the Orkhon River( "''Qalmisi Budun On-Uyghur, Tokuz-Oghuz uza yuz yil olurups'' "- ''Remaining people of On-Uyghur, Tokuz-Oghuz they 100 years ruled''"). The Uyghurs then rebelled and the Second Uyghur El was founded by the Yaghlaqar clan around 605 CE, establishing the beginning of the Yaghlaqar Dynasty which remained in power for about 400 years (the last Yaghlaqar Khagan of the Uyghur Ganzhou Kingdom in [[Gansu]] was killed by the [[Tanguts]] in 1028 CE). This polity existed for about 80 years and collapsed when the ruling Bazh Khagan was killed by the Gokturks in 688 CE which inaugurated a period of about 50 years of Gokturk rule over the Uyghurs. A rebellion was launched against the Gokturks in 742 CE by the Yaghlaqars who fled to Ganzhou in Gansu after the Bazh Khagan's death and then returned to the Orkhon Valley a half-century later, this time united with other Tokuz-Oghuz tribes and overthrew all their enemies.
|